ولی افتاد مشکل‌ها

فقط حدود دو ماه تا انتخابات ریاست‌جمهوری دوازدهم زمان باقی مانده است. به صورت سنتی در یازده دوره گذشته تا این روزها فهرست نامزدهای اصلی انتخابات در نزد افکار عمومی آشکار شده بود و بسیاری از نامزدها تبلیغات غیررسمی خود را آغاز کرده بودند. با این حال در این دوره به غیر از حسن روحانی و حامیانش-ائتلاف میانه‌روها، اصلاح‌طلبان و اصولگرایان معتدل- که کم‌وبیش تکلیفشان روشن است، هنوز شاهد معرفی چهره خاصی از سوی اردوگاه‌های دیگر سیاسی برای این رقابت نبوده‌ایم. این رفتار سیاسی منتقدان دولت می‌تواند واجد پیام‌های متفاوتی باشد. از یک‌سو می‌تواند این پیام را در خود مستتر داشته باشد که اردوگاه طیف منتقد دولت تک‌شوالیه خود برای این رقابت را از پیش تعیین کرده است، اما تلاش دارد در واپسین لحظه‌ها از وی رونمایی کرده و ابتکار عمل را در انتخابات اردیبهشت‌ماه به دست بیاورد. تحلیل دیگر بر این پایه استوار است که منتقدان دولت با پذیرش روندی دموکراتیک تلاش دارند به نامزدی واحد دست یابند و به سبب اینکه همگی بر حمایت از نامزد نهایی - که از سازوکارهای رقابتی درون‌گروهی مشخص خواهد شد - تاکید دارند، نگرانی خاصی در زمینه زمانبندی معرفی نامزدهای نهایی خود ندارند. فارغ از انگاره‌های خوش‌بینانه‌ای که تاکنون ارائه کرده‌ایم، این تاخیر می‌تواند تحلیل‌های دیگری نیز به همراه داشته باشد. با نگاهی به تجربه یک دهه اخیر و بررسی شکاف‌های اردوگاه اصولگرایان این نکته قابل استنتاج است که در این مدت هیچ عاملی نتوانسته است از عمق این شکاف‌ها بکاهد و هر روز و به هر بهانه ممکن این شکاف‌ها عمیق‌تر شده‌اند. این ازهم‌گسیختگی نیز سبب شده است که ساکنان این اردوگاه حتی در مواجهه با رقیبی قدرتمند چون حسن روحانی نیز از اختلافات خود چشم‌پوشی نکنند و هر یک نماینده خود را به این آوردگاه بفرستد. با این نگاه می‌توان پیش‌بینی کرد که در رقابت اردیبهشت‌ماه شاهد یک دوجین نامزد منتقد دولت باشیم. هرچند با نگاهی به لیست نامزدهای این اردوگاه و شرایط نامزدی در رقابت‌های ریاست‌جمهوری، بعید به نظر می‌رسد که این اردوگاه موفق به معرفی نامزد واحد شود. ازهم‌گسیختگی اردوگاه منتقدان روحانی، هرچند که فرصتی بزرگ برای ائتلاف میانه‌روها، اصلاح‌طلبان و اصولگرایان معتدل مهیا می‌کند که با چالشی کمتر اجاره‌نامه روحانی در پاستور را تمدید کند، اما واجد تهدیدی بزرگ‌تر نیز هست. تهدیدی که می‌تواند آثار مخربی برای روحانی به همراه داشته باشد. در این فضا منتقدان روحانی نه برای استقرار خود در پاستور که برای تضعیف رئیس‌جمهور به میدان آمده تلاش می‌کنند تا جای ممکن مانع از تمرکز آرای شهروندان در سبد روحانی شوند. کاهش میزان رای روحانی در انتخابات آتی نخستین هدف این اردوگاه خواهد بود و رسیدن انتخابات به دور دوم هدف اصلی آنان خواهد بود. این دو هدف یک نتیجه نهایی خواهد داشت و آن تضعیف روحانی در دوره دوم ریاست‌جمهوری است. در مقابل این پروژه حامیان حسن روحانی تنها یک راه دارند و آن اقناع مردم برای حضور حداکثری در انتخابات است. باید منتظر ماند و دید تیم روحانی در این زمینه تا چه اندازه موفق عمل خواهد کرد.