بر مدار نوسان

در خصوص سناریوهای محتمل در بازار ارز بهتر است سه سناریوی برجامی را در نظر گرفت. حالت نخست، تداوم وضعیت موجود و ادامه‌دار شدن مذاکرات است. حالت دوم، اعلام خبر رسمی و نهایی توافقات بر سر احیای برجام است و حالت سوم نیز شکست توافقات (که چندان محتمل نیست).

 در صورتی که مذاکرات احیای برجام طولانی و فرسایشی شود انتظارت تورمی آرام‌آرام به بازار برخواهند گشت و روند کاهشی و با ثبات فعلی نرخ دلار معکوس خواهد شد، همچنین در صورتی که مذاکرات به نتیجه برسد و توافق به‌طور رسمی شکل گیرد، قیمت دلار از محدوده فعلی به‌صورت موقت پایین‌تر می‌رود؛ البته انتظار می‌رود متوسط قیمت دلار (نیمایی) تا پایان سال جاری، با لحاظ نوسان محدوده 25 هزار تومان باشد.

در این سناریو قطعاً تا پایان سال باید شاهد نوسان‌های بیشتری در دلار آزاد عمدتاً در بالای قیمت‌های نیمایی باشیم. اما، نوسان‌ها و اختلاف قیمت امسال دلار آزاد نسبت به نیما به مراتب از سال‌های گذشته کمتر خواهد بود، این نوسان در سال 1400 نسبت به سال ماقبل هم کمتر بود. هر چند سیاستگذار در این خصوص به سمت تک‌نرخی شدن ارز نیز حرکت کرده است. گفتنی است در راس مولفه‌های اثرگذار در کنار مذاکرات احیای برجام، می‌توان به تحولات بازار نفت ناشی از جنگ روسیه و اوکراین و مسائل و موضوع‌های منطقه‌ای که ما با آن مواجهیم، اشاره کرد.

حالت سومی که برای بازار ارز می‌شود متصور بود این است که دیدارها در وین به نتیجه نرسد، در این وضعیت، انتظارات تورمی دوباره ممکن است پررنگ شود و متاثر از آن، نرخ ارز به تدریج بیشتر شود و بالاتر برود، هر چند رشد نیما نسبت به دلار آزاد محدود خواهد بود. در این شرایط با تشدید دوباره تحریم‌ها علیه ایران قیمت دلار هم دوباره در ریل افزایشی قرار می‌گیرد و رشد دلار آزاد به محدوده کانال 30 هزار تومان محتمل است و حتی ممکن است تا پایان سال بیشتر از آن هم شود.

در مجموع محتمل‌ترین سناریوی نرخ ارز در سال 1401، محدوده نوسانی 10 درصد برای نرخ دلار با متوسط قیمت 25 هزار تومان تا پایان سال جاری است. البته این سناریو در صورتی رخ می‌دهد که مذاکرات احیای برجام به نتیجه برسد.

در جمع‌بندی نهایی به باور بنده، به احتمال بسیار زیاد، مذاکرات احیای برجام در نهایت به نتیجه می‌رسد و با توجه به تحولات بازار نفت ناشی از جنگ روسیه و اوکراین، دو طرف (ایران و غرب) راضی به مصالحه با همدیگر خواهند بود. در این سناریو نوسان قیمت دلار محدود خواهد بود و شرایط پیش‌بینی‌پذیری به بازار برمی‌گردد. به نظر می‌رسد باید با حساسیت خاصی مذاکرات احیای برجام را به عنوان عامل تعیین‌کننده به نظاره نشست و دید بالاخره طرف‌های مذاکره‌کننده چه تصمیمی در این باره خواهند گرفت. هر چند هر تصمیمی در این خصوص به‌طور آشکار می‌تواند روی تحولات بازار ارز اثرگذار باشد.