تاریخ انتشار:
برخورد واردکنندگان با طرح شبنم در گفتوگو با محمدحسین برخوردار
نصب بارکدهای شبنم روی کالاهای قاچاق
کانون مواجهه طراحان شبنم و واردکنندگان از زمانی آغاز شد که فهرست کالاهای مشمول این طرح روی خروجی سایت شبکه بازرسی و نظارت مردمی قرار گرفت.
کانون مواجهه طراحان شبنم و واردکنندگان از زمانی آغاز شد که فهرست کالاهای مشمول این طرح روی خروجی سایت شبکه بازرسی و نظارت مردمی قرار گرفت. کالاهایی که در مرحله اول این طرح ملزم به الصاق بارکد شبنم شدند و عملاً سنگ بنای اختلافات نیز از این محل گذاشته شد. با محمدحسین برخوردار رئیس مجمع عالی واردات در این مورد به گفتوگو نشستیم. او معتقد است شکست طرح شبنم نتیجه عدم فرهنگسازی آن از سوی دولت بود.
یکی از اهداف طرح شبنم آن گونه که از سوی متولیان آن نیز عنوان شد، مقابله با قاچاق بوده است. تا چه اندازه روند مقابله شبنم با پدیده قاچاق را ارزیابی میکنید؟
در حال حاضر که دولت یازدهم خط بطلان بر طرح شبنم کشید، نمیتوان قدم مثبت و اثرگذاری از این طرح در روند کاهش یا توقف قاچاق کالا مشاهده کرد. علاوه بر این، میزان قاچاق به آن شکل که در کشور حتی از سوی مراجع رسمی عنوان میشود، نیست در حالی که برخی از تصمیمات مهم اقتصادی مانند طرح شبنم، که از سوی دولت قبل اتخاذ شد، به دنبال رهایی از بار تبلیغاتی قاچاق صورت گرفته است که به نظر من آدرس اشتباه و غلط در این زمینه به دولت داده شد.
منظورتان را به خوبی متوجه نمیشوم. یعنی میزان قاچاق آن چیزی نیست که عنوان میشود؟
قطعاً قاچاق در کشور وجود دارد اما اینکه گفته میشود حجم آن نزدیک به 20 میلیارد دلار است را من قبول و باور ندارم. معتقدم میزان آن به مراتب پایینتر از این است و بیان ارقام 19 و 20 میلیارد دلار و حتی بالاتر، آدرس غلط دادن به دولت و در نتیجه اتخاذ تصمیمات نابجایی است که در پی آن صورت میگیرد. به فرض آنکه به طور میانگین، میزان قاچاق ورودی به کشور 20 میلیارد دلار باشد، میزان رسمی و به دست آمده هر تن کالای وارداتی به کشور را نیز باید حدود 1350 دلار بر اساس حجم واردات ششماهه امسال در نظر گرفت. حال اگر رقم قاچاق را بر ارزش هر تن کالای وارداتی تقسیم کنیم به عددی دست پیدا میکنیم که تناژ حدودی قاچاق را برآورد میکند. حال با فرض آنکه هر دستگاه کامیون حملونقل بار قادر است 20 تن کانتینر را جابهجا کند، برای حمل و ورود 20 میلیارد دلار کالای قاچاق به کشور نیاز به حجم بسیار بالایی کانتینر است که عملاً شدنی نیست. بنابراین من معتقدم میزان قاچاق کالا به ایران خیلی کمتر از آن چیزی است که عنوان میشود.
فکر میکنید چه دلیلی دارد که رقم قاچاق کالا در طول سالها همواره حوالی 20 میلیارد دلار اعلام شده است؟
این را باید مسوولان پاسخگو باشند. اما اتفاقی که به دنبال اعلام چنین آمار اشتباهی رخ میدهد همین است که منجر به تصمیماتی از سوی دولتمردان شده است که نهتنها نتیجه مثبت نداشته بلکه مخرب نیز بوده است. در خصوص ظهور طرح شبنم، موضوع قاچاق دخیل بود و از ناحیه برخی، به دولت دهم و مجلس فشار وارد شد که جلوی حجم بالای قاچاق باید گرفته شود؛ آن هم میزانی که بر اساس اعداد و ارقام نمیتواند 19 و 20 میلیارد دلار باشد و خیلی کمتر از این رقم است. در نتیجه دولت دهم برای مقابله به اصطلاح با موضوع قاچاق دست به ایجاد طرح شبنم زد که بعدها نتایج آن را نیز دیدیم و اثری در کاهش قاچاق نداشت.
اتفاق دیگری که رخ داده و از سوی برخی نیز عنوان میشود، افزایش میزان قاچاق کالاها به رغم وجود طرح شبنم است. آیا گزارشهایی از این دست به مجمع عالی واردات رسیده است؟
در همین رابطه گزارشهای متعددی از نقاط مختلف کشور به ما رسیده است. از جمله آنکه به تازگی گزارش دادهاند در شیراز حجم انبوهی از تلویزیون قاچاق را کشف کردهاند که دارای برچسب شبنم نیز بوده است. یا آنکه در تهران، برخی از برندهای موبایل با برچسب شبنم در بازار عرضه شده است. نمونه جالب و قابل تامل دیگر، عرضه یک محصول غذایی وارداتی در یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیرهای است که جزو کالاهای اولویت 10 بوده اما با بارکد شبنم در این فروشگاه عرضه شده و در حال فروش است.
یکی از اهداف طرح شبنم آن گونه که از سوی متولیان آن نیز عنوان شد، مقابله با قاچاق بوده است. تا چه اندازه روند مقابله شبنم با پدیده قاچاق را ارزیابی میکنید؟
در حال حاضر که دولت یازدهم خط بطلان بر طرح شبنم کشید، نمیتوان قدم مثبت و اثرگذاری از این طرح در روند کاهش یا توقف قاچاق کالا مشاهده کرد. علاوه بر این، میزان قاچاق به آن شکل که در کشور حتی از سوی مراجع رسمی عنوان میشود، نیست در حالی که برخی از تصمیمات مهم اقتصادی مانند طرح شبنم، که از سوی دولت قبل اتخاذ شد، به دنبال رهایی از بار تبلیغاتی قاچاق صورت گرفته است که به نظر من آدرس اشتباه و غلط در این زمینه به دولت داده شد.
منظورتان را به خوبی متوجه نمیشوم. یعنی میزان قاچاق آن چیزی نیست که عنوان میشود؟
قطعاً قاچاق در کشور وجود دارد اما اینکه گفته میشود حجم آن نزدیک به 20 میلیارد دلار است را من قبول و باور ندارم. معتقدم میزان آن به مراتب پایینتر از این است و بیان ارقام 19 و 20 میلیارد دلار و حتی بالاتر، آدرس غلط دادن به دولت و در نتیجه اتخاذ تصمیمات نابجایی است که در پی آن صورت میگیرد. به فرض آنکه به طور میانگین، میزان قاچاق ورودی به کشور 20 میلیارد دلار باشد، میزان رسمی و به دست آمده هر تن کالای وارداتی به کشور را نیز باید حدود 1350 دلار بر اساس حجم واردات ششماهه امسال در نظر گرفت. حال اگر رقم قاچاق را بر ارزش هر تن کالای وارداتی تقسیم کنیم به عددی دست پیدا میکنیم که تناژ حدودی قاچاق را برآورد میکند. حال با فرض آنکه هر دستگاه کامیون حملونقل بار قادر است 20 تن کانتینر را جابهجا کند، برای حمل و ورود 20 میلیارد دلار کالای قاچاق به کشور نیاز به حجم بسیار بالایی کانتینر است که عملاً شدنی نیست. بنابراین من معتقدم میزان قاچاق کالا به ایران خیلی کمتر از آن چیزی است که عنوان میشود.
فکر میکنید چه دلیلی دارد که رقم قاچاق کالا در طول سالها همواره حوالی 20 میلیارد دلار اعلام شده است؟
این را باید مسوولان پاسخگو باشند. اما اتفاقی که به دنبال اعلام چنین آمار اشتباهی رخ میدهد همین است که منجر به تصمیماتی از سوی دولتمردان شده است که نهتنها نتیجه مثبت نداشته بلکه مخرب نیز بوده است. در خصوص ظهور طرح شبنم، موضوع قاچاق دخیل بود و از ناحیه برخی، به دولت دهم و مجلس فشار وارد شد که جلوی حجم بالای قاچاق باید گرفته شود؛ آن هم میزانی که بر اساس اعداد و ارقام نمیتواند 19 و 20 میلیارد دلار باشد و خیلی کمتر از این رقم است. در نتیجه دولت دهم برای مقابله به اصطلاح با موضوع قاچاق دست به ایجاد طرح شبنم زد که بعدها نتایج آن را نیز دیدیم و اثری در کاهش قاچاق نداشت.
اتفاق دیگری که رخ داده و از سوی برخی نیز عنوان میشود، افزایش میزان قاچاق کالاها به رغم وجود طرح شبنم است. آیا گزارشهایی از این دست به مجمع عالی واردات رسیده است؟
در همین رابطه گزارشهای متعددی از نقاط مختلف کشور به ما رسیده است. از جمله آنکه به تازگی گزارش دادهاند در شیراز حجم انبوهی از تلویزیون قاچاق را کشف کردهاند که دارای برچسب شبنم نیز بوده است. یا آنکه در تهران، برخی از برندهای موبایل با برچسب شبنم در بازار عرضه شده است. نمونه جالب و قابل تامل دیگر، عرضه یک محصول غذایی وارداتی در یکی از بزرگترین فروشگاههای زنجیرهای است که جزو کالاهای اولویت 10 بوده اما با بارکد شبنم در این فروشگاه عرضه شده و در حال فروش است.
دیدگاه تان را بنویسید