تلاش برای مصالحه
آیا دولت سیزدهم به تفاهمات پیشین با آژانس وفادار میماند؟
رافائل گروسی در حاشیه نشست شورای حکام آژانس انرژی اتمی در خصوص سفرش به تهران توضیحاتی به خبرنگاران ارائه کرد. او تاکید کرد که ایران «هیچ قولی به او» در مورد مسائل باقیمانده پادمانی نداده است و تصریح کرد: «سفر من برای قول گرفتن نبود، من میخواستم با دولت جدید گفتوگویی صریح داشته باشم.» گروسی همچنین در پاسخ به سوالی در این مورد که آیا در سفر به تهران در مورد عدم صدور قطعنامهای در شورای حکام توافق شده است، تاکید کرد که چنین موضوعی در بیانیه مشترک او و حسین اسلامی رئیس سازمان انرژی اتمی ایران وجود ندارد و تاکید کرد این موضوع دراختیار او نیست، بلکه در حوزه اختیارات اعضای شورای حکام آژانس است. او همچنین تاکید کرد که آژانس همچنان دسترسی کامل به تاسیسات هستهای ایران در نطنز و فردو دارد و به میزان موردنیاز به بازرسان اجازه حضور داده میشود و کاهش همکاریها فقط در مورد تاسیساتی است که در قالب برجام و پروتکل الحاقی بازرسی میشدند.
گروسی همچنین توضیح داد همانگونه که در بیانیه مشترک او با رئیس سازمان انرژی اتمی ایران آمده است، دو طرف در حاشیه اجلاس مجمع عمومی آژانس بینالمللی انرژی اتمی با هم دیدار میکنند. وی تاکید کرد: «آژانس بینالمللی انرژی اتمی به وضوح سطح همکاری را مشخص کرده است بهطوری که جایی برای حدس و گمان باقی نمیگذارد و کارهایی که آژانس انجام داده است، به خودی خود نشاندهنده جدی بودن رویکرد آژانس بینالمللی انرژی اتمی است.» رافائل گروسی همچنین درخصوص موضوع آسیب رسیدن به دوربینهای آژانس بینالمللی انرژی اتمی در یک مرکز هستهای ایران در شهر کرج توضیحاتی داد و تاکید کرد که مشخص نیست چه میزان از دادههای ضبطشده در دوربینهای آسیبدیده در این مرکز از دست رفته است و تا چه اندازه این دادهها را میتوان با دادههای باقیمانده در دوربینهای دیگر جبران کرد، چراکه آژانس هنوز به اطلاعات ضبطشده توسط این دوربینها دسترسی ندارد. با این حال، گروسی تاکید کرد که در تهران مجوز تعویض و تعمیر دوربینهای مرکز مزبور را دریافت کرده است. آنگونه که اعتماد گزارش داده است کارتهای حافظه مهرومومشده در ایران اطلاعات تصویری ضبطشده توسط دوربینهای آژانس را از روز 6 اسفند سال گذشته تاکنون در خود نگه داشتهاند که همزمان با اجرایی شدن مصوبه مجلس شورای اسلامی دسترسی آژانس به محتوای آنها قطع شد. با این حال، دولت وقت ایران در توافقی با آژانس بینالمللی انرژی اتمی، فرصتی سهماهه برای حفظ محتوای ضبطشده روی این کارتهای حافظه به آژانس داده و تضمین داد در صورت رفع تحریمهای یکجانبه آمریکا علیه ایران و بازگشت طرفهای دیگر برجام به اجرای تعهداتشان، دسترسی به این محتوا برای آژانس امکانپذیر شود. هرچند مهلت ایران برای نگهداری این تصاویر، خردادماه سال جاری به پایان میرسید، اما ایران تصمیم گرفت برای نشان دادن حسن نیت و استمرار مذاکرات در وین برای بازگشت آمریکا به برجام، این تصاویر را همچنان حفظ کند. پیشتر مشخص نبود که موضع دولت جدید ایران در مورد حفظ این تصاویر و استمرار ضبط آفلاین تصاویر دوربینهای آژانس در تهران چه خواهد بود، به ویژه اینکه بسیاری از هواداران طرح مجلس برای قطع همکاری با آژانس در حوزه تعهدات هستهای برجامی و اجرای داوطلبانه آژانس، از همفکران دولت جدید بودند و در دولت قبل، مدعی میشدند که توافق با آژانس برای نگهداری تصاویر، زیرپاگذاشتن و نقض قانون مصوب مجلس است و حتی گروهی از نمایندگان خواستار محاکمه مقامهای ارشد دولت شده بودند. اما نهایتاً، مشخص شد که دولت سیزدهم هم همچنان به تفاهم ایران برای حفظ تصاویر دوربینهای آژانس تا مشخص شدن نتایج مذاکرات وین برای بازگشت آمریکا به برجام پایبند است.
ظهور ایالتهای اقتصادی در ایران
عضو کمیسیون امور داخلی کشور و شوراها در مجلس شورای اسلامی از تهیه طرحی به منظور انتخاب وزرای منطقهای با هدف تمرکززدایی و هماهنگی برای پیگیری مشکلات برخی از استانها در سطح ملی خبر داده است. طرحی با تقلیدی ضعیف از طرح ایالتیشدن کشور که محسن رضایی سالهاست بر ضرورت اجراییشدن آن برای برونرفت از مشکلات اقتصادی تاکید داشته و با هر بار حضور در انتخابات ریاستجمهوری از آن حمایت کرده است. حال که محسن رضایی بالاخره پایش به پاستور باز شده، بهعنوان معاون اقتصادی رئیسجمهور احتمال پیگیری برنامهاش برای ایجاد ایالتهای اقتصادی قوت گرفته است. دراینبین مجلس در اقدامی پیشدستانه با تقلیدی ضعیف از ایده محسن رضایی به دنبال تمرکززدایی در اداره اقتصادی کشور است. آنگونه که شرق گزارش داده است، ابوالفضل ابوترابی درباره جزئیات طرح انتخاب وزرای منطقهای و آمایش سرزمینی بیان کرد: ما در این طرح به دنبال این هستیم که در هرچند استان یک وزیر منطقهای تعیین شود که مسوول هماهنگی و پیگیری برای حل مشکلات آن چند استان در زمینههای مختلف نظیر مسائل آب، محیط زیست و حتی مشکلاتی که با کشورهای همسایه داریم، باشد. براساس این طرح، وزیر منطقهای در داخل هیات وزیران بوده و از مجلس رای اعتماد خواهد گرفت. وزیر منطقهای مکلف است مشکلات چند استانی را که زیر نظر دارد، از طریق هیات وزیران و داخل مجلس پیگیری کند و هماهنگی لازم را برای حل مشکلات منطقهای انجام دهد. نماینده مردم نجفآباد در مجلس شورای اسلامی تصریح کرد: ما امروز بعضاً به دنبال حل مشکلات ملی برخی از استانها در کف خیابان هستیم؛ درحالیکه این مشکلات باید در سطح ملی با برنامهریزی حل شود. هدف از این طرح اداره ایالتی کشور نیست؛ بلکه هدف این طرح تمرکززدایی است. در این طرح براساس تجربههای خوب کشورهای دیگر بدون ایالتیکردن کشور، تمرکززدایی صورت میگیرد. ابوترابی تاکید کرد: اداره ایالتی کشور ابعاد بسیار وسیعتری دارد؛ یعنی هر ایالت پلیس، قوه قضائیه و مجلس جدا دارد؛ درحالیکه طرح ما اصلاً این هدف را دنبال نمیکند. براساس طرح ما یک وزیر منطقهای داریم که با پیشنهاد رئیسجمهور از مجلس رای اعتماد میگیرد و حل مشکل چند استان را دنبال میکند. این طرح به دنبال تمرکززدایی است و برای حل همگون مشکلات در چندین استان وزیر منطقهای انتخاب میشود. این طرح اکنون در کارگروهی در کمیسیون در حال بررسی کارشناسی و چکشکاری است.
سوخت ایران به لبنان میرسد
خبرگزاری رویترز گزارش داد که نفتکش حامل سوخت ایران به مقصد لبنان در بندر بانیاس سوریه رویت شده است. طبق این گزارش، نفتکش حامل سوخت ایران که مقصد آن لبنان است، در بندر بانیاس سوریه رویت شده است. این نفتکش که احتمال میرود حامل ۳۳ هزار تن گازوئیل باشد به دلیل تحریمها نمیتواند محموله خود را مستقیم به لبنان برساند. کامیونها قرار است هفته آینده سوخت را از بندر بانیاس سوریه به منطقه بعلبک لبنان منتقل کنند. تعداد این کامیون ۷۰ تا ۸۰ دستگاه است و مسیر تقریباً ۲۳۰کیلومتری را باید طی کنند. در نهایت، محموله سوخت ایران توسط کامیونهای وابسته به شرکت الامانه بارگیری خواهد شد و به موسسات و نهادهایی که خواهان استفاده از سوخت ایرانی هستند منتقل خواهد شد. سیدحسن نصرالله هفته گذشته طی سخنانی گفت: رهبری سوریه حرکت نفتکش را در بندر بانیاس برای انبار کردن محموله و انتقال آن به مرز تسهیل و تانکرهایی را برای انتقال آن تامین کرده، انتقال مشتقات نفتی به بقاع روز پنجشنبه آغاز میشود و محموله در انبارهای مشخصی در بعلبک ذخیره و پس از آن در مناطق مختلف لبنان توزیع میشود. از لبنان نیز خبر میرسد که لبنانیها تمام اقدامات فنی و لجستیکی و اداری را برای استقبال از سوخت ارسالی از ایران انجام دادهاند.
مهمان خارجی رئیسی
ابراهیم رئیسی هفته گذشته بیش از یک ماه پس از آغاز دوران ریاستجمهوری خود، برای نخستینبار بهطور رسمی میزبان یک مقام عالیرتبه خارجی بود و به این اعتبار مراسم رسمی استقبال را در ساختمان اجلاس سران بهجا آورد که مهمان این مراسم کسی نبود جز مصطفی الکاظمی نخستوزیر عراق. الکاظمی که در راس یک هیات مقامهای عالیرتبه عراقی وارد تهران شد، در حالی در این مراسم رسمی در ساختمان اجلاس سران مورد استقبال رئیس دولت سیزدهم قرار گرفت که ساعتی پیش از آن، با استقبال علیاکبر محرابیان وزیر نیرو و رئیس کمیسیون مشترک همکاریهای اقتصادی دو کشور وارد تهران شده بود. این درحالی بود که بنابر عرف حاکم بر این دست دیدارهای دیپلماتیک در گذشته، معمولاً مراسم استقبال رسمی در کاخ سعدآباد برگزار میشد. مکانی که ظاهراً رئیسی چندان تمایلی به حضور در آن ندارد. آنگونه که اعتماد گزارش داده است هرچه بود اما ساعتی پس از بهجا آوردن آداب و آیین مراسم استقبال رسمی، مذاکرات دوجانبه رئیسجمهوری اسلامی ایران و نخستوزیر عراق نیز آغاز شد. مذاکراتی که درمجموع، دو طرف بر توسعه و تحکیم هرچه بیشتر همکاریهای دوجانبه در زمینههای مختلف سیاسی، اقتصادی و فرهنگی و بررسی و تبادلنظر پیرامون مهمترین مسائل منطقهای و بینالمللی تاکید کردند. رئیسی و الکاظمی در یک نشست خبری مشترک نیز حاضر شده و به بیان دیدگاههای خود درباره مسائل منطقهای و بینالمللی، بهویژه روابط تهران-بغداد پرداختند. ابراهیم رئیسی در این دیدار با تاکید بر تداوم همکاری دو کشور در حوزههای راهبردی، به اجلاس بغداد اشاره کرد و گفت: جمهوری اسلامی ایران از نقشآفرینی منطقهای عراق حمایت میکند و بهدنبال تثبیت امنیت منطقه با محوریت ایران، عراق و کشورهای پیرامونی بدون مداخله نیروهای خارجی هستیم.
زندانها علمی اداره شوند
رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران گفت: ما آمادگی خود را اعلام میکنیم که ساختار زندانها را به سمت علمی ببریم، باید این ساختار عوض شود تا ما بر اساس علوم جدید بتوانیم افراد را تربیت و ساختار را درست کنیم و همچنین قوانین را منطبق کنیم تا حقوق بشر را طبق گفته اسلام محقق کنیم.
جعفر کوشا در خصوص اصلاح قانون مجازات اخلالگران اقتصادی و جلسات رئیس قوه قضائیه با اعضای کمیسیون حقوقی قضایی مجلس اظهار کرد: من از طریق کمیسیون حقوق قضایی مجلس در جریان این جلسات قرار گرفتم و نظراتی را نیز برای ایشان ارسال کردیم اما در نشستهایشان دعوت رسمی نشدیم. با وجود پیچیدگیهای پروندههای اقتصادی، لازم است که قانون مبارزه با اخلالگران اقتصادی مصوب ۱۳۶۹ اصلاح شود.
رئیس اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران درباره پیشنهاد تشکیل کمیته مشترک بین سازمان زندانها و کانونهای وکلا برای پیشگیری از تکرار وقایع زندان اوین بیان کرد: علم اداره زندانها علمی است که در بحث علوم جنایی مورد توجه است که زندانها باید به صورت علمی اداره شود. متاسفانه زندانهای کشور ما به صورت علمی اداره نمیشود یعنی یک شخص را در مکانی محبوس میکنند و فکر میکنند که این دوران زندانی است در حالی که ما در دوران زندان باید به زندانیان آموزش بدهیم و آنها را بازپروری و بازاجتماعی کنیم که افراد به جامعه بازگردند.
وی ادامه داد: انتشار فیلمهای زندان اوین نشان داد که وضعیت محکومان خوب نیست و حقوق آنها به درستی رعایت نمیشود؛ محکوم به عنوان شهروند، دارای حقوقی از نظر ملاقات، احترام و تکریم است.
کوشا گفت: ما به عنوان اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران آمادگی خود را اعلام میکنیم که ساختار زندانها را به سمت علمی ببریم؛ یعنی زندانبانان باید تجربه، دانش و علم کافی داشته باشند. در کشور فرانسه آمار بالای خودکشی برای پلیسها و زندانبانها بود چون این اشخاص سختی کار دارند و گاهی توانمندی برای ادامه کار ندارند لذا اگر زندانبان از نظر علمی، حقوق، مزایا و استراحت کنترل نشود، این فشار را به زندانی وارد میکند، بنابراین ما آماده هستیم که به صورت پروژهای، قوانین را بر اساس ساختار نظاممند و هدفمند علمی منطبق کنیم.
♦♦♦
ایسنا: ولادیمیر پوتین، رئیسجمهور روسیه در تماس تلفنی با آیتالله دکتر سیدابراهیم رئیسی، با بیان اینکه به علت احتمال ابتلا به بیماری کرونا به قرنطینه رفته است، خواستار انجام هماهنگی برای دیدار دو رئیسجمهور در اولین فرصت شد.
ایلنا: رضا زبیب، دستیار وزیر امور خارجه گفت: خدا را سپاسگزارم که از ماه پرواکسن بگویم و اینکه تزریق روزانه دو میلیون دوز از هفته پیشرو تا پایان مهر شدنی است.
مهر: الیاس نادران، نماینده مردم تهران گفت: با توجه به قوانین موجود، دولت باید ضوابط قانونی را رعایت کند و در رابطه با مذاکرات هستهای به مجلس گزارشی ارائه کند.
فارس: احمد وحیدی، وزیر کشور گفت: خیلی از استانها پیک کرونا را رد کردند و در حال نزول هستند ولی یکی دو استان مشکل داشتند که تذکر داده شد تا در آن استانها هم ابتلا کاهش یابد.
ایسنا: محسنیاژهای، رئیس قوه قضائیه، با اشاره به جایگاه بخش خصوصی و تعاونی در اقتصاد کشورمان، در کنار اقتصاد دولتی، گفت: باور من این است که با اقتصاد دولتی نمیتوان به جایی رسید. اقتصاد تعاونی نیز در چهاردهه اخیر به هدف مورد نظر قانون اساسی نرسیده و در حال حاضر برای رفع بسیاری از مشکلات عرصه اقتصادی نیازمند کمک جدی بخش خصوصی هستیم.
ایلنا: علیرضا زندیان، نماینده مجلس یازدهم، در تذکری بیان کرد استانداران، فرمانداران و بخشداران قبل از اینکه عزل شوند با هزینه بیتالمال اقدام به خرید هدایایی از قبیل سکه، فرش، تابلوفرش برای خود میکنند که نایبرئیس مجلس آن را مصداق تصرف در بیتالمال دانست و خواست جلوی آن گرفته شود.
مهر: حسین امیرعبداللهیان وزیر امور خارجه در توئیتی در رابطه با برقراری تماس تلفنی با وزیر امور خارجه انگلیس نوشت: در تماس تبریک وزیر امور خارجه انگلیس برای گفتوگوی مبتنی بر احترام متقابل ابراز آمادگی کردم؛ بیعملی اتحادیه اروپا در برجام را به شدت مورد انتقاد قرار دادم. فاجعه ساخته آمریکا در افغانستان را محکوم و بر لزوم تشکیل دولت فراگیر تاکید و تصریح کردم که بدهی دیرینه انگلیس به ایران باید پرداخت شود.
ایرنا: عبدالعلی رحیمیمظفری، عضو کمیسیون انرژی مجلس، با بیان اینکه استخراج رمزارز یارانهای بالاترین ضرر برای مردم است، گفت: ما از تکنولوژی عقب نخواهیم ماند اما اجازه توسعه موضوعی را که ابتدا و انتهای آن مشخص نیست نمیدهیم.
تسنیم: هیات نمایندگی اتحادیه اروپا در سازمانهای بینالمللی مستقر در وین با تاکید بر لزوم برداشتن تحریمهای هستهای ایران بهعنوان بخشی از برجام، خواستار بازگشت ایران به مذاکرات وین شد.
♦♦♦
حکومتداری از کانال قاچاق اسلحه
اعتماد نوشت: بیش از یک ماه از تسلط طالبان بر بخشهای زیادی از افغانستان میگذرد. پیشتر برخی کارشناسان بر این باور بودند که حضور این شبهنظامیان در کشور همسایه مشکلی برای ایران ایجاد نکرده و جریان تجارت کالا و انرژی به روال سابق خواهد بود. البته با گذر زمان نظرات تغییر کرده و به نظر هم نمیرسد بتوان به پیشبینیهایی که شده، اکتفا کرد. بر اساس هفتمین گزارش «پایش تحولات تجارت جهانی» که توسط اتاق بازرگانی ایران منتشر شده، اگر منابع مالی افغانستان همچنان بلوکهشده بماند و آمریکا اجازه کمکهای بینالمللی به این کشور را ندهد، این گروه برای حکومتداری مجبور است از روشهایی مانند قاچاق اسلحه و مواد مخدر استفاده کند که برای کشورهای همسایه بهشدت خطرناک و پر از آسیب است.
اتاق فریدون؟
شرق نوشت: چندی پیش فیلمی از اتاق بندی در زندان اوین که با دوربین مداربسته گرفته شده بود، منتشر شد که ادعا شده بود مربوط به بندی است که حسین فریدون، برادر حسن روحانی، رئیسجمهور سابق محکومیت خود را در آن میگذراند. اما رئیس سازمان زندانها این ادعا را به نوعی تکذیب کرد. محمدمهدی حاجمحمدی در توئیتر نوشت: «حال که غبارها فرونشسته بهتر میتوان برخی مسائل و واقعیات را تحلیل کرد، فیلمی را که قبل از تاریخ انتشار فیلمهای زندان اوین ضبط شده و مربوط به بندی است که ادعا شده اتاق اختصاصی حسین فریدون است ببینید و کیفیت اخبار رسانههای مزدور را قضاوت کنید.» در این فیلم خبری از اتاق اختصاصی نیست و چند زندانی نیز در این بند دوران محکومیت خود را میگذرانند.
فتوحات تازه در دریانوردی
ایران نوشت: بهتازگی ناوگروه 75 نیروی دریایی ارتش ایران از ماموریت بازگشت؛ ناوگروه از سواحل جنوبی ایران حرکت کرد، قاره آفریقا را دور زد و از راه اقیانوس اطلس و در نهایت کرانههای اروپای شمالی، به بندر سنپترزبورگ در خلیج فنلاند رسید. در این راستا رهبر انقلاب «بازگشت مقتدرانه و عزتآفرین از این ماموریت خطیر را تبریک» گفتند. امیردریادار سیاری، معاون هماهنگکننده ارتش نیز درباره اهمیت این موضوع گفت: «در سال ۹۲ که حضور در اقیانوس اطلس رسانهای شد، پنتاگون واکنش نشان داد. سیانان هم در کلیپی خطی از بندرعباس تا سواحل آمریکا کشید که نشان میداد اینجا از مسیر جبلالطارق ۲۲ هزار کیلومتر است و گفت که کشتیهای ایران، امکان حضور در این پهنه را نخواهد داشت.
بازگشت عبدالکریمی؟
آفتاب نوشت: اخراج بیژن عبدالکریمی استاد دانشگاه آزاد از دانشگاه واکنشهای بسیاری را برانگیخت. دانشگاه آزاد به جز توضیحات ابتدایی درباره این موضوع سکوت کرده و این در حالیاست که جامعه دانشگاهی در انتظار توضیحات تکمیلی است. اخیراً یک استاد دانشگاه به آفتاب یزد خبر داد که او به دانشگاه بازگشته است. با این حال شفافسازی در خصوص علت اصلی این اخراج و عاقبت فرجامخواهی آن باعث جلوگیری از برخی سوءاستفادهها میشود. در این زمینه سیدجوادمیری جامعهشناس گفت: ما باید تلاش کنیم که متفکران و نویسندگان و اهالی دانشگاه احساس تعلق پیدا کنند نه اینکه از روی ترس تقیه و حرف کارشناسی خود را پنهان کنند. این فضا باید شکسته شود و دانشگاه وارد عرصه معادلات سیاسی، اجتماعی، تاریخی، فرهنگی و مذهبی جامعه شود.