هند و بحران

بانک مرکزی هند، مجدداً و در تلاش برای کنترل نرخ تورم در این کشور، نرخ بهره را 25/0 درصد افزایش داد. اقدامی که رئیس بانک مرکزی این کشور آن را برای افزایش نرخ رشد اقتصاد هند ضروری دانسته بود. این بانک همچنین نرخ بهره وام‌های کوتاه‌مدت یک‌شبه بین‌بانکی را 25/0 درصد کاهش داد و به 75/8 درصد رساند. نرخ تورم هند که بر اساس قیمت‌های عمده‌فروشی کالا اندازه‌گیری می‌شود، در دو سال گذشته به شدت کاهش یافت تا حدی که در ماه می به 6/4 درصد، یعنی کمترین نرخ طی این مدت رسید. اما پس از آن برای چهار ماه متوالی نرخ تورم به طور پیوسته افزایش یافت تا در ماه سپتامبر به بیش از 6 درصد برسد. تورم خصوصاً روی انواعی از مواد غذایی در این کشور اثرگذار بود و قیمت این محصولات را به طرز بی‌سابقه‌ای افزایش داد. با توجه به اینکه بیش از 800 میلیون نفر از جمعیت هند با درآمد زیر دو دلار در روز زندگی می‌کنند، تورم و خصوصاً گران شدن مواد غذایی در این کشور، فقط یک متغیر اقتصادی نیست بلکه بیشتر به معنای مرگ و زندگی افراد محسوب می‌شود. قیمت انرژی نیز در چند ماهه اخیر بالا رفته است. علت عمده این افزایش قیمت کاهش ارزش روپیه بود که باعث افزایش نسبی هزینه واردات کالاها، از جمله نفت و بنزین شد. احتمال قطع کمک‌های حمایتی فدرال رزرو ایالات متحده در چند ماه گذشته، بازار کشورهایی را که با عنوان اقتصادهای نوظهور شناخته می‌شوند به شدت متلاطم کرده است. خروج ارزهای خارجی از این بازارها، باعث کاهش شدید ارزش پول‌های محلی شد. میزان این کاهش در مورد هند بیش از 13 درصد بود که گران شدن کالاهای وارداتی یکی از نتایج آن محسوب می‌شود. رئیس بانک مرکزی هند تاکید کرد نرخ بهره به منظور جلوگیری از افزایش انتظارات تورمی افزایش پیدا کرده است. بررسی‌ای که اخیراً با نظرسنجی از 4700 خانواده شهری در سطح هند انجام شده، نشان می‌دهد مردم انتظار دارند تورم سالانه این کشور به 5/13 درصد برسد و غذا، خانه و کالاهای بادوام بیش از همه گران شوند. هر چند با اتخاذ این سیاست‌ها، بازار و مردم به شدت منتظر کاهش تورم خصوصاً در بخش مواد غذایی هستند اما طبق پیش‌بینی بانک مرکزی هند، تورم تا پایان سال جاری میلادی همچنان روند افزایشی خواهد داشت. به همین دلیل کارشناسان احتمال افزایش مجدد نرخ بهره را منتفی نمی‌دانند. البته به‌رغم همه این مشکلات و تصمیم‌های دشوار بانک مرکزی هند (و احتمالاً سایر بازارهای نوظهور) با از بین رفتن احتمال کاهش یا قطع تزریق دلار به بازار توسط فدرال رزرو، نفس آسوده‌ای کشیده است و حداقل فعلاً شبح بحران اقتصادی را بر سر خود نمی‌بیند. البته به‌رغم اعلام این تصمیم هنوز اثر آن بر کسری تراز پرداخت‌ها و ارزش روپیه مشاهده نشده است. این شاید فرصتی دوباره برای اقتصاد هند باشد تا خود را برای قطع بسته‌های حمایتی توسط فدرال‌رزرو آماده کند؛ اتفاقی که دیر یا زود به وقوع خواهد پیوست.