بهشت فناوری

از میان شهرهای جدید پردیس، پرند و هشتگرد، قرعه به نام «پردیس» افتاد؛ به دلایلی چون عبور فیبر نوری و آب و هوای پایدار. برای تبدیل‌‌شدن به بزرگ‌ترین منطقه ویژه فناوری غرب آسیا. همان منطقه‌ای که اکنون به عنوان «پارک فناوری پردیس» خوانده می‌شود و در جاده دماوند در 20 کیلومتری شمال شرق پایتخت واقع شده است. چه کسی می‌داند، در اواخر دهه 1370 زمانی که سراج‌الدین کازرونی، پیشنهاد راه‌اندازی این پارک فناوری را به «علی عبدالعلی‌زاده» وزیر وقت مسکن و شهرسازی ارائه می‌کرد، به طور حتم، الگوی «سیلیکون ولی» را در ذهن داشت. او وزیر مسکن و شهرسازی در سال‌های 1368 تا 1372 بود و خرابی‌های به جای مانده از دوران جنگ، مجال اجرایی کردن ایده‌های توسعه‌مآبانه‌ای را که در سر می‌پروراند به او نداد. اما در سال 1379، هسته اولیه تیم ستادی پارک برای انجام مطالعات و راه‌اندازی آن، در دفتر همکاری‌های فناوری ریاست‌جمهوری آغاز به کار کرد و یک سال بعد، علی عبدالعلی‌زاده در سال 1380 کلنگ احداث پارک فناوری پردیس را بر زمین زد و به این ترتیب، اجرای این پروژه با وسعت 38 هکتار به طور رسمی کلید خورد. پروژه تاسیس پارک فناوری پردیس نیز البته نسبت به سایر پروژه‌ها، تافته جدا بافته نبود و به کندی پیش می‌رفت. به طوری که از شکل‌گیری هسته اولیه و کلنگ‌زنی دشت پردیس تا سال 1384 که این پارک فناوری به مرحله تنظیم اساسنامه برسد، حدود چهار تا پنج سال زمان صرف شد و در همین سال، محمدرضا عارف، معاون اول وقت رئیس‌جمهوری، «مهدی صفاری‌نیا» را به عنوان رئیس پارک فناوری پردیس برگزید؛ صفاری‌نیا البته توانسته است، در پس این سال‌ها از گزند «تغییر» در امان بماند و همچنان بر پارک فناوری پردیس ریاست کند. در سال 1385 نیز استقرار شرکت‌های عضو که تعداد آنها به 60 شرکت می‌رسید در پارک آغاز شد و این روند با تکمیل فازهای این مجموعه همچنان ادامه دارد. فاز نخست این پارک به مساحت ۲۰ هکتار به نام پردیس نوآوری نامگذاری شده و در حال حاضر به بهره‌برداری رسیده است. فاز دوم این پارک یا پارک فناوری سلامت پردیس نیز مراحل پایانی احداث خود را سپری می‌کند و تا سال ۱۳۹۵ به بهره‌برداری خواهد رسید. اهمیت پارک فناوری پردیس و عیاری که ایده‌پردازان آن برای اثرگذاری این مرکز در نظر گرفته‌اند، به میزانی است که ریاست هیات امنای پارک فناوری پردیس بر عهده معاون اول رئیس‌جمهوری قرار گرفته و معاون علمی و فناوری رئیس‌جمهور، برخی از وزرا و معاونان آنها و همچنین برخی شخصیت‌های علمی و دانشگاهی کشور در هیات امنای «پردیس» حضور دارند.

پارک‌های فناوری، معمولاً در مجاورت قطب‌های صنعتی یا مراکز تحقیقاتی و دانشگاهی شکل می‌گیرد و هدف اصلی از تجمیع شرکت‌های دانش‌بنیان و صنایع‌ های‌تک ارتقای فناوری صنایع موجود در قطب صنعتی و افزایش توان رقابتی آنهاست. البته وجه تمایز این پارک‌ها با مراکز تحقیقاتی این است که در آن تحقیقات بنیادین صورت نمی‌گیرد. پارک‌های فناوری در دنیا اغلب، اهدافی چون «جذب سرمایه‌گذاری‌های داخلی و خارجی»، «ارتقا و بهبود موجودی تکنولوژیک صنایع کشور و توسعه قدرت رقابت آنها در بازارهای داخلی و بین‌المللی»، «کاهش زمان مورد نیاز در فرآیند تجاری کردن»، «تشویق به ایجاد شرکت‌های کوچک و متوسط متکی بر تکنولوژی‌های پیشرفته» و «ایجاد ارتباط بین صنایع، موسسات دولتی، دانشگاه‌ها و مراکز تحقیقاتی» را مورد پیگیری قرار می‌دهند و آنچه در بیانیه ماموریت پارک فناوری پردیس مورد اشاره قرارگرفته، مبتنی بر همین اهداف است. آیا بر اساس آنچه برای آینده پارک فناوری پردیس پیش‌بینی کرده‌اند، این مرکز به بهشت فناوری منطقه تبدیل می‌شود؟