نوظهورها قوی‌تر از گذشته‌اند اما هنوز در معرض خطر قرار دارند
مقتدر اما آسیب‌پذیر
ممکن است بازارهای نوظهور امروز شباهتی به اقتصادهایی که 15 سال پیش و در حرکتی دومینو وار سقوط کردند نداشته باشند اما بدون شک به اندازه همان اقتصادها (ببرهای جنوب شرق آسیا) آسیب‌پذیرند. امروز نیز مثل 15 سال پیش ممکن است چرخه فروش و فرار در این اقتصادها همان‌گونه که در اقتصادهای جنوب شرق آسیا به وقوع پیوست، رخ دهد. می‌توان گرمای بحرانی را که بی‌وقفه از ترکیه و آرژانتین متصاعد می‌شود حتی در اقتصادهای نسبتاً مستحکمی چون مکزیک و لهستان نیز حس کرد، و همین باعث می‌شود تردیدها در خصوص ایمن بودن بازارهای نوظهور نسبت به مسری بودن این بحران افزایش یابد. آتش مهیبی که کشورهای در حال توسعه را در خود می‌بلعد بسیار شبیه تحولات ارزی است که در سال 1997 برای کشورهای آسیایی، آمریکایی و روسیه رخ داد. دومینیک رُسی مسوول ارشد اطلاعات در صندوق سرمایه‌گذاری فیدلیتی، موج نوسانات ارز، دارایی‌ها و اوراق قرضه را به دیدن یک فیلم قدیمی تشبیه می‌کند که در آن چند بازار نوظهور بزرگ
نقش‌آفرینی می‌کنند. او می‌گوید: ما چنین فیلمی را قبلاً هم دیده‌ایم! کشورهای نوظهور با پایان یافتن جزرو مد، یکی پس از دیگری، ساحل را ترک می‌کنند. ضعیف‌تر‌ها مانند آرژانتین و ترکیه زودتر از بقیه ولی طولی نمی‌کشد که برزیل و روسیه هم به آنها می‌پیوندند.در سال‌های اخیر بازارهای نوظهور به وسیله حجم عظیم اسکناس‌های بی‌ارزش منتشر شده توسط بانک مرکزی آمریکا به شدت تورم داشته‌اند. این دلار‌ها به امید بازده‌های بهتر روانه کشورهای در حال توسعه شده بودند. از زمانی که بانک مرکزی آمریکا برنامه خود را تغییر داده، جریان برعکس شده و ارز کشورهایی که مشکلات اقتصادی و سیاسی بسیاری دارند، به‌طور مشخص آرژانتین و ترکیه، در حال سقوط هستند. رفتار سرمایه‌گذاران نسبت به بحران گذشته تغییر چندانی نداشته است حتی با وجود اینکه بسیاری از اقتصادهای نوظهور در حال حاضر ارزهای انعطاف‌پذیر‌تر و نیز هزاران میلیارد دلار ذخایر ارزی خارجی دارند. سه دلیل عمده برای آسیب این بازارها از پرواز سرمایه‌ای که در دهه 90 میلادی به آنها
سرایت کرد، وجود دارد: اول میزان پولی است که طی دهه گذشته به بازارهای نوظهور انتقال پیدا کرده و حالا تمامی انباشت‌های 15 سال گذشته را می‌تواند فراری دهد. دوم، فرآیند قرض دهی به اقتصادهای نوظهور به جای تسهیلات بانکی مستقیم به طرز فزاینده‌ای از طریق بازار اوراق قرضه صورت گرفته است که بر اساس تجارب قبلی باعث ارتباطات بلند‌مدت میان بانک‌ها، بنگاه‌ها و کشورها می‌شود. سوم، ظهور شاخص‌هایی که میزان مبادلات تجاری صندوق‌ها را دنبال می‌کنند، در طول دهه گذشته موجب افزایش ذات بدون تبعیض جریان‌های وارده به بازارهای نوظهور‌شده و آنها را در برابر سرباز زدن از بازپرداخت‌ها آسیب‌پذیر‌تر کرده است. بنابراین در تمامی اَشکال بازارهای نوظهور، نرخ‌های اعتبارات بالاتر،ترازنامه‌ها و زیرساخت‌های بهتر، سرمایه‌گذاران را به ایجاد هماهنگی بین کشورهای در حال توسعه هنگامی که بازارها با کمبود تقاضا مواجهند، سوق می‌دهد. بلنک فاین گفت: افرادی که هنگام ورود به بازار سرمایه‌گذاری‌ها را سبک و سنگین کردند در مقایسه با کسانی که عجولانه تصمیم گرفتند، کمتر با تبعیض مواجه شدند. وی افزود: وقتی اوضاع خوب است بازارهای نوظهور مثل یک تجارت معتبر هستند
همگی اسم و رسم دارند ولی هنگامی که شرایط کمی بد می‌شود نام‌ها را فراموش کنید چون شرایط بد رویدادی کلان است. ولی در هر حال تفاوت‌ها را کنار بگذارید، چون همگی آنها بازارهای نوظهور هستند.
امواج جزر و مدی
بر اساس برآورد موسسه مالیه بین‌الملل، از سال 2005 بازارهای نوظهور بیش از هفت هزار میلیارد دلار سرمایه را جذب کرده‌اند. این امر از طریق ترکیبی از سرمایه‌گذاری مستقیم در تولید و خدمات، ادغام و تملک و نیز سرمایه‌گذاری در سهام و اوراق قرضه صورت گرفته است. جی‌پی مورگان ارزش اوراق قرضه بازارهای نوظهور را حدوداً 10 هزار میلیارد دلار برآورد می‌کند در حالی که این رقم در سال 1993 تنها 422 میلیارد دلار بوده است. دارایی صندوق‌ها در برابر شاخص‌های بدهی نوظهور 603 میلیارد دلار تخمین زده شده که نسبت به سال 2007 بیش از دوبرابر افزایش یافته است. همچنین ارزش شاخص دارایی‌های اصلی ام‌اس‌سی‌آی حدود 1300 میلیارد دلار برآورد می‌شود. به استناد لیپر، صندوق‌های تعاونی نشان می‌دهند در 10 سال گذشته مبالغ خالص وارد‌شده به بازارهای بدهی و سرمایه در حدود 412 میلیارد دلار بوده است. چندین سکته قابل توجه در بازارهای مالی در دوره مذکور وجود داشته است و بحران‌های جهانی سال‌های 2008 و 2013 تنها مقاطع خلاصی از این سکته‌ها بوده‌اند. بسیاری می‌گویند نتیجه این تحلیل‌ها دستورالعملی است که حرکت
سریع صندوق‌ها را هنگامی که بازده به پایین‌تر از سطح خاصی می‌رسد، توضیح می‌دهد. زیان در یک یا دو بازار انتخابی به جز نقدکردن دیگر دارایی‌ها به منظور محافظت از ارزش خالص دارایی‌ها باقی نمی‌گذارد. این مساله شاخص اصلی میزان سوددهی یک صندوق نسبت به دارایی‌هایش است. اما بسیاری بر این باورند که نوسانات موروثی بازارهای نوظهور ممکن است به وسیله افزایش محبوبیت صندوق‌های مبادله تجاری ایجاد شده باشد. دارایی‌های نوظهوری که از سوی این نهادها دنبال شده‌اند به سقف 300 میلیارد دلار می‌رسند که در مقایسه با سال 2008 سه‌برابر شده است. جالب است که در سال 2004 اصلاً چنین چیزی وجود نداشته است. قیمت این حامل‌های ارزان و نقد‌شونده برخلاف صندوق‌های تعاونی روزانه تغییر می‌کند و به قیمت نوسان مبادلات می‌افزاید. صندوق‌های مبادلاتی تجاری بیش از نیمی از 5/2 میلیارد خروجی دارایی‌های نوظهور را در هفته گذشته تشکیل داده است. در سال جاری مبلغ 12/4 میلیارد دلار خروجی این بازارها بوده که با این حساب در مجموع 7/5 میلیارد دلار طی 9 ماه گذشته خارج شده است.یک تحلیلگر سرمایه‌گذاری می‌گوید: همان‌طور که این صندوق‌ها باعث شدند پول سوزان و کم‌ارزش در
سال‌های گذشته رواج پیدا کند، حال همین‌ها دارند به از بین رفتنش کمک می‌کنند. شما باید سرمایه گذار بلندمدتی که بازارهای نوظهور را در یک صندوق مستمری خلاصه می‌کند، از کسی که به دنبال بازده‌های آنی است و احتمالاً از ابزارهایی نظیر ارزش خالص دارایی استفاده می‌کند، متمایز کنید. مجرای دیگر شیوعی که طی سال‌های اخیر به بازارهای نوظهور سرایت کرده است، بدهی شرکت‌هاست. فروش اوراق قرضه شرکتی از سال 2010 همزمان با کاهش تمایل شرکت‌ها به قرض‌گیری از بازارهای وام همزمان، به شدت افزایش یافته است. در حالی که بانک‌ها با محدودیت نقدینگی روزانه مواجه نیستند، صندوق‌های سرمایه‌گذاری مجبورند برای پوشش دادن تعهدات روزانه خود نسبت به خروج سرمایه از سوی سرمایه‌گذاران پاسخگو باشند. این بدین معنی است که آنها مجبورند ناگهان بخش زیادی از اوراق قرضه خود را بدین منظور بفروشند که باعث افزایش ریسک در تصحیح بازار می‌گردد.
تمایز قائل شوید!
تا زمانی که سرمایه‌گذاران از رکود اقتصادی چین و یا اجرای سیاست تعدیلی در آمریکا و یا مشکلات بازارهای نوظهور در هراس هستند، تماشاگران بی‌گناه این بازارها همچنان آسیب خواهند دید. تقریباً مشابه شرایط نوسانات نقدینگی که آشفتگی‌های سیاسی در اوکراین پدید آورده است. گری داگن مسوول ارشد اطلاعاتی بخش آسیا و خاورمیانه در کاتس اعتقاد دارد: هنگامی که این اخبار به چین می‌رسد کمتر از چیزی که فکر می‌کنید بر این کشور تاثیر دارد در حالی که باعث افت در آرژانتین و ونزوئلا و نیز روسیه می‌شود. تازه اوضاع سیاستی اوکراین را هم به آن اضافه کنید. در این شرایط پول‌های خود را از بازارها خارج می‌کنند و منتظر می‌مانند تا ببینند کدام یکی بیشتر افت می‌کند. در نهایت برخی بازارها هم ممکن است از این شرایط منتفع شوند اما سرمایه‌گذاران می‌گویند در شرایط فعلی این‌گونه نیست. چرا که قیمت دارایی‌ها از سهام گرفته تا ارز رو به کاهش است و بسیاری از اقتصادها حال و روز خوشی ندارند. ولی سیاستگذاران در اعلان شرایط فوق‌العاده خوب کشورشان بسیار تیزبین هستند از همین رو وزرای دارایی مکزیک و کلمبیا به
سرمایه‌گذاران اطمینان داده‌اند تا بتوانند بین بازارهای نوظهور خوب و بد به درستی انتخاب کنند. هر چند این انتخاب مدتی به طول می‌انجامد. به گفته بنوی آنه رئیس بخش راهبردی بازارهای نوظهور در سوسیت جنراله، ما در حال حاضر در یک حالت شیوع مالی کاملاً شکننده قرار داریم. هیچ دلیلی برای اقدام به سرمایه‌گذاری در شرایطی که شاهد بحران شدید در بازارها هستیم وجود ندارد. وی همچنین اضافه کرد. «فعلاً، همه چیز را بفروشید!»
منبع : رویترز
دیدگاه تان را بنویسید