جهت‌گیری بازارها پس از سخنان ترامپ

در سخنرانی هفته گذشته دونالد ترامپ، جزئیاتی در خصوص طرح‌های مهم اقتصادی در خصوص مالیات یا افزایش تولید نفت منتشر نشد. این موضوع باعث شد قیمت نفت روند افزایشی را در انتهای هفته در پیش گیرد، اما از سطح قیمت‌های طلای جهانی کاسته شود. در بازار داخل قیمت ارز روند کم‌نوسانی را طی هفته پشت سر گذاشت، اما سکه‌های بهار آزادی در انتهای سال با افزایش تقاضا روبه‌روشدند. شاخص بازار بورس هفته گذشته را با کاهش 5 /0‌درصدی به اتمام رساند.

تحقق بالای توافق اوپک

به گزارش بانک مرکزی روز دوشنبه هفته گذشته، دورنمای تداوم رشد تولید نفت خام آمریکا، نتایج گزارش‌ها مبنی بر پیروی بیشتر اعضا از توافق کاهش تولید اوپک و خوش‌بینی بی‌سابقه سرمایه‌گذاران پیرامون افزایش بهای نفت را خنثی کرد. بدین ترتیب در پایان معاملات این روز، بهای نفت خام برنت شش سنت کاهش و بهای نفت آمریکا شش سنت افزایش یافت. در نتیجه بر اساس آمارهای منتشر‌شده در بلومبرگ بهای هر بشکه نفت خام برنت معادل 55 دلار و 93 سنت و نفت آمریکا معادل 54 دلار و پنج سنت گزارش شده است.

بر اساس آمار کمیته بازار باز فدرال‌رزرو، بسیاری از مدیران پولی نیز گمانی‌زنی پیرامون قراردادهای آتی نفت خام و معاملات اختیاری آمریکا در هفته منتهی به ۲۱ فوریه را به بیشترین سطح تاریخی افزایش دادند. در حال حاضر، سرمایه‌گذاران ۹۵۱ هزار قرارداد آتی و اختیاری نفت برنت و نفت آمریکا منعقد کردند که معادل حدود یک میلیارد بشکه نفت خام به ارزش بیش از ۵۲ میلیارد دلار است. افزایش بی‌سابقه پیروی اعضای اوپک از توافق کاهش تولید نفت، بازارها را متعجب ساخته و امارات متحده عربی و عراق متعهد شده‌اند در تحقق اهدافشان از یکدیگر سبقت گیرند. دبیر کل اوپک اظهار کرد: لیبی، نیجریه و ایران از برنامه کاهش تولید برای نیمه اول سال ۲۰۱۷، معاف باقی خواهند ماند. بر اساس آمار شرکت خدمات انرژی بیکر هیوز، حفاران آمریکا در هفته منتهی به ۲۴ فوریه با افزودن پنج حلقه چاه نفتی جدید تعداد آنها را به ۶۰۲ حلقه افزایش داده‌اند که بیشترین میزان از اکتبر ۲۰۱۵ به شمار می‌رود.

به دنبال نفت 60‌دلاری

روز سه‌شنبه، بهای نفت برنت در بازار کاهشی شد، اما تغییر قابل توجهی در نفت آمریکا رخ نداد. به گفته تحلیلگران پی‌وی‌ام، درحالی‌که قیمت‌ها حدود 10 دلار در هر بشکه از ماه نوامبر افزایش یافته است، قیمت نفت تاکنون در سال جاری در یک بازه کوچک در نوسان است. «بازار نفت در دو ماه گذشته کم‌رمق بوده و در حدود پنج دلار در هر بشکه در نوسان است. این وضعیت در شش هفته گذشته شدیدتر است زمانی‌که بازه نوسان به سه دلار کاهش یافت».

منابع آگاه در صنعت نفت و اوپک به رویترز گفتند عربستان سعودی به دنبال افزایش قیمت نفت در سال جاری به 60 دلار در هر بشکه است. سطحی که آن را برای سرمایه‌گذاری مشوق می‌داند اما سبب یک افزایش جدید در تولید نفت شیل آمریکا نشود. در نتیجه به گزارش این منابع، یکی از دلایل تمایل عربستان برای رشد قیمت نفت این است که این کشور در آستانه واگذاری سهام شرکت دولتی آرامکو در بورس‌های جهانی قرار دارد.

در هفته گذشته، نتایج یک تحقیق از رویترز نشان می‌داد که اوپک در ماه فوریه برای دومین ماه متوالی عرضه نفت خود را کاهش داده و کاهش عرضه قابل توجه عربستان موجب شده تا میزان تبعیت این سازمان از توافق کاهش تولید بالاتر برود.

سازمان کشورهای صادر‌کننده نفت (اوپک) قرار است در شش‌ماهه نخست امسال از تولید روزانه خود حدود 2 /1 میلیون بشکه بکاهد. تولید‌کنندگان غیر‌اوپکی از جمله روسیه نیز تعهد کرده‌اند حدود 600 هزار بشکه از تولید روزانه خود بکاهند. بر اساس برآورد رویترز، در ماه ژانویه، اوپک به میزان 82 درصد از توافق کاهش تولید تبعیت کرد و این تبعیت بر اساس گزارش خود اوپک بالای 90 درصد بوده است.

در روز چهارشنبه روند نفت صعودی شد و هر بشکه نفت برنت تا سطح 56 دلار در هر بشکه افزایش یافت. البته نفت آمریکا نیز در سطح 54 دلار در هر بشکه باقی ماند، تا یک هفته کم‌نوسان را پیگیری کند.

خبرگزاری رویترز در روز چهارشنبه تاکید کرد که سخنان سه‌شنبه شب دونالد ترامپ رئیس‌جمهوری آمریکا در کنگره، قیمت جهانی نفت را افزایش داد. سخنان رئیس‌جمهور آمریکا در کنگره شواهد چندانی از طرح‌های دولت وی برای افزایش تولید نفت شیل به دست نمی‌دهد، فعالان بازار نفت انتظار داشتند دونالد ترامپ در سخنرانی خود در کنگره جزئیاتی از سیاست‌های انرژی خود را نیز اعلام کند، اما وی در سخنان دیشب خود به این مسئله اشاره‌ای نکرد.

جفری هالی تحلیلگر بازار نفت در موسسه اوآندای سنگاپور گفت: «انتظار می‌رود که قیمت نفت در بازه کوتاه‌مدت افزایش یابد، زیرا نبود خبر خودش یک خبر خوب است. اگر ترامپ اعلام می‌کرد که قصد دارد برخی از سیاست‌های حفاظت از محیط زیست آمریکا را مورد بازنگری قرار دهد، تا تولید نفت بیشتر آسان‌تر شود، ممکن بود قیمت نفت خام آمریکا کاهش پیدا کند.» به گفته او، اکنون تمام توجهات معطوف آمارهای میزان ذخایر نفتی اداره اطلاعات انرژی آمریکاست که قرار است چهارشنبه منتشر شود.

رشد 6 /7‌درصدی قیمت ساختمان

هفته گذشته بانک مرکزی، گزارش «تحولات بازار مسکن شهر تهران در بهمن‌ماه سال 1395» را که برگرفته از آمارهای سامانه ثبت معاملات املاک و مستغلات کشور است، منتشر کرد. بر اساس این گزارش در بهمن‌ماه سال جاری، تعداد معاملات آپارتمان‌های مسکونی شهر تهران به 6 /15 هزار واحد مسکونی رسید که نسبت به ماه قبل 7 /6 درصد افت کرده است. همچنین این رقم نسبت به مدت مشابه سال قبل 5 /4 درصد کاهش یافته است. بررسی توزیع تعداد واحدهای مسکونی معامله‌شده به تفکیک عمر بنا در بهمن‌ماه سال 1395 حاکی از آن است که واحدهای تا پنج سال ساخت با سهم 9 /53 درصد بیشترین سهم از واحدهای مسکونی معامله‌شده را به خود اختصاص داده‌اند. همچنین به گزارش بانک مرکزی، طی 11 ماه سال جاری حجم معاملات شهر تهران نسبت به دوره مشابه سال قبل از رشد 5 /6‌درصدی برخوردار بود که نشان از بهبود وضعیت بازار مسکن در سال جاری دارد.

بر اساس آمارهای منتشر‌شده در این گزارش، در بهمن‌ماه سال جاری، متوسط قیمت یک متر مربع زیربنای واحد مسکونی معامله‌شده از طریق بنگاه‌های معاملات ملکی شهر تهران معادل 5 /4 میلیون تومان بود که نسبت به ماه قبل 2 /0 درصد رشد کرده است. همچنین بهای واحد مسکونی نسبت به مدت مشابه سال قبل 6 /7 درصد رشد کرده است. این رقم نسبت به تورم نقطه به نقطه در بهمن‌ماه حدود سه واحد درصد کمتر بوده است. در نتیجه رشد واقعی بهای واحد مسکونی، نسبت به ماه مشابه سال منفی بوده است. روند افزایش قیمت در بازار اجاره نسبت به خرید فروش بیشتر بوده است. بر اساس این گزارش، در بهمن‌ماه سال جاری شاخص کرایه مسکن اجاری در شهر تهران و در کل مناطق شهری نسبت به ماه مشابه سال قبل به ترتیب 2 /11 درصد و 4 /9 درصد رشد داشته است. به گفته این گزارش بانک مرکزی ماهیت قراردادهای اجاره مسکن که غالباً یک‌ساله تنظیم می‌شود و نیز اثرپذیری شاخص اجاره بهای مسکن از سیاست‌های کنترل و مهار تورم، سبب تغییر متناسب اجاره‌بها با تحولات نرخ تورم در کشور شده است.

تولید اسکناس هزار‌تومانی در بازار پول

هفته گذشته با حضور حسن روحانی، رئیس‌جمهوری از اسکناس جدید هزار‌تومانی، در بازار پول رونمایی شد. به گزارش روابط عمومی بانک مرکزی، در طراحی این اسکناس از نقوش اسلیمی که نماد فرهنگ و هویت ایرانی-‌اسلامی است، بهره گرفته شده است. ابعاد اسکناس هزار‌تومانی جدید از 77×160 میلی‌متر به 71×142 میلی‌متر کاهش یافته است. در هفته گذشته مجمع سالانه بانک مرکزی با حضور روحانی، رئیس‌جمهوری و ولی‌الله سیف، رئیس کل بانک مرکزی برگزار شد. رئیس کل بانک مرکزی گزارشی از عملکرد سیاستگذار پولی و ارزی در سال 1394 ارائه کرد.

نرخ ارز، کمتر از 3800 تومان

در حالی که برخی از فعالان بازار انتظار داشتند که نرخ ارز از ابتدای هفته، روند صعودی را طی کند، اما دلار در ابتدای هفته کار خود را با کاهش آغاز کرد. نرخ ارز در روز شنبه با کاهش هفت تومانی از محدوده سه هزار و 780 تومان خارج شد و به قیمت سه هزار و 775 تومان رسید و رکورد جدیدی در بازار به ثبت رسید. آخرین بار حدود سه ماه پیش نرخ ارز در این سطح قرار داشت. در روز نخست هفته، قیمت سکه بهار آزادی به دلیل افزایش بهای اونس جهانی، رشد کرد و به سطح یک میلیون و 206 تومان رسید. روز یکشنبه، سکه تمام بهار آزادی چهارمین افزایش متوالی را تجربه کرد تا وارد کانال یک میلیون و 210 هزار تومان شود. همچنین در دومین روز هفته، سکه هفت هزار تومان رشد را ثبت کرد و به قیمت یک میلیون و 213 هزار تومان رسید. در این روز قیمت ارز نیز تحت تاثیر افزایش نرخ حواله درهم و خریدهای ارزی معامله‌گران بالا رفت و به سطح سه هزار و 780 تومان بازگشت. روز دوشنبه برخلاف انتظارات بخش زیادی از سکه‌بازان، اونس طلا افزایشی نشد تا قیمت سکه تمام ریزش کند. در این روز، بهای سکه 10 هزار تومان از ارزش خود را از دست داد و به قیمت یک‌میلیون و 203 هزار تومان رسید. به گفته فعالان، کاهش غیرمنتظره بهای اونس در ساعات ابتدایی روز مهم‌ترین عاملی بود که سکه‌بازان را در موقعیت فروش قرار داد. این در حالی بود که همزمان در بازار ارز، دلار در شروع معاملات راه افزایشی را در پیش گرفته و به میانه محدوده سه هزار و 780 تومان رسیده بود، اما در نهایت با دو تومان کاهش قیمت نسبت به روز قبل به سه هزار و 778 تومان رسید. روز سه‌شنبه، معامله‌گران غیررسمی سعی کردند دلار را دچار نوسان کنند، ولی موفق نشدند. در ابتدای چهارمین روز هفته، دلار معاملات خود را با قیمت سه هزار و 767 تومان آغاز کرد که 11 تومان کمتر از روز دوشنبه بود. به گفته فعالان، کاهش ابتدای روز تحت‌تاثیر معامله‌گرانی بود که سعی داشتند با پایین آوردن هیجانی قیمت زمینه نوسان‌گیری را فراهم کنند. با این حال، روز سه‌شنبه بازارساز در برابر این تحرکات تا حدی ایستادگی کرد تا یکی از روزهای متفاوت بازار دلار رقم بخورد. با تعیین قیمت مناسب از سوی یکی از صرافی‌های مهم بانکی، جلوی کاهش هیجانی قیمت گرفته شد و تاکتیک دلالان در نطفه خفه شد. در نهایت قیمت دلار به سه هزار و 777 تومان رسید. در این روز سکه بهار آزادی نیز در برابر کاهش به زیر یک میلیون و 200 هزار تومان مقاومت کرد و قیمت آن با دو هزار تومان بالاتر از این مرز به کار خود پایان داد. در روز چهارشنبه بهای دلار تا سطح سه هزار و 780 تومان افزایش یافت تا در نهایت هفته کم‌نوسانی را پشت سر بگذارد.

عقب‌نشینی طلا

روز دوشنبه، افزایش نرخ بازده اوراق خزانه آمریکا و انتظار سرمایه‌گذاران برای مشخص شدن برنامه‌های دونالد ترامپ در زمینه کاهش مالیات، مخارج زیرساخت، تعرفه واردات و سیاست خارجی، باعث شد بهای طلا کاهش یابد. بدین ترتیب، بهای نقدی طلا پس از افزایش به بالاترین سطح از ۱۱ نوامبر (۸۰ /۱۲۶۳ دلار درهر اونس) در نهایت با ۱ /۰ درصد کاهش، پایین‌تر از میانگین متحرک ۲۰۰روزه قرار گرفت. در این روز، بهای طلای قراردادهای آتی آمریکا 04 /0 درصد تقویت شد. صبح سه‌شنبه نوسان اندک دلار و نبود داده‌های تازه باعث شد اونس روز خود را کم نوسان آغاز کند، اما در ادامه روز رکوردشکنی‌های تازه بورس‌ها فلز زرد را تحت فشار گذاشت. اونس طلا که دوشنبه تا قیمت 1252 دلار افت کرده بود، روز سه‌شنبه به بهای 1256 دلار رسید. در روز چهارشنبه، بهای اونس جهانی به 1245 دلار کاهش یافت. در حالی که پس از اظهارات مقامات فدرال‌رزرو احتمال افزایش نرخ بهره در ماه مارس افزایش یافته قیمت طلا چهارشنبه کاهش یافت. دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا در سخنرانی روز سه‌شنبه خود جزئیات چندانی در مورد هزینه‌های بخش زیرساختی و اصلاحات مالیاتی بیان نکرد. ترامپ وعده داده که سیستم مهاجرتی آمریکا را بازسازی کند، فرصت‌های شغلی و میزان دستمزدها را برای شهروندان آمریکایی افزایش دهد، مالیات طبقه متوسط را کاهش دهد و از مالیات شرکت‌ها بکاهد، اما جزئیاتی در خصوص این طرح‌ها اعلام نکرده است.

افت نامحسوس بازار سهام

در هفته منتهی به 11 اسفند سال جاری، شاخص کل بورس تهران با کاهش 5 /0‌درصدی به سطح 77 هزار و 2 /475 واحد رسید. در هفته گذشته، فشار فروش ناشی از تقاضای نقدینگی سهامداران بزرگ بازار در کنار توقف رشد قیمت‌های جهانی کالاها، موجب شد تا شاخص کل پس از دوهفته بار دیگر در مسیر کاهشی قرار گیرد. تولیدکنندگان محصولات شیمیایی و بانک‌ها بیشترین تاثیر را در افت شاخص کل داشته‌اند و شرکت‌های چند‌رشته‌ای صنعتی از افت بیشتر شاخص کل جلوگیری نکرده‌اند. در بین شرکت‌ها هلدینگ پتروشیمی خلیج فارس و بانک اقتصاد نوین به ترتیب بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل داشته‌اند. شاخص کل هم‌وزن نیز در هفته مذکور 8 /39 واحد کاهش یافت که در مجموع افت 3 /0‌درصدی را رقم زد. این در حالی است که در هفته مورد بررسی شاخص کل فرابورس برخلاف شاخص‌های بورسی با رشد حدود 4 /0‌درصدی مواجه شد و به رقم 2 /870 واحد رسید. طی این هفته اکثر صنایع و نمادهای بزرگ بازار با کاهش ارزش روبه‌رو شده‌اند و در مقابل برخی از نمادهای کوچک با تقاضای سوداگرانه و سفته‌بازی مواجه شده‌اند. نوسان نمادهای بانکی که طی هفته گذشته با افت قابل توجه روبه‌رو بوده‌اند، با توجه به حمایت بازارگردان آنها، محدود شده است. در روزهای اولیه اسفند ماه نیز سه نماد دیگر بانکی بازگشایی شدند که با این احتساب پنج نماد بانکی به تابلوی بورس بازگشتند. نماد معاملاتی پست‌بانک ایران پس از برگزاری مجمع عمومی عادی سالانه بدون تقسیم سود نقدی، اعلام تعدیل مثبت 30‌درصدی و ارائه اطلاعات شفاف‌سازی درخصوص آخرین وضعیت شرکت، با افت 6 / 22‌درصدی و با قیمت 1705 ریال بازگشایی شد و زمینه افت بیش از 38 واحدی نماگر بورس را فراهم آورد. نماد بانک اقتصادنوین نیز پس از برگزاری مجمع‌عمومی فوق‌العاده مبنی بر تصویب افزایش سرمایه 16‌درصدی از محل سود انباشته، مجمع عمومی عادی به‌طور فوق‌العاده و تقسیم سود نقدی 22 ریالی و ارائه اطلاعات شفاف‌سازی درخصوص آخرین وضعیت شرکت با افت 3 /5‌درصدی و با قیمت 1841 ریال بازگشایی شد و فشار 32‌واحدی بر تپیکس وارد کرد. البته «وسینا» به دلیل اعلام پیش‌بینی درآمد در انتهای بهمن‌ماه بسته شده بود که پس از هشت روز بسته بودن بازگشایی شد. در هفته منتهی به 11 بهمن‌ماه سال جاری، از میان صنایع فعال در بازار، گروه سایر معادن با رشد شاخص هفتگی 6 /4‌درصدی بهترین عملکرد را به خود اختصاص داد. پس از آن با اختلاف جزئی گروه لیزینگ با رشد 5 /4 درصد در جایگاه دوم قرار گرفت و گروه استخراج نفت نیز با رشد 3 /2 درصد سومین صنعت در فهرست بهترین عملکردها شد. از میان صنایع تاثیر‌گذار بر شاخص نیز، گروه شرکت‌های چند‌رشته‌ای صنعتی نیز رشد 9 /1 درصد را به خود اختصاص داد. این گروه شامل هلدینگ‌های بزرگ غدیر، سرمایه‌گذاری صندوق‌های بازنشستگی، سرمایه‌گذاری گروه توسعه ملی و گروه مدیریت سرمایه‌گذاری امید است. در این میان، وغدیر خود را برای برگزاری مجمع عادی سالانه خود که هر‌ساله در هفته‌های پایانی سال برگزار می‌شود آماده می‌کند. در هفته گذشته، در میان صنایع بازار گروه زراعت با افت 6 /6‌درصدی شاخص رو‌به‌رو شد و بدترین عملکرد را در هفته مورد بررسی از میان صنایع بورسی به خود اختصاص داد. پس از آن گروه حمل‌ونقل و گروه رایانه با افت شاخص 2 /2 درصد و 8 /1 درصد بیشترین افت شاخص را داشتند. از میان صنایع بزرگ نیز سه گروه انبوه‌سازی، بانک‌ها و خودرو به ترتیب با رشد منفی 4 /1 درصد، منفی 2 /1 درصد و منفی 1 /1 درصد بدترین عملکرد را ثبت کردند.

در هفته منتهی به 11 اسفند‌ماه سال جاری، سه نماد «فلوله»، «کمرجان» و «حسینا» با رشد قیمتی به ترتیب 9 /30 درصد، 4 /26 درصد و 3 /26 درصد بیشترین سود را نصیب سهامداران خود کردند. در مقابل، سه نماد «وپست»، «غشان» و «دبالک» با کاهش قیمت 6 /20 درصد، 7 /13 درصد و 4 /13 درصد بیشترین ضرر را به سهامداران خود رساندند.

هفته گذشته، ارزش کل معاملات بورس و فرابورس به 5 /935 میلیارد تومان رسید که نسبت به هفته گذشته 10 درصد رشد را نشان می‌دهد. در میان گروه‌های صنعتی، خودروسازان بیشترین ارزش معاملات را داشت و صنایع آذرآب ضمن افت هفتگی 3 /8 درصدی، بیشترین ارزش معاملات را در بین تمامی شرکت‌ها داشته است.

رشد تولید خودرو

آمار تولید خودرو که از سوی وزارت صنعت منتشر شده حاکی از آن است که در 11‌ماهه امسال تعداد یک میلیون و 138 هزار و 800 دستگاه انواع خودرو سواری در کشور تولید شده که در مقایسه با مدت مشابه سال قبل 8 /41 رصد رشد داشته است. همچنین تعداد کل انواع خودرو تولید‌شده در کشور طی همین مدت به یک میلیون و 224 هزار و 920 دستگاه رسیده که نسبت به مدت مشابه سال قبل 1 /39 درصد رشد داشته است. طبق برنامه‌ریزی وزارت صنعت، خودروسازان باید تا پایان سال 35 /1 میلیون دستگاه انواع محصول را به تولید برسانند که با توجه به آمار فعلی، تحقق این هدف در مدت زمان باقی‌مانده امکان‌پذیر خواهد بود. در هفته گذشته گروه خودرو‌سازان با افت حدود 1 /1‌درصدی شاخص مواجه بود.