طلای توافق

همیشه بازار خرد طلا، سکه و ارز به ویژه دلار برای مردم عادی قابل اهمیت بوده و سرمایه خود را به این بازارها وارد می‌کنند. از آن رو گفته می‌شود این بازارها از دو جهت برای مردم قابل اهمیت است که مردم برای رفع نیازهای خود همچون زینت و ارائه آنها در مراسم به عنوان کادو و همچنین در پی کاهش قدرت خرید و عدم سوددهی بازارهای مولد در اقتصاد بازار طلا، سکه و ارز را برای سرمایه‌گذاری انتخاب می‌کنند.

بازارهای نامبرده تا دو سال گذشته یکی از بازارهای بسیار مناسب برای دریافت سود قابل توجه بود و این موضوع از آنجا نشات می‌گرفت که آنچنان ثباتی در بازار حاکم نبود و نوسانات لحظه‌ای سودهای نجومی را روانه جیب سرمایه‌گذاران بازار طلا، سکه و ارز می‌کرد.

در بهمن‌ماه سال 1391 در پی تشدید نوسانات ارز که به واسطه تشدید تحریم‌ها ایجاد شده بود، نرخ دلار تنها در یک روز کاری بازار 500 تومان افزایش را به ثبت رساند.

نوسانات حاکم در بازارهای نامبرده رفته‌رفته با نزدیکی به انتخابات ریاست‌جمهوری دوره یازدهم کاهش یافت و در زمان فعالیت دولت فعلی با مدیریت قابل قبولی میزان نوسانات در بازارهای طلا، سکه و ارز کنترل شده است، اما نکته‌ای که همچنان در این بازارها قابل بحث است کاهش ارزش ریال بوده که از سوی دیگر باعث افزایش ارزش دلار شده است که این اتفاق به واسطه اعمال تحریم‌ها و برخی از مدیریت‌های غلط در اقتصاد بوده است.

در حال حاضر به نظر می‌رسد اگر مذاکرات به نتیجه برسد و توافق حاصل شود روند بازارها تا حد قابل‌توجهی تغییر کرده و خواهد کرد. تا قبل از دستیابی به نتیجه قابل قبول در مذاکرات پیش‌بینی‌ها بر آن بود که نوسانات بیش از پیش کاهش یابد و قیمت‌ها در بازار منطقی‌تر اعلام شوند.

حال اگر در شرایط فعلی که تحریم‌ها از بازار برچیده شده‌اند برای خرید به این بازار وارد شویم باید از لحاظ اقتصادی به صرفه بودن معامله در آنها سنجیده شود. این گفته به معنای آن است که آیا در شرایط فعلی طلا، سکه و ارز بخریم یا نخریم؟

بازار طلا؛ آیا طلا بخریم یا نه؟

در بازار طلا زیورآلات و مصنوعات طلا بیشتر برای رفع نیاز مراسم و تزیین شخصی خریداری می‌شود، اما در کنار همین خرید برای رفع نیاز، نگاه سرمایه‌داری تا حدودی وجود دارد؛ نگاهی که فرد با آن مصنوعات طلا را برای تزیین و زیور در کوتاه‌مدت و میان‌مدت خریداری می‌کند و بعد از چند سال در صورت نیاز مالی آن را به ریال تبدیل می‌کند. یک قاعده کلی در بازار مصنوعات طلا به واسطه اجرت و مالیات بر ارزش افزوده وجود دارد که اگر فردی مصنوعات طلایی خریداری کرده است تا مدت زمان چندساله نباید آن کالا را به فروش برساند زیرا هیچ سودی نبرده و متحمل ضرر و زیان نیز خواهد شد. از این‌رو افراد با نگاه سرمایه‌گذاری در بازار مصنوعات طلا به دنبال خرید طلاهای به اصطلاح بدون اجرت هستند؛ طلاهای دست‌دومی که از اوایل سال 1394 فروش آنها به مشتریان عادی ممنوع شده است.

حال جای سوال است که آیا در شرایط فعلی که شاهد لغو تحریم‌ها هستیم طلا و مصنوعات طلا خریداری شود یا خیر؟ برای پاسخ به این سوال باید به اصل اولیه خرید رجوع شود، اصلی که در آن متقاضی در پی نیاز خود به رفع نیاز خود می‌پردازد.

اصل این مطلب به دنبال آن است که خریدار با چه هدفی در شرایط فعلی به دنبال خرید است اگر برای رفع نیاز خود به بازار وارد شده است نباید به فکر آن باشد که قیمت‌ها کاهش پیدا می‌کند یا افزایش، زیرا در خرید برای رفع نیاز نوسانات به آن حد نیست که در قیمت تمام‌شده تاثیرگذار باشد و فرد هر زمانی که خرید خود را انجام دهد برنده است زیرا در کنار نیاز برای خرید طلا نیازهای دیگری دارد که دارای اولویت‌های بسیاری است مخصوصاً در زمانی که طلا و مصنوعات طلا را برای مراسم پیش‌روی خریداری می‌کنند.

اما اگر طلا و مصنوعات طلا را با نگاه سرمایه‌گذاری خریداری می‌کنند توصیه می‌شود آنچنان به فکر خرید طلا برای به دست آوردن سود قابل توجه نباشند زیرا در حال حاضر که حاصل مذاکرات توافق بوده است، ثبات در اقتصاد حاکم خواهد شد و ثبات بر اقتصاد سرمایه‌ها را به سمت سرمایه‌گذاری‌های مولد سوق خواهد داد که عدم ورود سرمایه به بازار طلا و مصنوعات آن نوسانات و هیجانات لحظه‌ای را از بین خواهد برد و نبود نوسان در بازار به معنی عدم دستیابی به سود قابل توجه خواهد بود.

بازار سکه

بازار سکه بیش از دو سالی است که از رنگ و لعاب افتاده و خرید مردم تنها برای رفع نیاز است، نیازی که هیچ آینده‌نگری مبنی بر سوددهی پشت آن نیست.

کارشناسان و خبرگان این بازار معتقدند نباید در شرایط فعلی سکه خریداری کرد زیرا قیمت این کالای باارزش به حد واقعی خود رسیده و دیگر آنچنان نوسانی نخواهد داشت که سودی را عاید ذخیره‌کنندگان خود کند و پیشنهاد می‌شود معادل ریالی آن را نزد بانک سپرده کرده و هر ماه سودی را دریافت کنند. این گفته از آن سو مطرح می‌شود که در شرایط رفع تحریم ارزش ریالی پول ملی تقویت شده و ریال بسیار کار راه‌اندازتر از سکه‌ای که روند کاهشی به خود گرفته، است.

بازار ارز؛ دلار بخریم یا نه؟

در چند سال اخیر بازار ارز روندهای هیجانی متعددی را شاهد بوده و تا حدودی می‌توان گفت تجربه چند سال اخیر آن را تبدیل به مدیری کرده است که در شرایط متفاوت توان برخورد مناسب را دارد. در شرایط رفع تحریم که در حال حاضر بازار با آن روبه‌رو است، ارزش ریال در مقابل دلار رشد داشته و توانسته فاصله خود را با دلار کمتر از گذشته کند.

همان‌طور که گفته شد بازار ارز به ویژه دلار می‌تواند خود را مدیریت کند از این‌رو آنچنان اجازه کاهش قیمت را نخواهد داد و در بهترین شرایط پیش‌رو ارزش دلار به محدوده سه هزار تومان می‌رسد. از سوی دیگر بازار ارز در کشور ایران، بازاری انحصاری است و بیش از 80 درصد نیاز بازار ارز از طریق بانک مرکزی تامین می‌شود. با توجه به این شرایط و مدیریت بازار توسط دولت یازدهم قیمت ارز به ویژه دلار آنچنان پایین نخواهد آمد و بعد از مدت کوتاهی قیمت‌ها به قیمت‌های قبل از به نتیجه رسیدن مذاکرات نزدیک می‌شود.

تجربه مدیریت بازار توسط دولت یازدهم و بانک مرکزی نشان داده بازار ثبات خود را در هر شرایطی حفظ خواهد کرد از این‌رو خرید ارز توسط افراد برای سرمایه‌گذاری‌های پرمنفعت پیشنهاد نمی‌شود زیرا منفعتی در پی نخواهد داشت و تنها ریال و سرمایه خود را تا حدودی از دسترسی سریع خارج کرده‌اند و به دلیل آنکه نرخ فروش از نرخ خرید کمتر است ذخیره‌کنندگان ارز به ویژه دلار را با ضرر و زیان مواجه خواهد کرد. به طور کلی در پی توافق هسته‌ای می‌توان گفت به دلیل آنکه آینده پیش‌رو شفاف و تا حدودی واضح است بازار هیجانی و همراه با نوسان‌های لحظه‌ای را شاهد نخواهیم بود و نبود بازار هیجانی از فعالیت‌های سفته‌گری و دلالی که باعث تشدید نوسان در بازار می‌شود جلوگیری خواهد کرد.

اما بازار ارز به جز خریداران عادی میزبان تجار نیز هست، تجار به دلیل آنکه بتوانند به تعهدات خود پایبند باشند و کالای مورد نیاز خود را در کشور تامین کنند باید در هر شرایطی ارز خود را خریداری کنند.

با توجه به بررسی روند بازارهای طلا، سکه و ارز می‌توان گفت هیچ‌کدام از بازارها برای خریدهایی که نگاه سرمایه‌گذاری برای دستیابی به سود دارند، بازاری مناسب نیست و وجود سرمایه ریالی در دست افراد بسیار تاثیرگذارتر خواهد بود، از سوی دیگر در پی توافقات آینده پیشروی صنایع و بازارهای مولد اقتصادی بسیار مناسب دیده می‌شود.