ترک تالار
دولت با بورس چه میکند؟
علی طهماسبی: دولت کی از ما سهامدارانی که خود به بورس دعوت کرد، حمایت میکند؟ چرا بازار سهام خلاف جهت بازارهای ارز، طلا، سکه، مسکن و حتی خودرو به عقب برمیگردد؟ این سوالها و چندین سوال مشابه دیگر، ابهاماتی است که چند روزی است ذهن سهامداران غمگین این روزهای تالار شیشهای بورس را به خود مشغول ساخته و آنها را در تکاپوی ماندن یا ترک بورس قرار داده است. سهامدارانی که بعضاً تا بیش از 50 درصد از پورتفوی خود را نیز ازدسترفته دیده و بعضاً حتی به دلیل صفوف فروش سنگین، قادر به فرار از این مهلکه نبودهاند. به دلیل تشویقهای گذشته دولتیها و البته مجلسیها نسبت به ورود به بورس و وعدههای اخیر آنان، نگاه سهامداران در مقطع کنونی بیش از هر زمانی به اجراییشدن این وعدههاست. شورای عالی بورس نیز در این روزها بیکار ننشسته و با تصمیماتی همچون اجازه بانکها به سرمایهگذاری در بورس، الزام سهامداران عمده به بازارگردانی و مهمتر از همه تخصیص یک درصد از منابع صندوق توسعه ملی به صندوق تثبیت بازار سرمایه درصدد بازگشت تعادل به بازار بوده است. تصمیماتی که به ظن برخی اقتصاددانان کلان، نهتنها درمانکننده نیست، بلکه ممکن است به تشدید تورم موردانتظار نیز دامن بزند. آنها خط قرمز هرگونه حمایتی از بازار را در پولیسازی بیقاعده حمایت دانسته و استفاده دولت از منابع پرقدرت بانک مرکزی برای حمایت از بازار را صرفاً در مسیرهای مشخصی که بازگشت پول را تضمین کند، شایسته میدانند. آنها در این مسیر حمایت از بورس را در قالب راهکارهایی همچون آسانسازی عرضههای عمومی سهام و اوراق مشارکت، دست برداشتن از قیمتگذاری محصولات پتروشیمی و فلزی، رفع موانع صادرات کالاها، تغییرات اساسی در حجم مبنا و دامنه نوسان سهام و طراحی ابزارهای نوین مالی قابل استفاده در بورس و... برمیشمارند. شوربختانه صعود و سقوط دستهجمعی سهام در بورس تهران بهعنوان پدیده نامبارکی که ثمره سیاستگذاریهای غلط است مختص این روزها نیست و در سالهای گذشته نیز، بروز رفتارهای هیجانی و به دور از منطق چه در روزهای رشد بازار و چه در روزهای افت شاخصها، جای تحلیل و تفسیر دادههای بنیادی مالی شرکتها را گرفته و منجر به اتخاذ تصمیمات غیرعقلانی شده است. کارشناسان معتقدند در شرایط کنونی نیز که به نظر میرسد فرصت مناسبی برای شناخت سره از ناسره در بورس پدید آمده، شایسته است سهامداران به دور از هیاهوی اجراییشدن یا نشدن حمایتهایی که معلوم نیست کی و چگونه انجام میشود، صبر و انعطاف بیشتری از خود نشان داده و با بازبینی پورتفوی خود همچنان سهام ارزنده را نگه دارند. بازار سهام نشان داده که در بلندمدت اینقبیل سهام را در مسیر درست قیمتی قرار خواهد داد و نسبت به سایر بازارها، منفعت بیشتری نصیب سهامداران هوشمند خواهد کرد. باید در نظر داشت که ورود قابلتوجهی از مردم به بورس طی ماههای اخیر، که عمده آن بهواسطه تبلیغ و ترغیب بیحسابوکتاب صورت پذیرفته است، در صورت عدم مدیریت صحیح و طرح وعده و وعیدهای توخالی، ممکن است به آسیبهایی همچون کاهش سرمایه اجتماعی و خدشهدار شدن اعتماد آحاد جامعه به دولت و اقتصاد منتج شود و اصطلاحاً دست دولت را برای تامین مالی آتی از این بازار در حنا بگذارد. شاهد مثال این اتفاق نیز میزان استقبال از صندوق قابل معامله دارا دوم در قیاس با دارا اول است.