عامل افت قیمت‌ها
چرا طلا از سکه افتاد؟
در دو هفته اخیر تحولات سیاسی انتخابات ایالات متحده آمریکا، که در ابتدا با تشنج همراه بود، بعد از آرام شدن اوضاع و مشخص شدن نتیجه انتخابات و پیروزی بایدن موجب کاهش قیمت اونس جهانی شد. این در حالی بود که در هفته‌ها و ماه گذشته پیش‌بینی می‌شد با توجه به تحولات سیاسی و انتخابات ایالات متحده آمریکا، قیمت اونس جهانی به بالای دو هزار دلار افزایش پیدا کند. ولی با تمام شدن انتخابات آمریکا و آرامش نسبی پس از آن، قیمت اونس جهانی سیر نزولی پیدا کرد. از طرف دیگر با توجه به نشانه‌های مثبت پیدا شدن واکسن کرونا، این امید در دل اقتصاددان‌ها زنده شد که این واکسن می‌تواند اقتصاد جهانی را تحت تاثیر قرار دهد و در حالی که اکثر کشورها در حال ثبت رشد منفی هستند، کشف این واکسن می‌تواند مجدداً رشد مثبت را برای اقتصادهای دنیا به همراه داشته باشد. طبیعتاً یکی از کشورهایی که درگیر همین مساله است، کشور خودمان ایران است که بیماری کرونا موجب رشد منفی اقتصاد شده ولی با برطرف شدن وضعیت کرونا و کشف واکسن آن، رشد اقتصادی مثبت می‌تواند مجدداً به اقتصاد کشور بازگردد.
دلایل صعودی شدن بازار طلا
با مروری گذرا بر تحولات بازار طلا و سکه در چهار ماه اخیر می‌توان به این نتیجه رسید که سیر صعودی روزانه و هفتگی طلا انگیزه و هیجانی را در میان مردم ایجاد کرد که موجب شد بسیاری از مردم پس‌اندازها و سپرده‌های خود را از بانک‌ها و حتی بخش‌های دیگر سرمایه‌گذاری نظیر بورس و حتی ملک و اتومبیل خارج کنند و به سمت سرمایه‌گذاری در بازار طلا و سکه سرازیر شوند.
طبیعتاً میزان درصد افزایش قیمت طلا و سکه این هیجان و التهاب را در مردم به وجود آورده بود که هرچه قیمت‌ها بالاتر می‌رفت ما هر روز شاهد افزایش تقاضا در بازار طلا و سکه بودیم، به‌طوری که این افزایش تقاضا موجب شده بود حباب هر عدد سکه به بیش از دو میلیون تومان برسد که رقمی بی‌سابقه در بازار سکه بود. این در حالی بود که به دلیل اینکه منبع تامین طلا در داخل کشور است هیچ‌گونه حبابی روی قیمت آن مشاهده نمی‌شد. ولی بحث در خصوص بازار سکه متفاوت است. از آنجا که تنها منبع عرضه سکه بانک مرکزی است و در حال حاضر بانک مرکزی برنامه‌ای برای واگذاری سکه ندارد، این حباب دو میلیون‌تومانی در بازار سکه ایجاد شد.
دلایل افت قیمت طلا
با توجه به این مقدمه که در خصوص کاهش التهابات ناشی از انتخابات ایالات متحده و پیروزی جو بایدن بر دونالد ترامپ و همچنین کشف واکسن کرونا و افت اونس جهانی ذکر شد، این امید پیدا شد که روند اقتصادها رو به بهبود است. در کنار این امیدواری، قیمت ارز در بازار داخلی روندی به شدت نزولی پیدا کرد تا یکی از دلایل اصلی کاهش قیمت طلا و سکه در بازار داخلی، افت ارزش دلار در بازار داخل باشد. البته یکی دیگر از عوامل اصلی کاهش قیمت‌های طلا و سکه، دستگیری عاملان معاملات سکه و طلا در فضای مجازی، معاملات کاغذی و معاملات فردایی بود. در حقیقت یکی از دلایل التهابی شدن بازار سکه و افزایش قیمت‌ها همین معاملات فردایی و مجازی بود که با دستگیری تعدادی از این عوامل در اصفهان و تهران، قیمت طلای آب‌شده سیر نزولی پیدا کرد، قیمت سکه با افت مواجه شد و به‌تبع آن برای اولین بار کاهش قیمت طلا و سکه موجب شد تا فشار بر روی ارز نیز به شدت افزایش پیدا کرده و قیمت دلار نیز روندی نزولی به خود بگیرد. موضوعی که در حقیقت یک اتفاق کم‌سابقه و عجیب بود چراکه همواره قیمت ارز به‌طور مستقیم بر قیمت طلا و سکه تاثیرگذار بود و با رشد و کاهش ارزش دلار، قیمت سکه و طلا کم و زیاد می‌شد اما این بار خلاف این اتفاق رخ داد یعنی کاهش قیمت طلا و سکه منجر به کاهش قیمت ارز شد.
در مجموع این عوامل باعث شد که ما شاهد کاهش شدید قیمت طلا و سکه باشیم به‌طوری که قیمت سکه که تا مرز 16 میلیون تومان نیز پیشروی کرده بود، این روزها تا حدود 10 میلیون و 500 هزار تومان نیز کاهش پیدا کرد. البته باید به این نکته نیز اشاره کرد که اگرچه در روزهای اخیر قیمت اونس جهانی تغییر خاصی نکرده است، اما نوسانات ارز در بازار داخلی موجب شده تا قیمت طلا و سکه در بازار نیز با نوسان همراه باشد.
روند آتی
در این هفته با توجه به دو هفته تعطیلی بازارها، پیش‌بینی می‌شود با گشایش مجدد بازارها، میزان دادوستد و معاملات افزایش پیدا کرده و طبیعتاً انتظار می‌رود که شاهد نوسانات بیشتری در قیمت طلا و سکه در بازار داخلی باشیم. طبیعتاً کاهش حدود پنج میلیون‌تومانی سکه، میل و انگیزه برای سرمایه‌گذاری در این بازار پرزرق و برق را در میان عموم مردم کاهش داد و موجب شد تا با کاهش التهابات به نوعی بازار طلا از سکه بیفتد.
پیش‌بینی‌ها حاکی از این است که پس از شروع مجدد فعالیت‌های اقتصادی در بازار کشور و همچنین اتفاقات سیاسی و اقتصادی آتی، مجدداً شاهد نوسانات قیمت طلا و سکه در بازار باشیم که البته این نوسانات می‌تواند در جهت کاهش یا افزایش قیمت‌ها باشد.
در بازار جهانی نیز تمایل اونس بیشتر رو به کاهش است و احتمالاً در آینده نزدیک شاهد افت بیشتر قیمت اونس جهانی باشیم. اما نباید این موضوع را فراموش کرد که تاثیرگذارترین عامل اقتصادی در بازار سکه و طلای کشور نرخ ارز است. طبیعتاً اگر نیاز ارزی در داخل کشور تامین باشد و مدیریت بانک مرکزی بتواند همانند چند هفته اخیر بازار ارز را در کنترل خود داشته باشد، شاهد ثبات نسبی در قیمت ارز خواهیم بود که این ثبات مطمئناً به ثبات بازارهای سکه و طلا منجر خواهد شد.
بازار غیرقابل پیش‌بینی
نکته‌ای که در پایان باید به آن اشاره کرد، این است که با توجه به اتفاقاتی که هر آن ممکن است در حوزه‌های سیاسی و اقتصادی رخ دهد، در واقع پیش‌بینی قیمت طلا و سکه در روزهای آینده به نوعی غیرممکن است چرا که هم نوسانات اقتصادی و هم اتفاقات سیاسی به شدت در این روزها زیاد شده است. بنابراین شاید بتوان بازار را تحلیل کرد اما پیش‌بینی روند آتی عملاً چندان قابل اتکا نخواهد بود. در هر صورت در دو هفته اخیر ما شاهد ثبات نسبی در بازار طلا و ارز بودیم و می‌توان امید داشت که این ثبات در آینده نزدیک نیز تداوم داشته باشد.
