بر باد رفته

«ایران گورستان هواپیماهای قدیمی شده است.» این جمله‌ای است که هفته گذشته عباس آخوندی وزیر راه و شهرسازی در بررسی وضعیت ناوگان حمل و نقل هوایی کشور اذعان کرده است. موضوعی که چندان عجیب و غریب به نظر نمی‌رسد چراکه بارها از سوی فعالان صنعت هوانوردی شنیده شده که کشورمان به گاراژدار هواپیماهای قدیمی تبدیل شده است. وقتی در حدود 50 درصد یا حتی بیشتر ناوگان حمل و نقل هوایی‌مان زمین‌گیر است و بالغ بر 100 هواپیما به علت نبود قطعه یا فرسوده بودن نمی‌توانند پرواز کنند جای تعجب ندارد که عالی‌ترین مسوول حمل و نقل کشور برای به تصویر کشیدن مشکلات و مسائل این صنعت به ناچار عنوان کند که ناوگان ما به گورستان هواپیماهای قدیمی می‌ماند.

از کلکسیون‌داری به گورستان رسیدیم
مدت‌هاست مشکلات ناوگان حمل و نقل هوایی به حدی رسیده است که حتی مسوولان صنعت هوانوردی از فرسوده بودن ناوگان هوایی کشور نه‌تنها گلایه دارند بلکه برخی از مقامات پا را فراتر گذاشته‌اند کل ناوگان را کهنه و از رده خارج اعلام کرده‌اند. موضوعی که سال گذشته نیز در روز جهانی هواپیمایی کشوری، قائم مقام وزیر راه و شهرسازی دست روی آن گذاشت و عنوان کرد؛ کلکسیون هواپیماهای کهنه در ناوگان مسافری ایران جمع شده است. محمدعلی نوریان با استناد به فهرست هواپیماهای کهنه و قدیمی که در یکی از سایت‌های بین‌المللی معتبر درج شده است در آن مراسم گفته بود «همه هواپیماهای کهنه در ناوگان هوایی ایران است که باید برنامه حساب‌شده برای آن داشت». بیان این جمله از زبان قائم‌مقام وزیر راه و شهرسازی تاییدی بود بر ادعای برخی از کارشناسان صنعت هوانوردی که ناوگان هوایی ایران به گاراژ نگهداری هواپیماهای کهنه جهان تبدیل شده است. حالا پس از یک سال وزیر راه و شهرسازی بر این مساله تاکید دارد که وضعیت ناوگان هوایی کشور به‌قدری وخیم شده است که کار از کلکسیون‌داری هم گذشته و این ناوگان را به گورستان هواپیماها تشبیه می‌کند. عباس آخوندی حتی به این مساله اشاره کرده است که با قیمت کل هواپیماهای کشور چند بوئینگ 747 می‌توان خرید؟ او حتی گفته است 18 شرکت هواپیمایی در کشور مشغول کار هستند اما آنها در آغاز تولد پیر بوده‌اند.

بازنگری در خصوصی‌سازی ایرلاین‌ها
با این حال سال‌هاست فرسودگی ناوگان حمل و نقل هوایی کشور موجب نگرانی فعالان صنعت هوانوردی شده است. به‌رغم اینکه تحریم‌ها یکی از معضلات اصلی در فرسودگی ناوگان است اما ضعف در مدیریت شرکت‌های هواپیمایی و ناکارایی آنها از دیگر دلایل مهم در این زمینه است. شاید به همین خاطر باشد که وزیر راه و شهرسازی تاکید دارد باید بازنگری اساسی در خصوصی‌سازی در کشور انجام گیرد.
آخوندی تاکید می‌کند برای اصلاح اقتصاد ایران نیازمند بازخوانی خصوصی‌سازی در کشور هستیم و اگر بی‌پروا به این موضوع اقدام نکنیم به بالا بردن این دیوارهای کج می‌پردازیم. حال باید دید در زمینه حمل و نقل هوایی این اصلاحات در زمینه خصوصی‌سازی چگونه انجام خواهد شد تا شرکت‌های هواپیمایی پا به عرصه بگذارند از توان لازم برای خرید هواپیماهای نو برخوردار باشند و دیگر تحریم‌های اقتصادی را بهانه نکنند و مشکلات ناوگان را به گردن تحریم بیندازند.