گسل بزرگ

شاخص جهانی شکاف جنسیتی که از سال 2006 معرفی شده است، هرساله برابری جنسیتی را در چهار حوزه مشارکت اقتصادی و فرصت‌ها، پیشرفت تحصیلی، سلامت و بقا و توانمندسازی سیاسی ارزیابی می‌کند. در هجدهمین گزارش این شاخص 146 اقتصاد بررسی شده‌اند و میانگین جهانی برابری جنسیتی در سال 2024 به 5 /67 درصد رسیده که نسبت به سال قبل تنها 1 /0 درصد بهبود یافته است.

با نرخ فعلی، انتظار می‌رود 134 سال طول بکشد تا به برابری کامل جنسیتی دست یابیم که این هدف بسیار دورتر از اهداف توسعه پایدار برای سال 2030 است. برابر این گزارش در سال 2024 معادل 97 درصد اقتصادهای دنیا موفق شده‌اند شکاف جنسیتی خود را به حدود 60 درصد کاهش دهند، در حالی که در سال 2006 این رقم 85 درصد بود.

ایسلند با شاخص 5 /93 درصد بهترین عملکرد را داشته و تنها کشوری است که شاخص بالای 90 درصد دارد. 10 کشور برتر این شاخص شامل هفت کشور اروپایی (ایسلند، فنلاند، نروژ، سوئد، آلمان، ایرلند، اسپانیا) به همراه نیوزیلند، نیکاراگوئه و نامیبیا هستند.

ایران در این گزارش در رتبه 143 از 146 کشور قرار دارد و تنها کشورهای چاد، پاکستان و سودان رتبه‌های پایین‌تری از ایران دارند. نمره ایران 9 /57 درصد است که نسبت به سال قبل 4 /0 درصد بهبود یافته است. ایران در شاخص‌های مختلف عملکرد متفاوتی داشته است؛ در پیشرفت تحصیلی رتبه 102 و در سلامت و بقا رتبه 116 را کسب کرده اما در توانمندسازی سیاسی و مشارکت اقتصادی و فرصت‌ها به ترتیب رتبه‌های 143 و 144 را دارد.