سربالایی نفس‌گیر توافق جامع
تمامی تلاش‌های اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به یک موضوع گره خورده است؛ لغو تحریم‌ها. اساساً رای به دولت روحانی نیز بر همین اساس صورت گرفت. مردم به او رای دادند چرا که گفت کاری می‌کنیم که هم سانتریفوژها بچرخد و هم چرخ کارخانه‌ها.
علی بیگدلی/استاد دانشگاه
تمامی تلاش‌های اعضای تیم مذاکره‌کننده هسته‌ای به یک موضوع گره خورده است؛ لغو تحریم‌ها. اساساً رای به دولت روحانی نیز بر همین اساس صورت گرفت. مردم به او رای دادند چرا که گفت کاری می‌کنیم که هم سانتریفوژها بچرخد و هم چرخ کارخانه‌ها. مردم در طول هشت سال گذشته به لحاظ اقتصادی به شدت در مضیقه بودند و می‌خواستند از این شرایط رهایی یابند. سیاست‌های نادرست اقتصادی در کنار افزایش بار تحریم‌ها موجب شده بود مردم دیگر تمایلی به ادامه اجرای دیدگاه‌های افراط‌گرایانه دولت پیشین نداشته باشند. متاسفانه تحریم‌ها به شدت بر جامعه ما تاثیرگذار بود و تمام فعالیت‌های اقتصادی کشور را به رکود کشاند. تحریم نه‌تنها بر جنبه‌های اقتصادی، بلکه بر جنبه‌های سیاسی و حتی اخلاقی ما نیز اثر گذاشته است. این فشارهایی که فضای داخلی کشور ما را با بحران مواجه کرده بود، نیاز داشت که پیامی صلح‌آمیز از درون ایران به دنیا صادر شود و روحانی این اقدام را به انجام رساند. خوشبختانه همین تحرکات سیاسی بود که نگاه‌های جهانی را نسبت به ایران تغییر داد و موجب شد اعضای گروه 1+5 بار دیگر پای میز مذاکرات هسته‌ای با ایران بنشینند و برای توقف تحریم‌ها چاره‌ای
بیندیشند. در حال حاضر ما در پی آن هستیم که هر چه سریع‌تر از زیر بار تحریم‌ها رها شویم و خوشبختانه مهم‌ترین دستاورد دور جدید مذاکرات ایران و 1+5 این بود که مشکلات و مسائلی که پیرامون حقوق بشر و قطعنامه اتحادیه اروپا برای ایران ایجاد شده بود نتوانست خللی در اراده‌ای که طرفین برای حل بحران هسته‌ای دارند، وارد کند.
البته مشکلات وجود دارد و در هر دو طرف جریاناتی هستند که از توافقات صورت‌گرفته خوشحال نیستند. منتها توافق همچنان ادامه پیدا کرده و روحیه‌ای که بر مذاکرات وین حاکم بود همان روحیه‌ای است که در آذر ماه وجود داشت. یعنی دو طرف همچنان عزم و اراده جدی دارند که به توافق نهایی برسند و بنده به حل مساله هسته‌ای کاملاً خوش‌بین هستم. باید توجه داشت که از دولت پیشین خیل عظیمی از مشکلات برای کشور باقی مانده است؛ در این هشت سال در هیچ یک از ابعاد برنامه هسته‌ای ایران امکان رسیدن به توافق ایجاد نشده بود و لذا حل این موضوع زمان‌بر است. اما با این وجود من به حصول موفقیت بسیار امیدوار هستم و اعتقاد دارم مذاکرات در روندی مثبت جریان دارد. غربی‌ها کم‌کم در حال اعتماد به ایران و پذیرش این مساله هستند که برنامه هسته‌ای کشورمان فقط و فقط محدود به غنی‌سازی پنج درصد است. علاوه بر این ایران هم در حال نشان دادن این موضوع به غرب است که چیزی برای پنهان کردن ندارد. حتی فکر می‌کنم که اصرار غرب برای مذاکره درباره برنامه موشکی ایران نمی‌تواند خللی در روند مثبت مذاکرات ایجاد کند چرا که اگر غربی‌ها اعتماد پیدا کنند که موشک‌های دوربرد ایران هیچ
وقت حامل کلاهک هسته‌ای نخواهند بود نگرانی‌ای از این بابت نخواهند داشت. با این وجود همچنان نقطه‌های تاریکی در مذاکرات دیده می‌شود که حل آن کمی مشکل‌ساز است؛ چرا که غربی‌ها به دنبال آن هستند که در گلوگاه مذاکرات با ایران نه‌تنها موضوع هسته‌ای، بلکه به تبع آن مسائل دیگری را که مربوط به ایران است روی میز قرار دهند. اما همین که نتوانستند یا نخواستند آن را همزمان با مذاکرات هسته‌ای برای ما علم کنند جای بسی امیدواری دارد. روندی که تاکنون از سوی ایران و 1+5 دنبال شده است نشان می‌دهد دامنه مذاکرات تا امروز خیلی مطلوب بوده و طرفین به نقاط مشترکی رسیده‌اند، اما در دور بعدی ممکن است مسائل دیگری مطرح شود که حتی خارج از دستور کار تعیین شده باشد. از این منظر معتقدم آینده مذاکرات به انعطافی که ایران در دور آینده از خود نشان خواهد داد بستگی دارد؛ چرا که در دور بعدی مذاکرات قرار است درباره چهار موضوع ابعاد غنی‌سازی ایران، رآکتور آب سنگین اراک، فردو و سطح و وسعت بازرسی‌ها از مراکز هسته‌ای ایران تصمیم‌گیری شود.
دیدگاه تان را بنویسید