تاریخ انتشار:
عراقچی از احتمال دسیسه‌چینی کشورهای ثالثعلیه اقتصاد ایران می‌گوید
شایعه نامرغوبی کالاهای ایرانی جنجال رقباست
می‌گوید برخی به دنبال فتنه‌انگیزی در روابط تجاری ایران و عراق و سوء‌استفاده از شرایط موجود با هدف خدشه وارد کردن بر مناسبات اقتصادی دو کشور هستند اما در عین حال حضور کالاهای بی‌کیفیت و نامرغوب ایرانی در بازارهای عراق را نیز رد نمی‌کند.
می‌گوید برخی به دنبال فتنه‌انگیزی در روابط تجاری ایران و عراق و سوء‌استفاده از شرایط موجود با هدف خدشه وارد کردن بر مناسبات اقتصادی دو کشور هستند اما در عین حال حضور کالاهای بی‌کیفیت و نامرغوب ایرانی در بازارهای عراق را نیز رد نمی‌کند. به جنجال‌سازی‌هایی که در روزگار نه‌چندان دور علیه پسته ایرانی به راه افتاده بود، اشاره می‌کند و اظهار می‌دارد نباید اجازه دهیم تجربه تلخ گذشته تکرار شود. سیدعباس عراقچی، سخنگوی دستگاه سیاست خارجی کشورمان در گفت‌و‌گو با تجارت فردا خاطرنشان می‌کند: «برخی از تجار ایرانی در رابطه با صادرات کالا به کشورهای منطقه مانند عراق، افغانستان و کشورهای حوزه آسیای میانه و قفقاز برداشت نادرستی دارند و گمان می‌کنند که سطح استانداردهای زندگی در این کشورها به گونه‌ای است که می‌توانند هر کالایی را به آنها صادر کنند؛ متاسفانه این تجار به بازار و صادرات کالاهای ایرانی صدمه زده‌اند و به رقبای ما کمک کرده‌اند تا با کالاهای با‌کیفیت‌تر وارد صحنه شوند و بازار عراق را به تصاحب خود درآورند.» او ابراز امیدواری می‌کند که شرکت‌های سرمایه‌گذار ایرانی خود به این موضوع توجه داشته باشند که به دست
آوردن یک بازار بین‌المللی حتی در عراق کار بسیار دشواری است و باقی ماندن در این بازار از آن نیز دشوارتر.
***
این‌طور نیست. رابطه ایران و عراق رابطه‌ای مبتنی بر احترام متقابل و تامین منافع دوجانبه است. که حوزه‌های گسترده سیاسی، اقتصادی، فرهنگی و امنیتی را در‌بر می‌گیرد. در مناسبات سیاسی ما با دولت عراق رابطه بسیار دوستانه‌ای داریم و همواره مشورت‌هایی در مسائل مختلف دوجانبه، منطقه‌ای و بین‌المللی انجام می‌دهیم. ایران همیشه از حفظ وحدت و انسجام ملی در عراق حمایت کرده است و خواستار همکاری همه طرف‌های در‌گیر در این کشور برای حفظ آرامش و ثبات در عراق شده است چراکه به اعتقاد ما این آرامش و ثبات در کل منطقه تاثیرگذار است.
اما به نظر می‌رسد که روابط خوب سیاسی دو کشور نتوانسته است بر مناسبات اقتصادی ایران و عراق تاثیرگذار باشد. عراقی‌ها ترجیح می‌دهند بازارهای خود را در اختیار تجار دیگری به غیر از ایرانی‌ها قرار دهند. چندی پیش نیز خبری در برخی از رسانه‌ها درج شد مبنی بر اینکه کالاهای ایرانی مورد تحریم تجار عراقی قرار گرفته است. البته دلیل این امر کیفیت نامناسب کالاهای ایرانی ذکر شده بود.
معتقدم که روابط حسنه سیاسی همیشه می‌تواند زمینه‌ساز روابط خوب اقتصادی باشد و فضا را برای یک رابطه همه‌جانبه تجاری در بخش‌های مختلف دولتی و خصوصی مهیا سازد. این موضوع در روابط ایران و عراق نیز صادق است. روابط دو کشور در سال‌های پس از سقوط صدام و حمایتی که ما از دولت قانونی عراق داشتیم زمینه‌ساز گسترش همکاری اقتصادی دوجانبه بود. در حوزه‌های انرژی، راه و ترابری، تجارت و امور زیربنایی که روز‌به‌روز هم در حال گسترش است. البته با وجود مناسبات شایان توجه اقتصادی ایران و عراق خبری شنیده شد مبنی بر اینکه بعضی از تجار عراقی می‌خواهند کالاهای ایرانی را تحریم کنند. همزمانی انتشار این خبر با اعمال برخی از تحریم‌های یکجانبه کشورهای غربی این برداشت را به وجود آورد که شاید تحریم کالاهای ایرانی از سوی عراقی‌ها، برای اعمال خواسته کشورهای اروپایی و آمریکا بوده است که خوشبختانه باید گفت هیچ ارتباطی میان این دو موضوع وجود ندارد. تحریم کالاهای ایرانی از سوی تجار عراقی بحث کاملاً فنی است که به دلیل کیفیت بعضاً نامناسب کالاهای ایرانی اعمال شده است. متاسفانه باید به این حقیقت اذعان داشت که برخی از تجار ایرانی در رابطه با صادرات کالا به کشورهای منطقه مانند عراق، افغانستان و کشورهای حوزه آسیای میانه و قفقاز برداشت نادرستی دارند و گمان می‌کنند که سطح استانداردهای زندگی در این کشورها به گونه‌ای است که می‌توانند هر کالایی را به این کشورها صادر کنند. متاسفانه این تجار به بازار و صادرات کالاهای ایرانی صدمه زده‌اند و به رقبای ما کمک کرده‌اند تا با کالاهای با‌کیفیت‌تر وارد صحنه شوند و بازار عراق را به تصاحب خود درآورند. شکوه و گلایه از عملکرد تجار ایرانی در رابطه با سایر کشورهای منطقه نیز مطرح شده است که امیدوارم شرکت‌های سرمایه‌گذار خود به این موضوع توجه داشته باشند که به دست آوردن یک بازار بین‌المللی حتی در عراق کار بسیار دشواری است و باقی ماندن در این بازار از آن نیز دشوارتر.
بنابراین جنابعالی انتقاداتی را که نسبت به کیفیت نامناسب کالاهای ایرانی در عراق مطرح می‌شود، تایید می‌کنید؟
بله، بنده تایید می‌کنم که گلایه‌هایی از سوی مسوولان اقتصادی عراق نسبت به کیفیت برخی از کالاهای ایرانی مطرح شده است اما اینکه به صورت عام بگوییم تمام کالاهای ایرانی را در‌بر می‌گیرد این‌طور نیست. شاید بالواقع ابراز گلایه‌هایی نسبت به مرغوبیت محصولات صادراتی صورت گرفته باشد اما هنوز تحریمی مشاهده نشده است. تجار ایرانی باید بدانند بی‌توجهی نسبت به این انتقادات تجار عراقی را متوجه محصولات کشورهای دیگر می‌کند.
سفیر عراق چندی پیش در گفتوگویی اعلام کرد ما می‌خواهیم در مبادی ورودی عراق اقدام به کنترل کیفی کالاهای ایرانی کنیم تا از ورود کالاهای بی‌کیفیت به خاک کشورمان جلوگیری کرده باشیم. آیا در این رابطه گفتوگویی با مسوولان مربوطه ایرانی صورت گرفته است؟
ما درک می‌کنیم که کشورهای دیگر برای کنترل کیفیت کالاهایی که به خاک کشورشان وارد می‌شود مقرراتی را اعمال کنند کما‌اینکه ما نیز خود این اقدامات را انجام می‌دهیم تا از ورود کالاهای بی‌کیفیت و خارج از استاندارد جلوگیری کرده باشیم. بنابراین اینکه دولت عراق نیز بخواهد با حساسیت از ورود کالاهای نامرغوب به خاک کشورش جلوگیری کند را امری پذیرفته‌شده می‌دانیم. از سوی دیگر اطمینان داریم که این کار با اغراض خاص سیاسی صورت نمی‌گیرد و مقامات عراقی آگاه هستند که برخی به دنبال فتنه‌انگیزی میان دولت‌های ایران و عراق و سوء‌استفاده از شرایط موجود با هدف خدشه وارد کردن بر روابط اقتصادی دوجانبه هستند. به هر حال در بازار رقابت باید مراقب این قبیل دسیسه‌چینی‌ها بود اما در هر صورت مجدداً معتقدم که پیش از همه ما خود باید مراقب کیفیت کالاهایمان باشیم تا کسی نتواند بهانه‌سازی کند.
جنابعالی به فتنه‌انگیزی‌های دولت‌های ثالث اشاره کردید. آیا این فتنه‌انگیزی را متوجه کشور یا جریان خاصی می‌دانید؟
اصولاً اقتصاد عرصه رقابت میان شرکت‌های مختلف و بنگاه‌های تجاری است که هر کدام به دنبال افزایش سهم خود از بازار هستند. طبعاً عراق نیز به دلیل شرایط خاص خود مورد توجه و رقابت بنگاه‌های اقتصادی مختلف است. این موضوع لزوماً به معنای دخالت نیروهای سیاسی نیست. فتنه‌انگیزی در روابط تجاری ایران و عراق می‌تواند با اغراض کاملاً اقتصادی صورت گرفته باشد اما به دلیل حضور برخی از دولت‌های بزرگ در عراق ممکن است با چاشنی‌های سیاسی نیز همراه باشد. موضوعی مانند کیفیت کالاهای ایرانی نیز از جمله مواردی است که احتمال سوء‌استفاده قدرت‌های بزرگ از آن بعید نیست.
مثلاً کدام قدرت‌ها یا کشورها؟
در موضعی نیستم که بخواهم به نامی اشاره کنم.
این امکان وجود دارد که کشورهای ثالث بخواهند با واردات کالاهای بی‌کیفیت به نام ایران، بازار محصولات کشورمان در عراق را خراب کنند؟
هر احتمالی وجود دارد اما در مورد موضوعی که شما به آن اشاره کردید باید گفت احتمال آن بسیار ناچیز است. قویاً معتقدم که در مرحله نخست ما باید شرایطی را به وجود آوریم که کالاهای بی‌کیفیت را وارد عراق نکنیم و پس از آن از احتمالات سخن بگوییم. اگر نهادهای ذی‌ربط در دستگاه‌های مربوطه ترتیباتی اتخاذ کنند که کالاهای ایرانی با کیفیت مناسب وارد عراق شود در آن زمان می‌توانیم با دسیسه‌هایی که وجود دارد مقابله کنیم. من بیشتر این دسیسه‌ها را تبلیغاتی می‌دانم که در حوزه رسانه‌ای کشورهای دیگر ساماندهی می‌شود.
یعنی تبلیغات سوء در جریان است تا کالاهای ایرانی بدنام شود؟
اگر خاطرتان باشد چند سال پیش نیز نسبت به پسته ایرانی و وجود ماده سمی آفلاتوکسین در آن تبلیغات بسیار زیادی به راه انداخته شد. البته میزان بسیار کمی از این تبلیغات صحت داشت اما سهم بیشتر این جار و جنجال‌ها غرض‌ورزی بود که هم به دلایل سیاسی و هم به جهت مباحث اقتصادی صورت گرفت. دلیل سیاسی این تبلیغات که به دلیل ماهیت روابط ایران و آمریکا کاملاً روشن است، در رابطه با مباحث اقتصادی نیز می‌خواستند بازار پسته کالیفرنیا را جایگزین بازار پسته ایران در جهان کنند. هرچند که چندان موفق نبودند. متاسفانه آن دسته از کشورهایی که دسترسی به رسانه‌های قوی دارند از امکانات خود برای ایجاد تشویش نسبت به کالاهای ایرانی استفاده می‌کنند.
در مورد بازار کالاهای ایرانی در عراق نیز مورد مشابهی از اقدامات غرض‌ورزانه وجود دارد که بخواهید به آن اشاره کنید؟
نمی‌توانم از مورد مشابهی یاد کنم. اما این احتمال وجود دارد که بسیاری از تردیدهایی که نسبت به کالاهای ایرانی ابراز می‌شود ناشی از تبلیغات غرض‌ورزانه باشد که بنده بهترین راهکار برای مقابله با این تبلیغات سوء را افزایش کیفیت کالاهای ایرانی می‌دانم.
این ضرورت وجود ندارد تا مسوولان وزارت خارجه با مقامات وزارت بازرگانی نشست‌هایی را به منظور بررسی کیفیت کالاهای صادراتی کشور برگزار کنند؟
بخش‌های مختلف وزارت خارجه شامل ادارات کل دستگاه سیاست خارجی کشور و به علاوه دستیار ویژه اقتصادی وزیر در حال رصد کردن وضعیت بازار هستند و با ارگان‌های مختلف دولتی، اتاق‌های بازرگانی و همچنین گمرک نیز تماس‌هایی برقرارکرده‌اند تا برای بهبود شرایط چاره‌اندیشی شود.
دیدگاه تان را بنویسید