مرغ سحر یا جغد شب؟
تفاوت در برنامه زمانی بدن انسان
هیچ مدیرعاملی درباره مزایای خواب صبحگاهی صحبت نمیکند. تیم کوک، مدیرعامل اپل، شرکت سازنده آیفون بین ساعات 4 تا 5 صبح بیدار میشود. همتای او باب ایگر در غول رسانهای دیزنی هم چنین عادتی دارد. طبق یک نظرسنجی دوسوم از مدیران عامل شرکتهای بزرگ آمریکایی قبل از 6 صبح از خواب بیدار میشوند. این نسبت در میان مردم عادی آمریکا یکسوم است. چنین خبری برای کسانی که در پی رسیدن به مقام بالای شرکتها هستند این پیام را صادر میکند: اگر بخوابید بازنده خواهید بود.
نویسنده این مطلب فرد جاهطلبی نیست، اما اعتراف میکند که در گذشته سحرخیزی را تجربه کرده است. مزایای آن چیزی بیشتر از رضایت حاصل از رسیدن به سر کار قبل از مدیر خواهد بود. شما میتوانید قبل از اینکه موج ایمیلها و برنامه جلسات از راه برسد کارهای وارده کوچک را به انجام برسانید و احساس کنید که کاملاً برای روز پیشرو آماده هستید.
البته لازم نیست آن ساعات آرامشبخش صبحگاهی را صرف کار کنید. افراد مشهور رسانه اجتماعی تیکتاک ویدئوهای پرطرفداری از برنامههای صبحگاهیشان به نمایش میگذارند. آنها در وان آب یخ دراز میکشند، جملات الهامبخش میخوانند و با دقت قهوه آماده میکنند. کریس کوهن یک مربی کسبوکار در ویدئویی که بازدیدکننده زیادی دارد توضیح میدهد که چگونه ساعت 4 صبح از خواب برمیخیزد تا مواد موجود در بدنش را معتدل و ذهنش را سرشار از دوپامین کند.
برنامه کاری آقای کوهن توجیه علمی ندارد، اما انبوهی از پژوهشها به مزایای سحرخیزی اشاره میکند. رنه بیس (Renee Biss) و لین هاشر
(Lin Hasher) از دانشگاه تورنتو در مطالعه سال 2012 بیان میکنند که سحرخیزان احساس شادمانی و سلامت بیشتری دارند. در مقابل، جغدان شب دیرهنگام به رختخواب میروند و این امر هم بر اخلاق و سلامت و هم بر بهرهوری آنها تاثیر میگذارد. اندرو کالین و همکارانش از دانشگاه اولو فنلاند متوجه شدند درآمد افرادی که دیرهنگام بیدار میشوند چهار درصد از درآمد سحرخیزان کمتر است (البته آنها نمیگویند که آیا این چهار درصد ارزش ترک پتوی گرم و نرم را دارد یا خیر).
مردم به افراد سحرخیز احترام بیشتری میگذارند. افرادی که دیر به سرکار میآیند در اکثر مکانهای کاری وجهه خوبی ندارند. پاسخدهندگان به نظرسنجی سال 2022 خانم جسیکا دیچ و همکارانش از دانشگاه اورگان اعلام کردند که جغدان شب را افرادی تنبل، بیانضباط و نابالغ میدانند. آنها همچنین دچار اضافه وزن هستند. اما سحرخیزی همیشه سودمند نیست. افرادی که صبح زود در اداره و آماده کار هستند وظایف بیشتری نسبت به دیگران دریافت میکنند. مرغ سحر کار بیشتری انجام میدهد اما جغد زیرک در رختخواب میماند. از سوی دیگر، کارهای ضروری معمولاً در میانه روز پیش میآیند، بنابراین ممکن است مرغان سحر و جغدان شب همزمان وظایفشان را آغاز کنند. همچنین اگر شما در ابتدای صبح پیامهای کاری زیادی بفرستید در طول روز پاسخهای بیشتری دریافت خواهید کرد.
همچنین سحرخیزی این خطر را به همراه دارد که شما در چشم دیگران فردی کسلکننده به نظر برسید. برخی مرغان سحر با غرور از کارهایی صحبت میکنند که در زمان خواب جغدان شب انجام دادهاند. برخی دیگر بعد از کار به سرعت به خانه میروند تا بخوابند و به این ترتیب فرصت معاشرت با دیگران را از دست میدهند. در مقابل، جغدان شب همه چیز را ساده میگیرند. پژوهشها نشان میدهند که آنها الکل و مواد مخدر بیشتری مصرف میکنند. از نگاه بیشتر مردم دیر خوابیدن در شب ویژگی جوانان و سحرخیزی خصلت کهنسالان بهشمار میرود.
تلاش برای تغییر آهنگ زمانی بدن اغلب به ناامیدی ختم میشود. برنامه زمانی بدن افراد عمدتاً از طریق ژنها تعیین میشود. خاموش کردن چراغها در شب و خریدن یک ساعت شماطهدار لزوماً شما را به فردی سحرخیز تبدیل نمیکند. اگر ساعات اولیه صبح را با زل زدن به صفحه موبایل آن هم با چشمانی پفآلود سپری میکنید سحرخیزی فایدهای برایتان ندارد. در مقابل، سحرخیزان هم هیچگاه نمیتوانند از ساعات پس از غروب خورشید به خوبی استفاده کنند. بنابراین شاید بهترین توصیه آن است که نگران ساعت بدنتان نباشید. اکثر مردم نه مرغ سحر هستند و نه جغد شب و در جایی بین این دو قرار میگیرند. آنها در اوایل صبح یا اواخر عصر کارایی زیادی ندارند و خیلیها در بعدازظهر احساس خوابآلودگی میکنند. به همین دلیل ساعات کاری اکثر ادارات 9 صبح تا 5 عصر است و تعدادی از آنها هم اتاقهایی برای چرت زدن دارند.