نزدیک من نیا
لزوم تغییر طراحی ادارات
کار در اداره و فاصله‌گذاری اجتماعی دو موضوعی هستند که واقعاً با یکدیگر جمع نمی‌شوند. دلیل وجود ادارات آن است که کارمندان گرد هم آیند و با یکدیگر همکاری کنند. بنابراین وقتی کارمندان پس از برداشتن محدودیت‌های مربوط به همه‌گیری به سرکار بازگردند با انبوهی از چالش‌ها مواجه خواهند شد.
بحث را از همان ابتدا یعنی ورود به ساختمان آغاز می‌کنیم. در اکثر ادارات تعداد زیادی از کارکنان به‌طور همزمان وارد یا خارج می‌شوند. حفظ فاصله دومتری در هنگام ورود ممکن است به تشکیل یک صف در داخل خیابان منجر شود. بسیاری از کارکنان ترجیح می‌دهند تا پایان همه‌گیری از وسایل نقلیه عمومی استفاده نکنند بنابراین ممکن است با دوچرخه به سر کار بروند. اما حتی در اداراتی که مکانی برای تعویض لباس دارند ازدحام پدید می‌آید و رعایت فاصله بین کارکنان دشوار خواهد بود.
آسانسورها مشکلی بزرگ‌تر هستند. در شرایط عادی افرادی که در ساختمان‌های بلندمرتبه کار می‌کنند به انتظار درازمدت برای رسیدن به طبقات بالا عادت دارند. اگر قرار باشد آسانسور هر بار دو یا سه نفر را جابه‌جا کند این زمان انتظار طولانی‌تر خواهد شد. تصور کنید اگر همزمان گروهی از مراجعان از راه برسند چه هرج‌ومرجی ایجاد می‌شود.
مشکل دیگر زمانی ظاهر می‌شود که کارکنان به سر میزهایشان می‌رسند. در سال‌های اخیر شلوغی و تراکم در اتاق‌ها همواره رو به افزایش بوده است. طبق گفته جان نیل از نگاه مشاوره مسکن JLL، در دهه منتهی به سال ۲۰۱۸ فضای کاری برای هر نفر در بریتانیا حدود ۲۵ درصد کوچک‌تر شده است. مقررات فاصله‌گذاری اجتماعی ممکن است تعداد افراد موجود در هر دفتر کار را کاهش دهد. نیک جکسون از گروه مهندسی و معماری آروپ (Arup) می‌گوید رعایت فاصله دومتری بین میزها در ساختمان‌های اداری مستقر در مرکز لندن شمار کارکنان آنها را 30 تا 35 درصد نسبت به دوران قبل از همه‌گیری پایین می‌آورد.
این مشکلات کوتاه‌مدت یک پاسخ آشکار دارند: افراد در خانه کار کنند یا به‌صورت نوبتی (مثلاً دو روز در هفته) در اداره حضور داشته باشند. این امر بر کیفیت کار تاثیر می‌گذارد اما از هیچ بهتر است. سوال مهم‌تر آن است که آیا در درازمدت طراحی فضای اداری تغییر خواهد کرد؟
برخی راه‌حل‌های فناوری بالا را که قبل از پیدایش همه‌گیری معرفی شده بودند می‌توان برای این هدف به کار برد. بنگاه بریتانیایی «معماران زاها حدید» یک ساختمان دوستدار محیط‌زیست به نام «مسیرهای بدون تماس» در شارجه، امارات متحده عربی، طراحی کرده است که در آن کارکنان به‌ندرت نیاز پیدا می‌کنند به اجزای ساختمان دست بزنند. درها با استفاده از حسگرهای حرکتی و تشخیص چهره به‌طور خودکار باز می‌شوند. آسانسورها و حتی یک لیوان قهوه را می‌توان با استفاده از تلفن‌های هوشمند به خدمت گرفت.
در واکنش به کووید ۱۹ راه‌حل‌های دیگری نیز معرفی شد. گروه خدمات املاک کوشمن و ویک‌فیلد اداره‌ای را در آمستردام طراحی کرد که در آن علاوه بر ارائه ضدعفونی‌کننده دست در ورودی ساختمان و استفاده از درهای خودبازشو، در اطراف هر میز کار محدوده‌ای با فرش قرمز مشخص شده است تا به مراجعان بفهماند زیادی نزدیک نشوند. کارکنان در آغاز هر روز یک پد کاغذی برای زیر لپ‌تاپ خود دریافت می‌کنند و در زمان ترک اداره آن را دور می‌اندازند. پیکان‌های نقش‌شده بر کف زمین آنها را به گونه‌ای هدایت می‌کند که موافق عقربه‌های ساعت حرکت کنند.
همه این موارد هوشمندانه هستند. می‌توانید تصور کنید که این روش‌ها تا چند هفته اجرا می‌شوند اما احتمالاً با گذشت زمان مقررات شکسته خواهند شد. فرض کنید برت می‌خواهد با ارنی صحبت کند که جلوی روی او و در فاصله چندپایی در خلاف جهت عقربه‌های ساعت نشسته است. آیا برت به خود زحمت می‌دهد که مسیر طولانی‌تر را طی کند؟ همچنین فاصله فیزیکی بین کارکنان یک مشکل است و پتانسیل انتقال میکروب‌ها از طریق جابه‌جایی اقلام کاری و سطوح یک مشکل دیگر. به‌عنوان مثال دستگیره قوری یا کلیدهای دستگاه فتوکپی را در نظر بگیرید. در نشریه اکونومیست یک گنجه پرطرفدار حاوی غذاهای سبک وجود دارد که قطعاً محبوبیت خود را از دست خواهد داد.
نظافت کانون جدید توجه و تاکیدات خواهد بود. مدیران تدارکات حتی یک برگ درخت را از «رستورانی در انتهای کیهان» بر می‌دارند. این عنوان یک رمان علمی-تخیلی نوشته داگلاس آدامز است که در آن‌گونه‌ای از انسان‌ها افراد مسوول ضدعفونی تلفن‌ها و دیگر افراد بی‌فایده (مانند فروشندگان بیمه و مشاوران مدیریت) را با یک فضاپیما تبعید می‌کنند صرفاً به این خاطر که سیاره را از وجود ویروسی که از یک گوشی کثیف منتقل شده بود پاکسازی کنند.
تصفیه بهتر هوا علاوه بر کاهش گسترش بیماری مزایای دیگری نیز دارد. نتایج یک مطالعه نشان می‌دهد افزایش بهره‌وری و کاهش بیماری به خاطر تصفیه هوا ظرف کمتر از دو سال هزینه‌های مربوط به این اقدام را جبران می‌کند.
اما همه اقدامات مقرون‌به‌صرفه نیستند. دلیل تجمع کارمندان در یک ساختمان آن است که از هزینه‌های بیشتر اجاره اجتناب شود. اگر واکسن پیدا شود و لزوم فاصله‌گذاری اجتماعی برداشته شود ممکن است بنگاه‌ها دچار تردید شوند که آیا تغییر طراحی ادارات ارزش انجام را دارد یا خیر.
برخی عناصر مثلاً نظافت بیشتر باقی خواهند ماند. همه‌گیری سرعت حرکت به سمت جلسات مجازی و کار در منزل را بالا می‌برد. شرکت‌ها تلاش می‌کنند کارکنانی ماهر را به استخدام گیرند که خودشان فضایی برای کار کردن داشته باشند. اما توده مردم همچنان در اقتصاد متراکم و فشرده خواهند ماند.
منبع: اکونومیست
