الفبای جامعه مدنی

در جامعه و شبکه‌های اجتماعی مدام به مدیریت سیاستمداران خرده می‌گیریم، از شرایط کشور راضی نیستیم و این نارضایتی را در جمع مطرح می‌کنیم. نتیجه چه می‌شود؟ ما جز گله چه کاری بلدیم و از این راه چه چیزی عایدمان می‌شود؟ به نظر می‌رسد یک جای کارمان ایراد دارد. این فعالان سیاسی هستند که صحنه‌گردان مطالبه‌گری در کشور شده‌اند. در حالی که ما نیاز به مطالبه‌گری از سوی جامعه مدنی داریم. ما نیازمند این هستیم که مطالبات‌مان از طریق جامعه مدنی پیگیری شود نه فعالان سیاسی که عمدتاً دنبال سهم‌خواهی هستند.

در این پرونده می‌خواهیم ببینیم اساساً جامعه مدنی چیست و چرا به عنوان بخش سوم (third sector)، در کنار دولت و کسب‌وکارها از اهمیت زیادی در توسعه اقتصادی، گسترش دموکراسی، تحقق حقوق انسانی و مواردی از این دست برخوردار است؟ چه رابطه‌ای میان عملکرد دولت‌ها و مطالبات و فعالیت‌های جامعه مدنی وجود دارد؟ چرا بعضی از دولت‌ها می‌خواهند فعالیت جامعه مدنی را محدود کنند و چه پاسخی می‌توان به این کار داد؟ جامعه مدنی بر دموکراسی چه تاثیری دارد و آیا می‌توان کمرنگ شدن نقش جامعه مدنی را تهدیدی برای دموکراسی دانست؟

به علاوه به این موضوع پرداخته شده که با توجه به اینکه نقش جامعه مدنی در اداره کشورها کمرنگ شده و احزاب سیاسی پرچمدار مطالبات از دولت شده‌اند، چگونه می‌توان این روند را معکوس کرد و آیا اساساً این کار لازم است؟ چه موانعی بر سر راه تقویت جامعه مدنی در کشورهای در حال توسعه قرار دارد؟ نیرومحرکه تقویت جامعه مدنی چیست و مردم در این میان چه نقشی دارند؟ همچنین اینکه چرا جامعه مدنی مطالبه‌گری را کنار گذاشته و میدان را به فعالان سیاسی داده است و این اتفاق چه آثاری به دنبال خواهد داشت؟

فعال مدنی وظیفه دارد مستقل از قدرت، دولت و احزاب مطالبات را بشناسد. اینچنین فعالانی سرمایه‌های اجتماعی‌اند که می‌توانند مسائل را شفاف طرح کنند. فعال مدنی نمی‌تواند بنشیند، نقد نکند و اگر مطالبه هم می‌کند به او بگویند درخواستت با خواسته‌های فلان جریان سیاسی مخالف است.