بارقه امید در بحران یورو

اما با وجود اینها هنوز خطر وجود دارد. نقطه عطف دقیقاً چهار ماه پیش آغاز شد. در ششم سپتامبر 2012، 22 مرد در طبقه 36 ساختمان بانک مرکزی اروپا در فرانکفورت گرد هم آمدند تا تصمیمی تاریخی درباره واحد پولی مشترک این قاره اتخاذ کنند. در کنفرانس مطبوعاتی پس از جلسه ماریو دراگی رئیس بانک مرکزی اروپا اعلام کرد یورو «بازگشت‌ناپذیر» است. او اضافه کرد برای نجات یورو بانک مرکزی در صورت لزوم اوراق قرضه دولتی را به طور نامحدود خریداری می‌کند. اگر چه بانک مرکزی هنوز چنان خرید نامحدودی را آغاز نکرده است، کشورهایی مانند ایتالیا و اسپانیا که در معرض غرق شدن در گرداب یورو قرار داشتند، دیگر مجبور نیستند بهره‌های سرسام‌آوری را که در اواسط سال 2012 می‌پرداختند، بپردازند. علاوه بر این عدم توازن شدیدی که اخیراً گریبانگیر بانک‌های اروپایی شده بود تا حدی - هر چند اندک- کاهش یافته است. تا همین تابستان سال 2012 سرمایه‌گذاران و صاحبان حساب پس‌انداز در کشورهای بحران‌زده به سرعت پول خود را خارج می‌کردند. میلیاردها یورو از حساب‌های جاری بانک‌های یونان و اسپانیا خارج شد و بانک‌های کشورهای باثباتی مانند آلمان برای وام‌های خود به شرکای تجاری در کشورهای بحران‌زده سقف تعیین کردند. اما از پاییز گذشته این روند متوقف شده است. در واقع آمار اخیر نشان می‌دهد جریان معکوسی به کندی در راه است و آمار بانک مرکزی اروپا نشان می‌دهد سپرده‌های بانک‌های اسپانیا و یونان رو به افزایش هستند. علاوه بر این، بانک مرکزی آلمان اعلام کرد عدم توازن‌های طرح آرامش اروپا با عنوان «هدف 2» کاهش یافته‌اند. مطابق این طرح بانک‌های مرکزی منطقه یورو و بانک مرکزی اروپا وظیفه انتقال پول در سراسر منطقه را بر عهده می‌گیرند. با پیشروی بحران یورو عدم توازن در این طرح افزایش قابل ملاحظه‌ای پیدا کرد که می‌توانست در صورت خروج یونان از یورو به ضررهای هنگفتی برای کشورهایی مانند آلمان منجر شود. مجموع بدهی‌های ایتالیا، اسپانیا، یونان، پرتغال و ایرلند در طرح «هدف 2» از 989 میلیارد یورو در پایان آگوست 2012 به 902 میلیارد یورو در پایان اکتبر رسید. داده‌های تازه‌تر هنوز منتشر نشده‌اند. هنگامی که طرح «هدف 2»

سالم باشد، حساب‌ها متوازن می‌شوند و مغایرت‌ها به صفر می‌رسد. این وضعیت تا سال 2007 مشاهده می‌شد. اما با شروع بحران تراز کشورهایی که بیشترین آسیب را از بحران یورو متحمل شدند، از تراز کشورهای باثباتی مانند آلمان فاصله زیادی گرفت. این پدیده در ابتدا توسط هانس ورنرسین اقتصاددان آلمان مشاهده شد. عدم توازن نتیجه مستقیم آن بود که هم سپرده‌گذاران و هم سرمایه‌گذاران پول خود را از کشورهای آسیب‌دیده خارج کردند. علاوه بر این، از آنجایی که بانک‌های کشورهای ثروتمند شمال اروپا در مورد تجارت با همتایان جنوبی خود بدبین بودند موسسات مالی یونان، اسپانیا، پرتغال و سایر کشورها به شدت به پولی که از بانک مرکزی کشورهای خود می‌گرفتند،‌ وابسته شدند. مشاهده روند معکوس این جریان خطرناک باعث شد، عده‌ای نفس راحتی بکشند. یکی از بانک‌های سرمایه‌گذاری آلمان می‌گوید اعتماد در حال بازگشت است و بانک‌های اسپانیا دوباره در حال جذب سپرده‌های سرمایه‌گذاران هستند. اما بسیاری از موسسات مالی کشورهای بحران زده هنوز نتوانسته‌اند ارتباطات بین‌بانکی را دوباره برقرار کنند. این ارتباطات هنوز هم از طریق بانک مرکزی اروپا برقرار می‌شود. حتی سرسخت‌ترین منتقدان آقای دراگی نمی‌توانند انکار کنند که طرح او برای خرید نامحدود اوراق قرضه دولتی باعث بروز این پیشرفت‌ها شد. به گفته سین که اقتصاددان و رئیس موسسه ایفو در مونیخ است، پیشنهاد دراگی بازارها را آرام و رویه‌های مخرب را معکوس کرد. پول نقد تازه با نرخ بهره قابل پرداخت به سمت کشورهای جنوب در جریان است و عدم توازن طرح «هدف 2» در حال کاهش است. با وجود این، سین این پدیده را صرفاً محصول موفقیت بانک مرکزی نمی‌داند. به عقیده او بازارها به این دلیل آرام شدند که روش‌هایی برای اطمینان‌بخشی به مالیات‌دهندگان کشورهای ثروتمند پیدا شد. او به خرید اوراق توسط بانک مرکزی اشاره نمی‌کند، بلکه خریدهایی را در نظر دارد که در آخر باید توسط مالیات‌دهندگان انجام گیرند. او همچنین به قوانین جدیدی اشاره می‌کند که به صندوق مکانیسم ثبات اروپا اجازه می‌دهد، مستقیماً به بانک‌ها کمک کند. به گفته سین بحران بدهی‌ها خود را بیشتر به سمت بودجه‌های کشورهای اصلی اروپا کشیده است. اما با پنهان شدن بحران، سیاستمداران موفقیت خود را جشن می‌گیرند در حالی که بحران هنوز حل نشده است. فقط از خطر اجتناب شده است.