بی‌مهری به عرضه‌های اولیه

در شش‌ماهه نخست سال 1395، سهام 9 شرکت برای اولین بار در بازارهای بورس و فرابورس برای اولین بار مورد معامله قرار گرفت. ارزش پایین بازار و کوچک بودن، مهم‌ترین نقطه مشترک تمامی عرضه‌های صورت‌گرفته در سال جاری است، این مهم از آن جهت قابل توجه است که سهم هر کد آنلاین از عرضه‌های مذکور به رقمی کمتر از 300 هزار تومان می‌رسید که از دو جهت قابل بررسی است. از آنجا که ارزش سهام تخصیص‌یافته بسیار پایین بوده، بسیاری از فعالان بازار سرمایه رغبتی به خرید سهام شرکت‌های مذکور نداشتند، از سوی دیگر همین عامل سبب شد تا قبل از عرضه‌های اولیه شاهد فشار فروش برای تامین نقدینگی لازم نباشیم. از سوی دیگر با توجه به اینکه شرکت‌های مذکور جزو شرکت‌های با سرمایه اندک پذیرفته‌شده در بورس اوراق بهادار به شمار می‌آیند و همچنین در نظر داشتن این نکته که بازار در شش‌ماهه گذشته روندی ملایم در پیش گرفته است، بسیاری از سهامداران حقوقی با انگیزه‌های سفته‌بازی اقدام به خرید سهام شرکت‌های مذکور کرده‌اند، که در این میان می‌توان به رشد جالب توجه 200‌درصدی شرکت آتیه داده‌پرداز طی زمانی کمتر از دو ماه اشاره کرد، البته در این زمینه نباید پتانسیل سودآوری شرکت‌ها را نیز نادیده گرفت. اما با توجه به این نکته که مهم‌ترین رسالت بورس اوراق بهادار در هر اقتصادی جذب سرمایه‌های خرد در راستای رشد و بالندگی اقتصاد بوده و در نظر گرفتن اینکه بازار سرمایه کشور هنوز به بلوغ مورد نیاز برای عملی ساختن این مهم نرسیده است.
عرضه سهام چنین شرکت‌هایی به‌رغم اینکه موجبات تشویق بخش خصوصی را برای عرضه شرکت‌های خود در بورس اوراق بهادار فراهم ساخته همچنان نتوانسته انتظارات فعالان اقتصادی را برآورده کند چرا که شرکت‌های بزرگ کشور همچنان متعلق به دولت بوده و حتی آنهایی که در بورس اوراق بهادار عرضه شده‌اند، کماکان از سوی دولت مدیریت می‌شود. این عامل مهم‌ترین دلیل تعلل سرمایه‌گذاران برای مشارکت در بازار سرمایه محسوب می‌شود.