چین و آمریکا
دوستان دوران تحصیل
آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا در دیدار ماه گذشته‌اش از چین زمانی را به ملاقات با دانشجویان شعبه شانگهای دانشگاه نیویورک اختصاص داد. او گفت که هر دو کشور باید نسل‌هایی را پرورش دهند که یکدیگر را می‌شناسند، درباره هم آگاهی دارند و یکدیگر را درک می‌کنند. چنین کاری برای آمریکا دشوارتر است. شمار دانشجویان آمریکایی حاضر در چین از اوج 15 هزارنفری در سال تحصیلی 2012-2011 به پایین‌ترین سطح یعنی حدود 300 نفر در دوران همه‌گیری رسید.
خبر خوب آن است که این رقم یک‌بار دیگر به تدریج بالا می‌رود و نشانه‌هایی دال بر آن دیده می‌شود که هر دو طرف مایل‌اند آن را افزایش دهند. شی جین پینگ، رهبر چین در دیدار ماه نوامبر خود از سانفرانسیسکو پرده از طرحی برداشت که در آن ظرف پنج سال آینده 50 هزار جوان آمریکایی از طریق برنامه‌های تحصیل و تبادل دانشجو به چین خواهند رفت.
این‌گونه فعالیت‌ها به تازگی بیشتر شده‌اند. موسسه‌های آموزشی آمریکایی از قبیل هاروارد، پرینستون و پردو ابتکارات جدیدی را در چین آغاز کرده یا برنامه‌های قدیمی را از سر گرفته‌اند. ژان اوی، مدیر برنامه چین در دانشگاه استنفورد می‌گوید که دانشگاه سال گذشته با اجرای یک همایش برنامه‌هایش در چین را مجدداً به راه انداخت. هم‌اکنون گروهی متشکل از 20 دانشجو یک‌چهارم سال تحصیلی خود را در آنجا می‌گذرانند.
بسیاری از اقدامات در سطح دانشگاهی هستند، اما رویدادهای جدید ماجراجویانه دانش‌آموزان دبیرستانی را نیز دربر می‌گیرند. آنها می‌توانند برای همایش یا سفر تفریحی به چین بروند. رودی تروکس، استاد دانشگاه پرینستون عقیده دارد که چنین برنامه‌هایی حتی اگر بلندپروازانه نباشند اهمیت زیادی دارند. به گفته او در این زمان هرگونه تجربه چین تجربه خوبی برای دانشجویان آمریکایی خواهد بود. همچنین، هر تجربه‌ای به تجربیات بیشتر می‌انجامد. آقای تروکس اشاره می‌کند که شغل او به عنوان متخصص امور چین پس از یک برنامه هشت‌هفته‌ای تابستانی در چین در دوران دانشجویی رقم خورد.
پس از آنکه چین در اواخر سال 2022 به محدودیت‌های مرتبط با سیاست کووید صفر پایان داد شرایط آسان‌تر شد اما ظن و بدبینی هر دو طرف همچنان میزان مشارکت‌ها را پایین می‌آورد. سخنان آقای بلینکن امیدوار‌کننده‌اند اما وزارت امور خارجه همچنان در مورد سفر به چین هشدار می‌دهد چون ممکن است افراد گرفتار اعمال قانون خودسرانه شوند. همچنین این وزارتخانه هنوز برنامه تبادل دانشجوی فول‌برایت (Fulbright) را که دونالد ترامپ آن را به حالت تعلیق درآورده بود احیا نکرده است. هشدارهای شدید چین علیه جاسوسان نیز اوضاع را بدتر می‌کند. برخی دانشگاهیان غربی که در حوزه‌های حساس پژوهش‌هایی انجام داده‌اند از سفر به چین پرهیز می‌کنند.
در مقابل، هنوز گروه‌های بزرگی از دانشجویان چینی به آمریکا می‌روند. هم‌اکنون تعداد آنها به حدود 300 هزار نفر می‌رسد. اما برخی از آنها نگران‌اند. آنها روایت‌هایی را در مورد دستگیری دانشگاهیان چینی در آمریکا شنیده‌اند. کونگ کائو از دانشگاه ناتینگهام می‌گوید دانشجویانی را از چین می‌شناسد که از پذیرش بورسیه‌های سخاوتمندانه امتناع کرده‌اند. آنها می‌ترسند به ایالات‌متحده بروند چون شنیده‌اند که ممکن است در جعبه‌هایی سیاه‌رنگ در فرودگاه زندانی شوند.
خانم اوی می‌گوید که وقتی تنش‌ها بیشتر می‌شوند موضوع تبادل دانشجو اهمیت بیشتری پیدا می‌کند. آن دسته از دانشجویان آمریکایی و چینی که امروزه زمینه‌های مشترکی پیدا می‌کنند ممکن است در آینده رهبران دو کشور باشند و خصومت‌ها و رقابت را در کنترل بگیرند. آمریکا می‌تواند دیدگاه تاکتیکی‌تری از موضوع داشته باشد. آقای تروکس در مقاله اخیرش هشدار می‌دهد که وضعیت کنونی نتیجه‌ای به جز عدم «تقارن جدی در آگاهی» ندارد. این امر چین را در «شناختن و درک رقیب راهبردی‌اش» در جایگاهی برتر قرار می‌دهد.
