بررسی لایحه بودجه ۱۴۰۴
قالیباف: مجلس به تعیین قیمت بنزین ورود نمی‌کند
روز چهارشنبه ۱۴ آذرماه نهمین جلسه علنی مجلس شورای اسلامی به ریاست محمدباقر قالیباف و حضور ۲۳۰ نماینده آغاز شد. آن‌گونه که ایرنا گزارش داده: بررسی جزئیات گزارش کمیسیون تلفیق درباره لایحه بودجه ۱۴۰۴ از روز یکشنبه ۱۱ آذرماه در سه شیفت آغاز شده است و نمایندگان بخش‌های درآمدی تبصره یک تا هشت لایحه را بررسی کردند. موضوعات مربوط به عوارض و مالیات، تامین مالی داخلی و خارجی، نفت و روابط مالی آن با دولت و هدفمندسازی یارانه‌ها، موضوعات مربوط به شرکت‌های دولتی، آب، کشاورزی، محیط زیست، آموزش و پرورش و فرهنگ از جمله مواردی بود که از سوی نمایندگان تاکنون در بخش درآمدی لایحه بودجه بررسی شده است. مسعود پزشکیان، رئیس‌جمهور، یکم آبان‌ماه بخش اول لایحه بودجه سال ۱۴۰۴ را که شامل احکام بودجه است برای بررسی و تصویب به مجلس ارائه کرد و ۷ آبان‌ماه کلیات آن در کمیسیون تلفیق به تصویب رسید. سپس نمایندگان مجلس شورای اسلامی روز ۸ آبان ۱۴۰۳، با کلیات لایحه بودجه ۱۴۰۴ موافقت کردند و بررسی آن در کمیسیون تلفیق از ۲۲ آبان آغاز شد و ۶ آذرماه در این کمیسیون به پایان رسید. در جلسه علنی روز سه‌شنبه 13 آذرماه محمدباقر قالیباف، رئیس مجلس شورای اسلامی در جریان بررسی بندی از لایحه بودجه ۱۴۰۴ در مورد منابع حاصل از فروش نفت عنوان کرد: بند الف ماده یک قانون هدفمندی دولت را مکلف کرده است که تا پایان برنامه پنجم توسعه، فرآورده‌های نفتی را به قیمت روی کشتی که در خلیج فارس است، تعیین کند. وی ادامه داد: در حال حاضر از برنامه ششم توسعه هم گذشتیم اما این اتفاق نیفتاده است. ولی اختیار تعیین قیمت بنزین هنوز در دست دولت است و مجلس همان موقع اختیار این موضوع را به دولت داده است. اگر دولت همان موقع قیمت بنزین را به شکل گفته‌شده تعیین می‌کرد، امسال به این مشکلات گرفتار نبودیم. پس اجازه بدهید دولت کار خودش را انجام بدهد و ما دخالتی در این زمینه نداشته باشیم. الان نیز بحث تهاتر مطرح هست که حتماً با تهاتر مخالفیم.
کاهش «رشد» تابستانی
مرکز آمار ایران به‌تازگی نرخ رشد تابستان را اعلام کرده است. براساس این اعلام، نرخ رشد تابستان برابر با 4 /3 درصد بوده که حاکی از کاهش 3 /1 واحددرصدی این متغیر نسبت به فصل قبل است. بررسی آمارها نشان می‌دهد مهم‌ترین عامل کاهش رشد اقتصاد در تابستان امسال، خارج شدن اثر افزایش تولید نفت در فصل‌های قبل است. همچنین قطعی‌های پیوسته برق در تابستان نیز یکی از عوامل کاهش رشد محسوب می‌شود. آن‌گونه که دنیای اقتصاد گزارش داده: از زمان به قدرت رسیدن جو بایدن و مصادف با سال 1400 شمسی، میزان تولید و صادرات نفتی کشور روندی افزایشی به خود گرفت. این روند افزایشی با توافق دیپلماتیک ایران و عربستان در اسفندماه 1401، بار دیگر تقویت شد و اثر خود را در رشد اقتصادی سال 1402 نمایان کرد. با این حال، در شرایط فعلی تغییر خاصی در شرایط دیپلماتیک کشور که بر صادرات نفتی اثرگذار است رخ نداده و اثر افزایش تولید نفت در حال خروج از آمار رشد است. بررسی آمارهای رشد نشان می‌دهد رشد اقتصاد کشور به صورت خاص، تابعی مستقیم از میزان تولید و صادرات نفتی کشور است. به همین دلیل برای تحلیل وضعیت رشد اقتصاد نیازمند بررسی وضعیت استخراج نفت و گاز در کشور هستیم. یکی از مهم‌ترین عواملی که کاهش رشد اقتصاد تابستان را توضیح می‌دهد، از میان رفتن اثرات افزایش تولید نفت در سال‌های اخیر است. از سال ۱۴۰۰ و پس از روی کار آمدن دولت جو بایدن در ایالات‌متحده، فرصت‌هایی برای افزایش تولید و صادرات نفت ایران به وجود آمد. این روند افزایشی با توافق ایران و عربستان در اسفند ۱۴۰۱ تقویت شد و سهم قابل‌توجهی در رشد اقتصادی بهار ۱۴۰۲ داشت. اما در تابستان ۱۴۰3، تغییر خاصی در شرایط دیپلماتیک و سیاسی کشور رخ نداده است که بتواند ادامه رشد صادرات نفت را تضمین کند. این امر به کاهش اثرگذاری مثبت نفت بر رشد اقتصادی منجر شده است. در واقع، بخشی از رشد مثبت سال گذشته و اوایل سال جاری، وابسته به تاثیر اولیه توافق‌های سیاسی و بهبود صادرات نفتی بود، که این تاثیرات به‌تدریج کاهش یافته است.
ناترازی‌ها مشکل اصلی اقتصاد کشور
عبدالناصر همتی، وزیر اقتصاد در سی‌و‌یکمین همایش بین‌المللی روز بیمه با بیان اینکه تا زمانی که وزیر اقتصاد دولت پزشکیان و دولت چهاردهم باشم اجازه رانت و قاچاق را به کسی و گروهی نمی‌دهم، اظهار داشت: مشکل اصلی اقتصاد کشور ناترازی‌هاست و دنبال این هستیم که ناترازی و ریشه تورم را از بین ببریم. وی ادامه داد: چندنرخی بودن ارز مشکل اقتصاد است و در حال حاضر یارانه‌ها بدون هدف توزیع می‌شوند و وقتی هم که می‌گوییم می‌خواهیم ریشه ناترازی را حل کنیم عده‌ای سریع می‌گویند قرار است گرانی راه بیفتد. اما اینجا می‌گویم مردم ما نمی‌خواهیم چیزی را گران کنیم. آن‌گونه که اعتماد گزارش داده: وزیر اقتصاد تاکید کرد: سال گذشته از محل چندنرخی بودن ارز و اختلاف نرخ‌ها ۱۷۰۰ هزار میلیارد تومان رانت برای عده‌ای ایجاد شد و کسری بودجه عملیاتی کشور به هزار هزار میلیارد تومان رسید. همتی گفت: امروز کسری بودجه ریشه اصلی تورم و چاپ پول در کشور است و در این‌باره شک نداشته باشید. سال گذشته که نرخ ارز نیمایی سرکوب می‌شد نرخ تورم ۵۲ درصد بود؛ امسال با کاهش فاصله نرخ ارز نیمایی و ارز بازار آزاد نرخ تورم ۳۲ درصد است. وزیر اقتصاد ادامه داد: امروز به دلیل همین ناترازی‌ها به سمت صنعت بیمه دست دراز می‌کنند تا از این صنعت هم پول بردارند. وی با بیان اینکه دهک‌های کم‌درآمد تحت تاثیر تورم قرار می‌گیرند، اظهار داشت: اگر دولت پولی دارد باید آن را به دهک‌های کم‌درآمد بدهد اما الان به دلیل توزیع رانت دست دولت تنگ شده و نمی‌تواند یارانه دهک‌های کم‌درآمد را بپردازد و ما می‌خواهیم در دولت چهاردهم جلوی رانت را بگیریم. همتی با بیان اینکه تا درباره اصلاح ناترازی بنزین حرف می‌زنیم می‌گویند که می‌خواهند بنزین را گران کنند، تاکید کرد: امروز قاچاق بنزین وحشتناک است و از سوی دیگر مجبور به واردات بنزین هستیم و هیچ منطقی این را قبول نمی‌کند و تا زمانی که وزیر دولت چهاردهم هستم تلاش می‌کنم جلوی قاچاق و رانت را بگیرم. وی ادامه داد: قطعاً مُسکن کوتاه‌مدت را ترجیح نمی‌دهم و اصلاحات بلندمدت را ترجیح می‌دهم. ۴۰ سال است که در این کشور درباره اقتصاد درس می‌دهم و در سمت‌های مختلف حضور دارم و معتقدم باید ریشه اصلی تورم را حل کنیم و جلوی رانت را بگیریم.
شناسایی بیش از ۳۳۰ هزار خانه خالی برای اخذ مالیات
ابوالفضل نوروزی، مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی ضرورت‌های تکمیل اطلاعات هویتی و مالکیتی سرپرستان خانوار را در سامانه ملی املاک و اسکان، تشریح کرد. آن‌گونه که ایلنا گزارش داده: مدیرکل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی گفت: اتصال کد ملی و کد پستی در تمامی دنیا مرسوم است و با اتصال این اطلاعات می‌توان به اطلاعات هویتی و مالکیتی افراد برای اخذ سیاست‌گذاری و برنامه‌ریزی دست یافت. اتصال کد ملی به کد پستی هم از نظر آمایش سرزمین و هم از نظر سیاست‌گذاری در حوزه مسکن حائز اهمیت است و می‌تواند به ساماندهی بازار مسکن و همچنین برنامه‌ریزی برای فعالیت‌های آتی مسکن کمک کند. نوروزی با تاکید بر اینکه عملاً از سال ۱۳۹۹ با راه‌اندازی سامانه ملی املاک و اسکان درج اطلاعات هویتی و مالکیتی افراد در سامانه الزامی شد، توضیح داد: در سامانه ملی املاک و اسکان، اقامتگاه‌های اصلی و اقامتگاه‌های فردی به‌وسیله خوداظهاری ثبت می‌شود. هر فرد می‌تواند یک اقامتگاه اصلی و یک اقامتگاه فرعی که در یک شهر نباشد داشته باشد و مشمول مالیات نشود. در غیر این صورت چنانچه خانه‌ای خالی باشد و به بازار عرضه نشود مشمول مالیات خواهد شد. به گفته وی، در حال حاضر سامانه ملی املاک و اسکان، جامعیت بیشتری در مورد اقامتگاه‌های اصلی و فرعی افراد نسبت به سامانه ثبت‌احوال دارد که اطلاعات این بخش می‌تواند طی وب سرویس به سازمان ثبت‌احوال و سایر دستگاه‌هایی که نیاز به آن دارند ارائه شود. وی با تاکید بر اینکه هدف از راه‌اندازی سامانه ملی املاک و اسکان ساماندهی بازار مسکن و نه صرفاً مالیات‌ستانی است، گفت: در حال حاضر برخی از دستگاه‌ها همکاری مناسبی با سامانه ملی املاک و اسکان دارند و برخی در مورد ارائه آمار و اطلاعات و تبادل آن همکاری مناسبی ندارند که ضرورت دارد این همکاری تقویت شود. نوروزی گفت: تاکنون ۱۵۰ هزار خانه خالی شناسایی و به سازمان امور مالیاتی کشور ارسال شده است، پیشتر نیز ۱۸۲ هزار خانه خالی شناسایی و به سازمان امور مالیاتی معرفی شد که با ارسال پیامک به مالکان آنها تمامی واحدهایی که خالی شناسایی شده‌اند به بازار مسکن ارائه شد. وی تصریح کرد: روند شناسایی خانه‌های خالی روزانه انجام می‌شود و راستی‌آزمایی آنها به مرور انجام می‌شود.
برگزاری بیست‌و‌هشتمین اجلاس اکو
بیست و هشتمین اجلاس شورای وزیران امور خارجه کشورهای عضو سازمان همکاری‌های اقتصادی (اکو) با حضور وزیر امور خارجه ایران و همتایانش در کشورهای عضو، در مشهد برگزار شد. در دومین روز این اجلاس، سیدعباس عراقچی به عنوان اولین سخنران این اجلاس، بر ضرورت همگرایی کشورهای عضو اکو تاکید کرد. در این نشست، دبیرکل اکو و وزیران امور خارجه کشورهای ترکیه، ترکمنستان، قزاقستان، پاکستان، ازبکستان، قرقیزستان، جمهوری آذربایجان و تاجیکستان حضور داشتند. عباس عراقچی اظهار کرد: مایه افتخار است که این نشست با حضور میهمانان در شهر مشهد برگزار می‌شود، از مقامات و تولیت محترم آستان قدس رضوی و جناب استاندار تشکر می‌کنم. وزیر امور خارجه کشورمان با بیان اینکه جمهوری اسلامی ایران در یک سال گذشته ریاست سازمان اکو را بر عهده داشت افزود: در این یک سال ایران سعی کرده در راستای تعالی کشورهای اکو گام بردارد و در این نشست آخرین تحولات اکو را بررسی می‌کنیم. وی ادامه داد: خراسان رضوی زیرساخت‌ها و ظرفیت‌های فراوان اقتصادی، کشاورزی، تجاری، گردشگری و... دارد. امیدوارم وزرای محترم در اجلاس در مدت اقامت در مشهد شاهد امکانات و ظرفیت‌های مشهد باشند. عراقچی گفت: همسایگی با دو کشور ترکمنستان و افغانستان نیز باعث شده که خراسان رضوی اهمیت ویژه‌ای برای نقش‌آفرینی در اکو داشته باشد.