تئاتر خصوصی ما یک شوخی تلخ است

کوروش نریمانی / کارگردان

هر سالی که از مقوله تئاتر خصوصی می‌گذرد نسبت به آن بدبین‌تر می‌شوم. تئاتر خصوصی که ما در شرایط فعلی داریم یک شوخی تلخ است، تئاتر خصوصی در کشور ما راه گریزی برای مدیران فرهنگی شده است که بدون هزینه کردن، پول برداشت کنند یعنی مدیران مدیریت کنند و پول بگیرند.
امیدوارم که این روند قطع شود، چون این اتفاق یک جنایت فرهنگی است. تئاتر خصوصی در دنیا تعریف خود را دارد. باید در ابتدا بسترهای فرهنگی و مالی توسط دولت مهیا شود و بعد گروه‌های تئاتری با استفاده از سوبسیدهای دولتی در مکان‌های خاص مستقر شوند و بعد از چند سال بتوانند روی پای خود بایستند. اگر تئاتر خصوصی وجود داشت، نمایش «شب‌های آوینیون» که در سال 89 در تماشاخانه «ایرانشهر» اجرا کردم، می‌توانست برای چند سال اجرا داشته باشد. برای همین هم تاکید می‌کنم متاسفانه تئاتر خصوصی ما یک شوخی تلخ و ناسزاست. اجرای دوباره نمایش‌های موفق در همه جای دنیا یک رسم قدیمی است. این اتفاق که نمایش‌های پرمخاطب در زمان‌های دیگر اجرا شوند در تمام دنیا مرسوم است. البته نه فقط برای نمایش‌های موفق بلکه برای بسیاری از نمایش‌ها که کمپانی‌ها تشخیص بدهند، این امکان برای اجرای دوباره آنها وجود دارد. گروه «تئاتر معاصر» چند سالی است که این موضوع را دنبال می‌کند که کارهای کمدی را که در سال‌های قبل‌تر اجرا کرده است و از سوی مخاطبان با استقبال روبه‌رو شده‌اند بار دیگر از آنها اجرای مجدد داشته باشد. قانون نانوشته‌ای در تئاتر ما وجود دارد که همه پذیرفته‌اند و آن این است که تمام نمایش‌ها باید 30 اجرا داشته باشند. در حالی که این قانون در هیچ کجای دنیا وجود ندارد. نمایشی که مختص یک گروه نمایشی در یک جای مشخصی باشد می‌تواند به مدت 50 سال هم روی صحنه باشد اما شرایط تئاتر ما این اتفاق را برنمی‌تابید ولی گروه ما از چند سال پیش با نمایش «جن‌گیر» این کار را آغاز کرد و توانستیم این نمایش را برای دومین ‌بار هم اجرا کنیم و این تجربه اتفاقاً به ما ثابت کرد که اجرای دوم این نمایش، به لحاظ جذب مخاطب بهتر از اجرای اول آن بود. اجرای دوباره نمایش دن کامیلو برای ما سختی‌های زیادی داشت چون خیلی ناگهانی به ما اطلاع دادند که می‌توانیم این نمایش را به صحنه ببریم و این در شرایطی بود که بازیگران قبلی «دن کامیلو» سر کارهای دیگری بودند یا برخی از آنها در خارج از کشور بودند. اما خوشبختانه دوستان دیگری به ما پیوستند؛ بازیگرانی که در کارهای سال‌های اخیر گروه ما حضور داشتند و به همراهی این دوستان توانستیم در مدت زمان کوتاهی این نمایش را برای اجرا آماده کنیم و خوشحالم که در هفته اول اجرایمان با استقبال خیلی خوبی از طرف تماشاگران روبه‌رو هستیم.