قلب نامرئی
چگونه نانسی فولبرِ به توزیع عادلانه مسئولیت مراقبت کمک کرده است؟
نانسی فولبرِ (Nancy Folbre)، متولد 19 جولای 1952، اقتصاددان فمینیست آمریکایی است که بر اقتصاد و خانواده (یا اقتصاد خانواده)، کار غیربازاری و اقتصاد مراقبت تمرکز دارد. او استاد اقتصاد در دانشگاه ماساچوست امهِرست است.
در بیشتر دوران کودکی نانسی فولبر در سن آنتونیو، خانواده او -مانند بسیاری از خانوادههای آمریکایی طبقه متوسط در دهه 1950- یک پرستار بچه تماموقت برای مراقبت از کودکان داشتند. این زن مسن مکزیکی، پیوند خاصی با فولبر، کوچکترین فرزند خانواده داشت و هنگامی که درگذشت، تمام پسانداز خود (حدود هشت هزار دلار) را برای دختر جوان بر جا گذاشت. پدر فولبر این پول را در سهام Texaco سرمایهگذاری کرده و بعداً کل هزینه تحصیلات دانشگاهی و تحصیلات تکمیلی دخترش را در دانشگاههای دولتی تگزاس و ماساچوست، از آن طریق پرداخت کرد.
در دوران دبیرستان و کالج، فولبر در فعالیتهای سیاسی، جنبش ضدجنگ و آنچه در آن زمان «جنبش آزادی زنان» نامیده میشد، درگیر شد. از آنجا که او عاشق ایدههای بزرگ بود، در دانشگاه تگزاس در آستین فلسفه خواند. اما پس از فارغالتحصیلی، فلسفه عملی به نظر نمیرسید؛ فولبر میخواست در تغییرات سیاسی گسترده آن دوران شرکت کند، اما همچنین نیاز داشت که از خود حمایت کند. بنابراین به سمت اقتصاد رفت.
فولبر مدرک لیسانس خود را در فلسفه از دانشگاه تگزاس در آستین در سال 1971، کارشناسی ارشد را در رشته مطالعات آمریکای لاتین از همان دانشگاه در سال 1973، و دکترایش را در رشته اقتصاد از دانشگاه ماساچوست امهرست در سال 1979 دریافت کرده است. او که در گذشته یک بورسیه تحصیلی پنجساله از بنیاد مک آرتور دریافت کرده بود، از حمایت مالی بنیاد ملی علوم و صندوق برادران راکفلر نیز برخوردار بوده است
فولبر از سال 2002 تا 2003 به عنوان رئیس انجمن بینالمللی اقتصاد فمینیستی (IAFFE) خدمت کرد، از سال 1995 دستیار سردبیر مجله اقتصاد فمینیستی بوده و همچنین عضو هیات تحریریه مجله زنان، سیاست و سیاستگذاری است. او نخستین سخنرانی آیلسا مککِی را در سال 2016 ایراد کرد (این سخنرانی، به افتخار خانم آیلسا مککی، اقتصاددان اسکاتلندی، مشاور سیاست دولت، اقتصاددان برجسته فمینیست و استاد اقتصاد در دانشگاه کالِدونین گلاسکو، نامگذاری شده است).
تحقیقات نانسی فولبر رابطه میان اقتصاد سیاسی و نظریه فمینیستی را با تاکید ویژه بر ارزش کار مراقبتی بدون مزد بررسی میکند. علاوه بر مقالات متعدد منتشرشده در مجلات دانشگاهی، او سردبیر «برای عشق و پول: کار مراقبت در ایالاتمتحده» و نویسنده کتابهای «طمع، شهوت و جنسیت: تاریخچه ایدههای اقتصادی»، «ارزشگذاری کودکان: بازاندیشی در مورد اقتصاد خانواده»، «قلب نامرئی: اقتصاد و ارزشهای خانواده»، «چه کسی مخارج بچهها را میپردازد: جنسیت و ساختارهای محدودیت» و همکار ویراستار در کتاب «زمان خانواده: سازمان اجتماعی مراقبت» است. او همچنین به طور گسترده برای مخاطبان، از جمله در وبلاگ نیویورک تایمز اکونومیکس، «ملت» و «چشمانداز آمریکایی» نوشته است. در ادامه میخواهیم بیشتر با این بانوی اقتصاددان آشنا شویم.
باری سنگین بر دوش زنان
فــولبــر بر اقتصــاد مراقبت (economics of care) تمرکز کرده است، که آن را اینگونه تعریف میکند: «کاری که شامل ارتباط با افراد دیگر، تلاش برای کمک به مردم برای برآوردن نیازهایشان، مواردی مانند کار مراقبت از کودکان، مراقبت از سالمندان، مراقبت از افراد بیمار یا تدریس نوعی کار مراقبتی است» و اضافه میکند که کار مراقبتی میتواند همراه با دستمزد یا بدون دستمزد باشد. فولبر استدلال میکند که اقتصاددانان جریان اصلی، توجه کافی به اقتصاد مراقبت ندارند. این برای زنان مضر است، زیرا کنار گذاشتن کارهای غیربازاری و مراقبتی از تحلیلهای اصلی اقتصادی میتواند زنان و کودکان را به حاشیه براند و کمکهای آنها را به خانه و جامعه، کمارزش جلوه دهد.
مراقبت یک شکل منحصربهفرد از کار است زیرا «انگیزه درونی» دارد، که در آن، صرف پول، مردم را به مراقبت ترغیب نمیکند. فولبر استدلال میکند که کار مراقبت از نظر تاریخی کمارزش بوده است، زیرا از نظر تاریخی به وسیله زنان با هزینه کم یا بدون هزینه ارائه شده است. او توضیح میدهد که چرا زنان کمتر از مردان درآمد دارند. برای این منظور، فولبر این سوال را مطرح میکند که چرا زنان حتی مشاغل مراقبتی را انجام میدهند و استدلال میکند که ساخت اجتماعی زنانگی، مراقبت و زنانگی را به هم پیوند میدهد. فولبر استدلال میکند که تنها با کار جمعی برای اطمینان از عرضه و کیفیت مراقبت بیشتر، مستقل از بازار، میتوانیم اطمینان حاصل کنیم که مسئولیت مراقبت به طور عادلانه توزیع میشود و به طور نامتناسب فقط بر دوش زنان قرار نمیگیرد.
فولبر در کتاب معروف خود به نام «قلب نامرئی»، بازار و رقابت فردگرایانهای را که بازار به وجود میآورد بررسی کرده و استدلال میکند که مراقبتهای لازم از بزرگان و کودکان در بازار ارائه نمیشود، اما هنوز برای جامعه کاملاً ضروری است. در طول تاریخ، زنان این مراقبت را چه به عنوان کار غیربازاری و چه به عنوان کار بازاری، با دستمزد کم انجام دادهاند. فولبر ساختارهای اجتماعی و دولتی که از مراقبتها حمایت و به آنها کمک میکنند، و همچنین تکامل آنها را در طول تاریخ بررسی میکند. او با این کار نتیجه میگیرد که همه ما مسئولیت مراقبت از دیگران را داریم، و چشماندازی برای آینده ارائه میدهد که در آن مراقبت و کار مراقبتی از اولویت و حمایت بیشتری برخوردار خواهد بود.
فولبر همچنین به طور گسترده در مورد سازمان اجتماعی زمان، یعنی زمان اختصاص دادهشده به مراقبت از کودکان و سالمندان و اینکه چگونه سیاستهای خانواده و نهادهای اجتماعی، انتخابهایی را که افراد میتوانند بین کار با حقوق و دستمزد و بدون مزد، انجام دهند، محدود میکند، نوشته است. او یکی از همکاران وبلاگ نیویورک تایمز اکونومیکس است؛ فرصتی که به گفته او، از آن لذت میبرد زیرا «اکثر دانشگاهیان زمان زیادی را صرف نوشتن مطالب میکنند؛ که تعداد کمی از مردم هرگز آن را خواهند خواند».
دستاوردهای حرفهای
نانسی فولبر موفق شد در سالهای 1980-1979 یک بورسیه تحقیقاتی فوقدکترا از سوی مرکز رشد اقتصادی دانشگاه ییل دریافت کند. از سال 1995 تا 1996 بورسیه بنیاد فرانسوی-آمریکایی برای تدریس و تحقیق در پاریس به وی اعطا شد. فولبر در سال 1999 جایزه «اولیویا شیفلین نوردبرگ»1 را برای تعالی در نوشتن و ویرایش در علوم جمعیتی به دست آورد و در آوریل 2004 نیز به عنوان همکار گیلمن شارلوت پرکینز2 در آکادمی علوم سیاسی و اجتماعی آمریکا انتخاب شد.
در سال 1989 به فولبر کمکهزینه بنیاد ملی علوم برای مطالعه «کار زنان و خانوادههای زنان در ماساچوست غربی بین سالهای 1880 تا 1910» اعطا شد. او در سال 1998 توانست یک بورسیه پنجساله از بنیاد مک آرتور و جایزه لئونتیف3 از موسسه توسعه جهانی و محیط زیست در دانشگاه تافتس در سال 2004 کسب کند.
فولبر در هیات تحریریه مجله «زنان، سیاست و سیاستگذاری» حضور دارد. او در سال 2002 به عنوان رئیس انجمن بینالمللی اقتصاد فمینیستی انتخاب شد و از سال 1995 دستیار سردبیر مجله اقتصاد فمینیستی است.
از سال 2004 نانسی فولبر به عضویت هیات آکادمی ملی علوم درآمد که درباره طراحی حسابهای غیربازاری مطالعه میکرد. او از سال 2000 نیز عضو هیات مدیره بنیاد توسعه کودک، عضو کمیسیون ملی مشاوره مراقبت از کودک و آموزش اولیه و همچنین از سال 2004 عضو سازمان ملی دفاع حقوقی زنان و صندوق آموزش بوده است.
کتابهای فولبر
1- چه کسی مخارج بچهها را میپردازد؟ جنسیت و ساختارهای محدودیت (1994)
در این کتاب، فولبر به این موضوع میپردازد که چگونه انتقال زنان از نقش ارائهدهندگان اولیه مراقبت، به تولیدکننده مرتبط با بازار، زنان را با دوراهی مواجه میکند. حتی با وجود تعداد فزاینده زنانی که وارد نیروی کار میشوند، همچنان انتظار میرود که بیشتر کار خانگی بدون مزد را انجام دهند. زنان باید انتخاب کنند که چگونه زمان خود را بین پیشرفت شخصی و تحقق انتظارات تحمیلشده به وسیله هنجارهای اجتماعی تقسیم کنند. تعداد زیادی از مادران مجرد با حمایت اندک یا بدون حمایت از سوی پدران جداشده دستوپنجه نرم میکنند، و در حالی که ممکن است مشمول یارانههای دولتی شوند، این پول اغلب تنها بخشی از حمایتی است که زمانی در خانوادهها انجام میشد.
2- راهنمای میدانی نهایی برای اقتصاد ایالاتمتحده (2000)
فولبر و همکارانش، همراه با جیمز هاینتز و همکاران از مرکز اقتصاد مردمی در دانشگاه ماساچوست امهرست، از هوش و خرد استفاده میکنند تا تصورات نادرست درباره واقعیتهای اقتصاد ایالاتمتحده را آشکار کنند. هر صفحه به یک موضوع یا مفهوم واحد میپردازد که با یک کارتون یا اثر هنری دیگر همراه است. در حالی که این کتاب به زبانی ساده و بدون اصطلاحات خاص نوشته شده، نویسندگان همچنین واژهنامه مفصلی را برای کمک به خوانندگان برای فهم اصطلاحات اقتصاد گنجاندهاند. این کتاب طیف گستردهای از موضوعات، از جمله نابرابریهای نژادی و جنسیتی، مسائل مربوط به کار، آموزش، رفاه و هزینههای دولتی مربوط به سلامت را پوشش میدهد.
3- قلب نامرئی: اقتصاد و ارزشهای خانواده (2001)
اندازهگیری ارزش کار مراقبت اصولاً دشوار است، زیرا روابط مراقبت تا حدی معاملات مبادلهای هستند، شامل آنچه فولبر آن را «قلب نامرئی» مینامد. این استعاره ارزشهای خانوادگی عشق و تعامل اقتصادی را نشان میدهد که او آن را با «دست نامرئی آدام اسمیت» که در آن نیروهای عرضه و تقاضای بازار، در کنار منافع شخصی قرار میگیرند، در تضاد قرار میدهد. فولبر استدلال میکند که اگر مراقبت پرهزینه باشد، میتوان انتظار داشت که مردم در طول زمان کمتر درگیر آن شوند. فولبر افزایش خودمختاری زنان را تحسین میکند، اما استدلال میکند که اگر قوانین متفکرانهای برای تعیین مسئولیتهای جمعی برای مراقبت وضع نکنیم، تاوانی که نیازمندان متحمل میشوند افزایش خواهد یافت.
4- زمان خانواده: سازمان اجتماعی مراقبت (2004)
این کتاب که به وسیله نانسی فولبر و مایکل بیتمن ویرایش شده، شامل مجموعهای از 11 مقاله است که در مورد موضوعات مختلف مربوط به مراقبت از کودک و سالمند بحث میکند. مشارکتهای فولبر شامل یک مقدمه و سه فصل مشترک است. فولبر در مقاله خود با عنوان «نظریهای از تخصیص نادرست زمان» (نمایشی از مقاله گری بکر با عنوان مشابه)، نظریه نئوکلاسیک بکر را در مورد تخصص جنسیتی در خانواده نقد میکند. او همچنین دو فصل دیگر را در رابطه با اندازهگیری زمان مراقبت والدین از کودکان و مراقبت غیروالدینی به نگارش درآورده است.
5- ارزشگذاری کودکان: بازنگری در اقتصاد خانواده (2008)
در این کتاب، فولبر در مورد هزینههای تربیت فرزندان، ارزش مراقبت از کودک برای اقتصاد و چگونگی تحمل این هزینهها از سوی جامعه بحث میکند. او دیدگاه ضمنی اقتصاددانان جریان اصلی را به چالش میکشد که به طور موثر تربیت کودکان را به عنوان یک فرآیند مصرف میبینند که در آن والدین میتوانند شادی را کسب کنند و چگونه این دیدگاه این واقعیت را نادیده میگیرد که کودکان به کارگران و مالیاتدهندگان نسل بعدی تبدیل میشوند. او استدلال میکند زمانی که مادران سرمایهگذاری میکنند، پاداشهای قابل توجهی در بازتولید نیروی کار ارائه میدهد، و به همین دلیل، سیاستهای عمومی باید به گونهای طراحی شوند که منابع خصوصی و عمومی را در راستای ارتقای تعهدات کارآمد برای نسل بعدی تنظیم کنند.
6- طمع، شهوت و جنسیت: تاریخچه ایدههای اقتصادی (2009)
این کتاب که اندکی پس از سقوط مالی سال 2008 نوشته شده است، چگونگی محو شدن مرزهای بیان دنبال کردن منافع شخصی و غیراخلاقی را بررسی میکند. او استدلال میکند که ذهنیتی که شخصیت الیور استون (درفیلم وال استریت)، گوردون گکو، از آن حمایت میکند مبنی بر اینکه «طمع خوب است»، به سقوط سال 2008 کمک کرده و ادامه پیدا کرد. با این حال، همان هنجارهای اجتماعی که پرخاشگری، حرص و طمع و شهوت را مزیتی برای مردان در زندگی عمومی دانسته، این موارد را در زنان انحراف میداند. فولبر استدلال میکند که این استاندارد دوگانه اغلب زنان مشتاق را در موقعیت دشواری قرار میدهد و آنها را مجبور میکند بین هویت شخصی خود و پذیرش نقش جنسیتی مورد انتظار یکی را انتخاب کنند. فولبر کار زنان، تمایلات جنسی و ایدههای آنها را در مرکز دیالکتیک بین تاریخ اقتصادی و تاریخ ایدههای اقتصادی قرار میدهد. کتاب او روند تغییرات اقتصادی و فرهنگی را در ایالاتمتحده، بریتانیا و فرانسه توصیف میکند که تکامل سرمایهداری پدرسالار و دولت رفاه را شکل داد.
پینوشتها:
1- جایزه اولیویا شیفلین نوردبرگ، میراث دکتر نوردبرگ را گرامی میدارد که کار او به عنوان ویراستار، نویسنده و مدیر نشریات طی سه دهه، به انتشار اطلاعات مهم در مورد مسائل بینالمللی جمعیت کمک کرد.
2- یک انسانگرا، فیلسوف، رماننویس، نویسنده، مدرس، روزنامهنگار مدافع اصلاحات اجتماعی و اصلاحطلب آمریکایی. او یک چهره عمومی محبوب و تاثیرگذار بود که خستگیناپذیر علیه نابرابری زنان در داخل و خارج از خانه کار میکرد.
3- جایزه لئونتیف، به یاد واسیلی لئونتیف، برای قدردانی از کمکهای برجسته به نظریه اقتصادی که به واقعیتهای معاصر میپردازد و از جوامع عادلانه و پایدار حمایت میکند، طراحی شده است.