چشم‌ها به ایران

در آلمان مقامات اعتقاد دارند ایران به سالانه 100 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز دارد. شرکت‌های آلمانی مشتاق‌اند پس از رسیدن به توافق هسته‌ای و رفع تحریم‌ها روابط تجاری را بار دیگر در این بازار سودآور از نو بسازند.
در تهران و اروپا جامعه تجاری چشم به راه توافقی هسته‌ای است که برای پایان ژوئن برنامه‌ریزی شده و می‌تواند به رفع تحریم‌ها بینجامد.
وزیر نفت ایران در دیدار با مهمانانش لباس‌هایی می‌پوشد که مظهر انقلاب ایران هستند: پیراهن بدون یقه، کت تیره و بدون کراوات. او رشته‌ای تسبیح را در دست چپ خود نگه داشته است. اما بیژن زنگنه یکی از ایرانی‌های عملگرایی است که مایل است شاهد تغییر در روابط با غرب باشد. برنامه سفر چند هفته پیش او به برلین سرشار از جلسات متعدد بود. او صبحانه را با نمایندگان فولکس‌واگن و لیند بزرگ‌ترین شرکت گاز و مهندسی جهان صرف کرد، گفت‌وگوهایی با صاحبان صنایع خرد و متوسط داشت و فرصت‌های فراوان موجود در بخش انرژی ایران را به گابریل وزیر امور اقتصادی آلمان نشان داد.

بازاری سودآور
مقامات تهران مستمعان دقیقی پیدا کرده بودند. مقامات وزارتخانه آقای گابریل برآورد می‌کنند ایران سالانه به 100 میلیارد دلار سرمایه‌گذاری نیاز داشته باشد. این کشور باید زیرساختارهای قدیمی را به‌روزرسانی کند، به خودروهای جدید، ماشین‌آلات سنگین و مواد پتروشیمی نیاز دارد. آلمان در تمام این بخش‌ها در بازار جهانی پیشرو است. قبل از تشدید تحریم‌ها در چهار سال قبل، شرکت‌های آلمانی سالانه کالاها و خدماتی به ارزش چهار میلیارد یورو به ایران صادر می‌کردند. اگر تحریم‌ها به صورت مرحله‌ای در سال آینده برداشته شوند به گفته وزیر امور اقتصادی «حجم تجارت می‌تواند به مراتب از آن رقم فراتر رود».
زمان در حال گذر است. حسن روحانی رئیس‌جمهور ایران و طرف‌های مذاکره‌کننده قصد دارند در 30 ژوئن به توافقی هسته‌ای دست یابند که علاوه بر رفع تحریم‌ها مورد قبول اصولگرایان تهران و کنگره واشنگتن باشد. موانع تایید این توافق در ایالات متحده بیشتر هستند و هر آن ممکن است کنگره آمریکا آن را با شکست مواجه سازد.
مدیران شرکت‌هایی مانند فولکس واگن و دایملر نیز به دقت به ایران می‌نگرند. مدیران هر دو شرکت چشم به راه ارسال خودروهای خود به شکل قطعه‌قطعه به ایران هستند تا در آنجا دوباره قطعات سر هم شوند. مزیت این روش در مقایسه با ارسال خودرو کامل، آن است که تعرفه‌های وارداتی کمتری به آن تعلق می‌گیرد. شرکت مان که از شرکت‌های وابسته فولکس واگن است نیز به دنبال واردکننده‌ای می‌گردد تا کامیون‌هایش را در ایران بفروشد.
زیمنس غول مهندسی آلمان هیچ‌گاه -‌حتی در سال‌های دشوار تحریم- فعالیت‌های خود در ایران را متوقف نکرد. دفتر این شرکت در ایران همواره باز بود. این شرکت جهانی به خوبی از فرصت‌های بالقوه‌ای که در توانمندسازی ساختارهای صنعتی ایران نهفته است، آگاهی دارد: همه چیز از برق‌رسانی گرفته تا عرضه انرژی، جاده، راه‌آهن تا تولیدات مدرن بر اساس استفاده از فرآیندهای خودکار.

شکست برخی امیدواری‌ها
اما زنگنه وزیر نفت ایران برخی امیدها پیرامون احتمال وابستگی کمتر اروپا به انرژی روسیه را کمرنگ کرد. دولت ایران بیشترین ذخایر گازی و چهارمین ذخایر نفتی جهان را در اختیار دارد. اما به گفته زنگنه ساخت لوله و انتقال گاز طبیعی به اروپا بسیار پرهزینه خواهد بود. در عوض او در آسیا به دنبال مشتریان جدید می‌گردد. اما همزمان او هویجی را مقابل چشمان شرکت‌های آلمانی نگه داشت و اعلام کرد آنها می‌توانند از طریق ایران به بازارهای دیگر منطقه مانند عراق، ترکمنستان، آسیای مرکزی و آذربایجان دسترسی پیدا کنند.
حضور شرکت‌های آلمانی در نمایشگاه نفت تهران در چند هفته پیش نشان داد آنها تا چه اندازه علاقه‌مند هستند تا جای پای خود را در این بازار تثبیت کنند.
به گفته دانیل برن یک مدیر اجرایی اتاق صنایع و بازرگانی ایران و آلمان «موفقیت دولت روحانی از همین حالا معلوم است». او استدلال می‌کند اگر رئیس‌جمهور ایران نتواند به موفقیت برسد در قدرت دوام نخواهد آورد.
در حقیقت کل کشور منتظر پایان مذاکرات در ماه ژوئن است. به گفته مهدی خواجه‌پور معامله‌گر تجهیزات نفتی «ما داریم روزها را می‌شماریم».