مذاکره به شرط
تاکید بر جامعه امن و پرهیز از جامعه امنیتی
حسن روحانی در دیدار وزیر، معاونان و مدیران ارشد وزارت اطلاعات، تشخیص قانونگذار مبنی بر وزارتی بودن دستگاه اطلاعاتی کشور را نشانه پذیرفتن اصل نظارت بر این نهاد، از سوی رئیس‌جمهوری به عنوان منتخب مردم، مجلس و سایر ارکان قانونی کشور دانست. رئیس‌جمهوری خطاب به مدیران ارشد این وزارتخانه تاکید کرد که رویکرد وزارت اطلاعات بایستی ایجاد و استحکام «جامعه امن» و پرهیز از جامعه امنیتی باشد. در این دیدار که هفته گذشته در نهاد ریاست‌جمهوری در پاستور برگزار شد، روحانی بزرگ‌ترین سرمایه وزارت اطلاعات را اعتماد رهبری، مسوولان و مردم برشمرد و تاکید کرد: شرعی، قانونی و همچنین مردمی عمل کردن سه رکن اصلی فعالیت و ماموریت‌های وزارت اطلاعات است. رئیس‌جمهوری افزود: اینکه بر اساس قانون اساسی، تنها دستگاه اجرایی است که وزیر آن باید مجتهدی عادل باشد یعنی متشرع بودن کارکنان و نیز شرعی و عادلانه عمل کردن وزارت اطلاعات نخستین و محوری‌ترین رکن فعالیت این دستگاه است. رئیس شورای عالی امنیت ملی، قانونی و نظارت‌پذیر بودن را رکن دوم فعالیت وزارت اطلاعات دانست و ادامه داد: اینکه قانونگذار بعد از بحث‌های فراوان به این نتیجه رسید که دستگاه اطلاعاتی کشور باید در قالب وزارت و درون دولت شکل گیرد نشانه این است که این دستگاه علاوه بر نظارت خداوند و مردم، نظارت رئیس‌جمهوری به عنوان منتخب مردم؛ مجلس و سایر ارکان قانونی کشور را بر خود پذیرفته است. او تصریح کرد: مردمی بودن و جامعه‌محور عمل کردن سومین رکن فعالیت در مجموعه وزارت اطلاعات است. اقشار و سلیقه‌های مختلف اجتماعی باید به سلامت عمل و اقتدار وزارت اطلاعات باور داشته باشند و با شنیدن نام وزارت، احساس امنیت و آرامش کنند. رویکرد وزارت اطلاعات نیز بایستی ایجاد و استحکام «جامعه امن» و پرهیز از جامعه امنیتی باشد.
ترکیه در مسیر خود تجدیدنظر کند
رئیس‌جمهوری هفته گذشته در جلسه هیات دولت نیز در واکنش به تصمیم دولت ترکیه برای انجام عملیات نظامی در شمال سوریه، با بیان اینکه دولت ترکیه نسبت به مرزهای جنوبی خود نگرانی‌هایی دارد و حق آنهاست که این نگرانی‌شان برطرف شود، گفت: معتقدیم باید راه و شیوه درست در این مسیر انتخاب شود. شیوه‌ای که امروز انتخاب شده و توافقاتی که در پشت پرده صورت گرفته به نفع منطقه نخواهد بود و ما از کشور دوست و برادر خود ترکیه و دولت این کشور می‌خواهیم که در این‌گونه امور دقت و حوصله بیشتری به خرج داده و در مسیری که انتخاب شده، تجدیدنظر کند. راهی که انتخاب شده راهی مناسب نیست چراکه امروز در شرایطی قرار داریم که باید در منطقه آرامش برقرار بوده و آوارگان سوری سریع‌تر به کشورشان بازگردند.
فیلتر انتخابات را تنگ نکنید
روحانی درباره انتخابات آینده مجلس شورای اسلامی بر ضرورت هوشیاری در برگزاری این حرکت بزرگ سیاسی تاکید کرد و گفت: همه آنهایی که مسوول اجرا و نظارت هستند، باید کاری کنند که نشاط سیاسی مردم افزایش پیدا کند. رئیس‌جمهور با بیان اینکه پیروزی این جناح یا آن جناح مهم نبوده، بلکه باید اجازه دهیم، ملت پیروز شود، تاکید کرد: باید بگذاریم همه جناح‌ها احساس پیروزی کنند. باید به همه فرصت دهیم تا در این اجتماع شرکت کنند. رئیس‌جمهوری با اشاره به اینکه بهترین مجلس در طول تاریخ انقلاب اسلامی مجلس اول بود، اظهار کرد: در آن مجلس، نظارت به این شکل وجود نداشت و حتی شورای نگهبان و این همه دفاتر نظارتی وجود نداشت و همه از جناح‌های مختلف آمدند و ثبت نام کردند. حتی منافقین هم در آن انتخابات ثبت نام کردند. همچنین گروه‌هایی مانند دفتر هماهنگی، نهضت آزادی و جبهه ملی نیز ثبت نام کردند و بهترین انتخابات و بهترین مجلس ثمره آن بود. نباید اینقدر سختگیری کرده و فشار بیاوریم و فکر کنیم هر چه این فیلتر را تنگ‌تر کنیم، نتیجه مثبت‌تری خواهد داشت.
می‌خواهند مردم بترسند و به راهپیمایی اربعین نروند
در پی اعتراض‌های مردمی و وقوع درگیری‌هایی در کشور عراق، همزمان با ایامی که زائران ایرانی برای حضور در راهپیمایی اربعین به سوی این کشور می‌روند، مقامات کشورمان بر تلاش برای برگزاری این مراسم مانند سال‌های گذشته تاکید کردند. یحیی رحیم‌صفوی، مشاور عالی رهبر انقلاب در امور نیروهای مسلح، روز دوشنبه 15 مهر با اشاره به وقایع اخیر در کشور عراق گفت که چند روز این ناامنی را در کشور عراق ایجاد کردند تا مردم بترسند و به راهپیمایی اربعین نروند. در حالی که اگر از آسمان تیر و سنگ هم ببارد این عاشقان حسینی به زیارت کربلا خواهند رفت. عاشقان حسین(ع) شجاع هستند و جانشان را نیز در این راه می‌دهند.
علی ربیعی، سخنگوی دولت، نیز در نشست خبری هفتگی خود، ضمن اظهار تاثر از تنش در کشورهای همسایه، اظهار کرد: رخدادهای چند روز گذشته عراق مایه تاسف است. در روزهایی که دولت ایران و عراق خود را برای بزرگ‌ترین رویداد مذهبی دنیا آماده می‌کردند، شاهد حوادث تلخی بودیم. دولت عراق اطمینان داده است که در این امر دخالتی نداشته و حضور بدخواهان در این میان (عامل ناامنی) بوده است. دولت و ملت عراق از بلوغ و آگاهی کافی برخوردار هستند. راه درست وحدت عراق حول مرجعیت شیعه است. جمهوری اسلامی همکاری خود را برای همراهی برادران عراقی اعلام می‌کند و هیچ شکلی از بدخواهی این رابطه را از بین نخواهد برد. ربیعی درباره برنامه دولت برای برگزاری مراسم راهپیمایی اربعین گفت: وزیر راه ما مشکل بلیت‌ها را حل کرده است. بی‌نظیرتر از همیشه این مراسم را برگزار خواهیم کرد.
برادر رئیس‌جمهور بودن امتیازی نداشت
سخنگوی دولت در بخش دیگری از نشست خبری خود تاکید کرد که درباره پرونده حسین فریدون هیچ کمکی از سوی دولت صورت نگرفته و برادر رئیس‌جمهوری بودن قطعاً هیچ مزیتی برای حسین فریدون در این پرونده نداشته است. طبق گزارش ایسنا، ربیعی در پاسخ به پرسشی درباره مدرک تحصیلی حسین فریدون گفت: ادعای چند نماینده در این خصوص را دنبال کردم. دو نفرشان صحه گذاشتند بر سلامت روند طی شده؛ من خودم به دقت با آقای دکتر غلامی و مدیران دانشگاه صحبت کردم. ایشان به عنوان دانشجوی دکترا در یکی از دانشگاه‌های گیلان در دولت قبل پذیرفته می‌شوند. انتقال پیدا می‌کنند به دانشگاه شهید بهشتی. رئیس قبلی این دانشگاه که الان رئیس دانشگاه آزاد است بسیار سختگیر است و جبهه‌گیری سیاسی ندارد. ربیعی در ادامه به سوابق انقلابی برادر رئیس‌جمهوری اشاره کرد و توضیح داد: حسین فریدون قبل انقلاب دستگیر می‌شود، زندان می‌رود، بعد انقلاب اسیر می‌شود، 30 درصد هم جانبازی دارد. انتقالش کاملاً قانونی است. سخنگوی دولت همچنین گفت: دکتر روحانی بارها گفته‌اند هیچ خط قرمزی برای رسیدگی به این امور ندارند. هیچ کمکی از سوی دولت صورت نگرفته است. برادر دکتر روحانی بودن هیچ امتیازی نداشته، اجازه بدهید در مورد برعکسش اظهار نظر نکنم. ایشان مثل همه شهروندان باید رسیدگی‌های قانونی را طی کنند.
درخواست بن سلمان برای رفع اختلاف با ایران
روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارشی با اشاره به گام‌های اخیر عربستان و ایران برای رفع اختلافات نوشت که مقامات سعودی از پاکستان و عراق برای میانجی‌گری میان تهران و ریاض درخواست کمک کرده‌اند. به گزارش ایسنا، روزنامه نیویورک‌تایمز در گزارش خود به نقل از مقامات نوشت: عربستان سعودی و ایران پس از سال‌ها اختلاف و رقابت به تازگی گام‌هایی را برای آغاز گفت‌وگوی غیرمستقیم با یکدیگر در تلاش برای کاهش تنش‌ها در خاورمیانه برداشته‌اند. مقامات عراقی و پاکستانی در هفته‌های اخیر پس از حمله به تاسیسات نفتی عربستان گفته‌اند که محمد بن سلمان ولیعهد عربستان از سران عراق و پاکستان خواسته است تا با همتایان ایرانی خود درباره تنش‌زدایی گفت‌وگو کنند. ایران نیز از این تلاش‌ها استقبال کرده و هم در محافل خصوصی و هم به‌طور علنی تاکید کرده که آماده مذاکره با عربستان سعودی است. دولت عربستان همچنین روز جمعه طی بیانیه‌ای خطاب به نیویورک‌تایمز تایید کرده است که عراق و پاکستان هر دو پیشنهاد میانجی‌گری برای گفت‌وگو میان تهران و ریاض را مطرح کرده‌اند اما عربستان تکذیب کرده است که بن سلمان این ابتکار عمل را به دست دارد. اما بی‌اعتمادی و اختلاف میان این دو قدرت منطقه‌ای همچنان عمیق است و چشم‌انداز گفت‌وگوی مستقیم میان ایران و عربستان در سطوح بالا و در آینده نزدیک، کماکان بعید به نظر می‌رسد. چندی پیش تاسیسات نفتی عربستان هدف حمله موشکی و پهپادی قرار گرفت که منجر به توقف تولید نیمی از نفت این کشور شد. اگرچه انصارالله یمن مسوولیت حمله را برعهده گرفته است اما سعودی‌ها ایران را مسوول آن می‌دانند. ایران این ادعاها را قویاً رد می‌کند. نیویورک‌تایمز در ادامه نوشت: عمران خان نخست‌وزیر پاکستان ماه گذشته در جده با ولیعهد سعودی دیدار کرد. وی چند روز بعد در حالی که در مجمع عمومی سازمان ملل به سر می‌برد، به خبرنگاران گفت که بن سلمان از او خواسته است با ایران صحبت کند. یک مقام ارشد پاکستانی که خواست نامش فاش نشود، در این باره گفت: محمد بن سلمان به عمران خان گفت که می‌خواهد از جنگ پرهیز کند. وی از نخست‌وزیر ما خواست تا در این زمینه همکاری کند. همچنین یک مقام ارشد عراقی با اشاره به سفر اخیر نخست‌وزیر کشورش به عربستان سعودی گفت که بن سلمان از عادل عبدالمهدی خواسته است تا میان تهران و ریاض میانجی‌گری کند و او نیز پیشنهاد داده که در صورت انجام دیداری میان دو کشور، این ملاقات در عراق برگزار شود. نیویورک‌تایمز در ادامه نوشت: ایران از این ایده نیز استقبال کرده است. علی لاریجانی رئیس مجلس ایران در گفت‌وگو با شبکه الجزیره خاطرنشان کرد: جمهوری اسلامی آماده مذاکره با عربستان و سایر کشورهای منطقه است. مذاکرات ایرانی- سعودی می‌تواند به حل بسیاری از مشکلات امنیتی و سیاسی منطقه کمک کند. اما برای سعودی‌ها، حتی مذاکرات غیرمستقیم با ایران به معنی انحراف جدی از رویکرد اولیه محمد بن سلمان در قبال ایران، در زمانی است که در سال 2015 از سوی پدرش به عنوان ولیعهد عربستان سعودی تعیین شد. وی آن زمان، ایران را ریشه مشکلات منطقه دانسته و گفته بود که جنگ را به داخل خاک ایران می‌کشاند.
شرط ایران برای مذاکره با عربستان سعودی
محمدجواد ظریف در واکنش به درخواست محمدبن‌سلمان، ولیعهد سعودی، از عراق و پاکستان برای میانجی‌گری با ایران، اعلام کرد: در شرایطی که سعودی‌ها علاقه‌مند به مذاکره با ایران شدند اگر مسائل منطقه را پای میز مذاکره و نه با کُشتن مردم دنبال کنند، جمهوری اسلامی را هم قطعاً همراه با خود خواهند داشت. وزیر امور خارجه در گفت‌وگو با خبرگزاری خانه ملت گفت: وزارت امور خارجه همواره آماده همکاری با همسایگان خود برای امنیت منطقه است، این موضع را به‌طور رسمی نیز اعلام کردیم. وی افزود: آقای رئیس‌جمهور در همین راستا طرح «ائتلاف امید» و «صلح هرمز» را در نشست مجمع عمومی سازمان ملل متحد اعلام کرد. وزیر امور خارجه تاکید کرد: در شرایط و وضعیتی که سعودی‌ها علاقه‌مند به مذاکره با ایران شدند اگر مسائل منطقه را پای میز مذاکره و نه با کُشتن مردم دنبال کنند، جمهوری اسلامی را هم قطعاً همراه با خود خواهند داشت.
