سرکوب آمار
چرا دولتها علاقهای به صدای منتقد ندارند؟
آیسان تنها: 28 ماه گذشته از آن روز که انتشار آمارهای مهم پولی و بانکی از جمله گزیده آمارهای بخش مالی و بودجهای متوقف شد. آخرین آمار این بخش مربوط به اسفند ۱۳۹۸ است. از سوی دیگر دو مرجع رسمی اعلام آمارهای اقتصادی، انتشار ماهانه اطلاعات یکی از مهمترین بازارهای مصرفی یعنی بازار مسکن را هم بیش از یک سال است که متوقف کردهاند. از این شرایط مشخص است که انتشار آمارهای رسمی در فضایی مهآلود قرار گرفته و بیم آن میرود که این وضعیت تشدید شود. توقف انتشار آمارها یک نشانه است. نشانه اینکه کارها خوب پیش نمیرود و دولتها در وعدههایی که دادهاند یا برنامههایی که اعلام کردهاند شکست خوردهاند. با این حال خطمشی توقف انتشار آمارها و اطلاعات نیز مورد تایید تحلیلگران و کارشناسان نیست. امروزه دسترسی به آمارها و اطلاعات در داخل یک کشور برای شهروندان به عنوان «حق» تلقی میشود. آمار و اطلاعات به شهروندان هر کشوری کمک میکند تا وضعیت محیطی را که در آن زندگی میکنند، به خوبی ارزیابی کرده و برای زندگی آینده خود و فرزندانشان در فضای شفافی تصمیم بگیرند و سیاسیون در چارچوب الزام به ایجاد شفافیت متعهد هستند اجازه دهند اطلاعات و آمارهای مورد نیاز جامعه به صورت منظم منتشر شود.
در کنار توقف انتشار برخی آمارها و اطلاعات رسمی به نظر میرسد که دولت سیزدهم مشی دیگری را هم به صورت موازی به کار بسته است و آن فرافکنی مقصر دانستن سایرین در ایجاد وضعیت حال حاضر در کشور است. اخیراً ابراهیم رئیسی در سخنان خود به قلم بهدستان اشاره کرده و آنان را به عنوان کارشکنان معرفی کرده است. ابراهیم رئیسی اخیراً در همایش مدیران سراسر کشور گفته: «در دنیا وقتی یک دولتی در انتخابات سر کار میآید بقیه تلاش میکنند او موفق شود نه اینکه با قلم زدن بیجا و حرف زدنهای نادرست مردم را ناامید کرد.» البته ایراد چنین سخنانی از سیاسیون مسبوق به سابقه است. پیشتر نیز مسوولان نظام تصمیمگیری در مواردی مشابه بارها انگشت اتهام به سوی منتقدان گرفته و عملکرد غیرقابل دفاع خود را حاصل رفتار دیگران معرفی کردهاند.
از سخنان مسوولان و تصمیمگیران چنین برمیآید که بیشتر نگران گسترش ناامیدی در کشور باشند. این در حالی است که مشی ایشان مبتنی بر جلوگیری از انتشار آمارهای منظم و دقیق در کنار فرافکنی و بروز مسوولیتپذیری ضعیف در هنگام بروز بحرانها خود بیش از همه ناامیدکننده بوده و مانع از شکلگیری چشمانداز روشن برای آینده است.