آمریکا و جهان

مهم‌ترین قدرت رئیس‌جمهور آمریکا در حق وتو یا توانایی پرتاب موشک نیست بلکه در جایگاه بلند سخنگویی اوست. هنگامی که رئیس‌جمهور صحبت می‌کند کل جهان گوش می‌دهند، به همین دلیل است که اعتبار باراک اوباما اهمیت زیادی دارد. اگر مردم نتوانند صحبت‌های او را باور کنند توانایی او در شکل‌دهی رویدادها متزلزل خواهد شد. رویدادهای اخیر اعتقادات مردم را به طور جدی تکان داده است. در داخل کشور، بحران اصلاحات بهداشتی انجام کارها را برایش دشوارتر کرده است. در خارج از کشور، در کمال ناامیدی متحدان آمریکا، او را فردی ضعیف و بی‌تمایل به مشارکت می‌دانند. اما همه اتهامات علیه اوباما منصفانه نیستند. بررسی سیاست خارجی آمریکا نشان می‌دهد که او وارث دو جنگ وحشتناک است. اوباما دوره اول ریاست‌جمهوری خود را در میان رکودی شروع کرد که در 80 سال قبل بی‌سابقه بود. و جمهوریخواهانی که در ماه گذشته با تهدید ناتوان ساختن دولت در بازپرداخت بدهی‌ها توانستند عملاً دولت فدرال را تعطیل کنند مسوول بسیاری از نابسامانی‌های دولت در واشنگتن هستند. اما نمی‌توان همه تقصیرها را به گردن دیگران انداخت. آمریکای تحت ریاست‌جمهوری اوباما همانند کشتی بی‌سکان است و قدرت آن نیز تضعیف شده است. اگر رئیس‌جمهور بتواند در اوضاع جهانی مشارکت بیشتری داشته باشد بهتر می‌تواند با جمهوریخواهان‌- و بقیه جهان -‌ رودررو شود.

معامله‌ای همراه با اعتقاد
مناقشه بر سر طرح مراقبت‌های بهداشتی اوباما رئیس‌جمهور را به شدت تضعیف کرد. در روزهای قبل از اول اکتبر و هنگامی که تبادل بیمه بهداشتی به صورت آنلاین آغاز شد به نظر می‌رسید اوباما از آشفتگی اوضاع بی‌خبر مانده است. او در 26 سپتامبر در مریلند به رای‌‌دهندگان وعده داد که انجام کارها بسیار ساده خواهد بود. به گفته اوباما این کار «به سادگی خرید یک تلویزیون از آمازون» است. اما این‌گونه نشد. میلیون‌ها نفر تلاش کردند تا وارد سایت شوند اما موفق نشدند. وب‌سایت هیچ‌گاه به طور موفقیت‌آمیز آزمایش نشده بود. با وجود اینکه طرح مراقبت‌های بهداشتی مهم‌ترین اصلاح داخلی دولت اوباما بود هیچ‌کس به عنوان مسوول مستقیم آن انتخاب نشده بود. ویژگی‌های اصلی طرح در آخرین لحظه تغییر کردند. پیمانکاران هشدار دادند که وب‌سایت هنوز آماده نیست اما پیام آنها هیچ‌گاه به دفتر ریاست‌جمهوری نرسید. پروژه‌های فناوری اطلاعاتی دولت اغلب با مشکل مواجه می‌شوند اما مشکلی با این ابعاد بی‌سابقه است. هنگامی که طرح مراقبت بهداشتی اوباما در سال 2010 در کنگره تصویب شد نشریه اکونومیست از آن حمایت کرد. به عقیده این نشریه، قانون پیچیدگی زیادی داشت و نمی‌توانست برای تورم هزینه‌های پزشکی کار زیادی انجام دهد اما می‌توانست بیمه بهداشتی را به میلیون‌ها آمریکایی برساند که از آن بی‌بهره بودند. ایده اصلی کاملاً مشخص است: همه افراد باید بیمه داشته باشند در غیر این صورت جریمه می‌شوند. افرادی که پول ندارند یارانه دریافت می‌کنند و شرکت‌های بیمه حق ندارند از کسانی که بیمار هستند حق بیمه بیشتری دریافت کنند. نمونه ملایم‌تری از این اصلاحات قبلاً در ایالت ماساچوست به اجرا گذاشته شده بود. اوباما به عنوان فردی که علاقه‌مند به جزییات نیست و تجارت را نیز کم‌اهمیت می‌داند تلاش کرد تا تغییری عظیم را به طور ناگهانی و بدون ملاحظه در کشوری پهناور ایجاد کند.
هرچه زمان تعمیر وب‌سایت بیشتر طول بکشد احتمال شکست اوباما بیشتر خواهد شد. شرکت‌های بیمه درآمد‌های خود را با این فرض منطبق کرده‌اند که تعداد زیادی از افراد جوان و سالم مجبور خواهند شد بیمه‌نامه‌هایشان را خریداری کنند. اما اگر ثبت‌ نام آنلاین امکان‌پذیر شود افراد بیمار و فقیر زیادی ثبت نام خواهند کرد و بیمه‌گذاران با شمار زیادی از مشتریان مریض و درمانده مواجه خواهند شد و هیچ راهی نخواهند داشت به جز آنکه سال آینده تعرفه‌های خود را افزایش دهند. به این ترتیب طرح مراقبت‌های بهداشتی اوباما برای بیمه‌گذاران نوپا هیچ جذابیتی نخواهد داشت.
از آن بدتر، اینکه داستان تاسف‌آور بیمه باعث شده است رای‌دهندگان در صداقت اوباما تردید کنند. اوباما در هنگام توضیح طرح خود بارها و بارها به رای‌دهندگان گفت اگر بیمه سلامتی خود را دوست دارند باید برای حفظ آن تلاش کنند. صاحب‌نظران عرصه بیمه می‌دانستند که این حرف واقعیت ندارد. آنها پیش‌بینی می‌کردند دوسوم از افرادی که بیمه‌های انفرادی دارند مجبور خواهند شد آن را عوض کنند چرا که قانون برخی از طرح‌های بیمه را ممنوع می‌کند. اما شهروندان عادی آمریکا از چنین چیزی اطلاع نداشتند و فقط گفتار رئیس‌جمهور در ذهن‌شان مانده بود به همین دلیل هنگامی که ماه گذشته مردم متوجه شدند باید بیمه‌نامه‌هایشان را عوض کنند عصبانیت آنها شعله‌ور شد. سیاست مسموم مراقبت‌های بهداشتی باعث ترویج گلایه دیگری از اوباما شد: اینکه او سخنرانی‌های باشکوهی ایراد می‌کند اما نمی‌تواند روابط خوبی برقرار سازد. در خارج از کشور، روابط او با سران کشورها، سرد شده است. رهبران کشورهای متحد مانند اسرائیل و عربستان سعودی او را تحقیر می‌کنند. اروپاییان از آن ناراضی هستند که هنگامی که موضع خود را بیان می‌کنند به آن بی‌توجهی می‌شود و زمانی که دوست دارند به جای خود رها شوند تحت جاسوسی قرار می‌گیرند. کشورهای آمریکای لاتین احساس می‌کنند مورد غفلت قرار دارند. چرخش اوباما به سمت آسیا باعث شد چین احساس تهدید کند بدون اینکه به کشورهای دیگر آسیایی اطمینان داده شود در صورت بروز بحران از آنها حمایت خواهد شد. بسیاری به وعده‌های اوباما تردید دارند. آنها هنوز خط قرمز او را در مورد استفاده سوریه از سلاح‌های شیمیایی از خاطر نبرده‌اند و از آن متاسفند که اوباما نمی‌تواند کارها را به سرانجام برساند. در داخل کشور، اوباما به ندرت می‌تواند با رقبای سیاسی خود یا حتی طرفدارانش کنار بیاید. روسای جمهور سابق تلاش زیادی می‌کردند تا قانونگذاران، فعالان تجاری و کلیه کسانی را که می‌توانستند به آنها خدمت کنند مورد ملاطفت یا تهدید قرار دهند. لیندن جانسون به این شهرت داشت که از اعضای کنگره باج‌خواهی می‌کرد تا بتواند آنها را به انجام کارها مجبور سازد. این کار به هنرمندی زیاد و شناختن کامل اعضای کنگره نیاز داشت. آقای اوباما همیشه کناره‌گیر بوده است. او حتی با اعضای اصلی دموکرات کنگره نیز بر سر سفره صبحانه یا ناهار نمی‌نشیند. اگر فرد نتواند با دیگران در یک جمع قرار گیرد نمی‌تواند با آنها تعامل کند.

هاله نوبل را فراموش کن
از دیدگاه شخصیتی موقعیتی تاسف‌آور دیده می‌شود: اوباما فردی با‌استعداد است که اغلب کارهایش به سرانجام نمی‌رسند. نقل است که کلینتون زمانی گفت: «اوباما تمام کارهای دشوار را انجام داد اما نتوانست کارهای آسان را به انجام رساند.» حتی اگر فرض شود که اوباما جرات درگیر شدن در جنگ را دارد نمی‌توان مطمئن بود او بتواند اعتبار از دست رفته خود را بازیابد. اولویت‌ اول داخلی او باید بازسازی سامانه بهداشت باشد. اعلان دو هفته قبل او مبنی بر اینکه کسانی که بیمه‌نامه قدیمی خود را گم کرده‌اند می‌توانند آن را پس بگیرند فقط یک ظاهرسازی تلقی می‌شود. او به بیمه‌گذاران زمان و انگیزه کافی نمی‌دهد تا بیمه‌نامه‌های باطل‌شده گذشته را بازسازی کنند. او باید از دادن وعده‌های پوچ امتناع کند و مشاورانی را که از رسیدن اخبار بد به او جلوگیری می‌کنند کنار بگذارد. اوباما باید آستین بالا بزند. آیا او می‌تواند کار بیشتری انجام دهد؟ اصلاحات مهاجرت هنوز امکان‌پذیر هستند. او اکنون می‌گوید به تدریج می‌تواند اصلاحات را به انجام رساند به جای آنکه تلاش کند در لایحه‌ای جامع به آن بپردازد. در این حالت احتمال موفقیت و اجرای اصلاحات بیشتر خواهد شد. گام بزرگ‌تر می‌تواند بازسازی درازمدت امور مالی آمریکا باشد به طوری که جمهوریخواهان مقداری افزایش مالیات را بپذیرند و دموکرات‌ها نیز کاهش مستمری‌ها و مقرری‌ها را تحمل کنند. او چیزی برای از دست دادن ندارد: در حال حاضر، در صورت بی‌توجهی به کوه یخ مالی، اوباما ممکن است همانند جرج بوش به تاریخ بپیوندد. حل این مشکلات مستلزم آن است که اوباما بتواند مهارت‌های کلینتون در حفظ سیاست سه‌ضلعی و نظر مثبت جمهوریخواهانی را که از او نفرت ندارند جلب کند. همانند دوران دیگر روسای جمهور که به دور دوم رسیده بودند سیاست خارجی مناسب می‌‌تواند فرصت‌های زیادی را در اختیار آمریکا قرار دهد. برند اوباما هنوز در خارج مشتری دارد و قدرت‌نمایی آمریکا هنوز هم گاه‌گاهی به نمایش گذاشته می‌شود. آمریکا با وجود داشتن نیروی نظامی بی‌رقیب، شبکه‌‌ای از متحدان و قدرت نرم فراگیر هنوز هم قدرتمندترین کشور دنیاست و توانست به تازگی این عظمت را در تلاش‌های نجات مردم در فیلیپین به نمایش گذارد. هنگامی که اوباما دستور حمله به اسامه بن لادن را صادر کرد ثابت کرد می‌تواند فردی مصمم باشد. هنگامی که او توانست بر سر بعضی مسائل با روسیه و چین به توافق برسد قدرت متقاعد کردن دیگران را نشان داد.
بنابراین اوباما باید در تلاش‌هایش کارها را به سرانجام رساند. فرصت‌های زیادی وجود دارند که فقط یک رئیس‌جمهور متعهد و دارای اعتماد به نفس می‌تواند از آنها بهره ببرد. در بسیاری مناطق مانند آمریکای لاتین، اندکی توجه می‌تواند نتایج حیرت‌آوری به بار آورد. توافقنامه‌های تجارت آزاد در دو سوی اقیانوس اطلس و اقیانوس آرام می‌تواند متحدان را بهتر به هم پیوند دهد. چین که اکنون در آسیا نفوذ زیادی پیدا کرده و در داخل نیز با مشکلاتی مواجه شده است به کمک آمریکا نیاز دارد تا بتواند ثبات جهانی را حفظ کند. اگر اوباما بتواند روابط بهتری با چین برقرار کند به نفع هر دو کشور خواهد بود. آزمون دیگر ایران است: توافقی اولیه به منظور توقف برنامه هسته‌ای ایران می‌تواند اولین گام به سمت مشارکت مجدد آمریکا در امور خاورمیانه باشد. اما اوباما مجبور است به خوبی بر روی این موضوع کار کند و توافق را به تایید اسرائیل و متحدان عرب خود برساند. شاید دیگر اوباما نتواند بر روی آب گام بردارد. اما اولین رئیس‌جمهور سیاهپوست آمریکا هنوز این توانایی را دارد که کاری کند که پس از ترک ساختمان ریاست‌جمهوری مردم اقداماتش را به خاطر داشته باشند نه فقط نامش را.