انتخابات با بوی فساد

تا پیش از برگزاری جام جهانی 2014، برزیل با رونق اقتصادی‌اش که پس از سال‌ها رکود پدید آمده بود در صدر اخبار قرار داشت. اما در ماه‌های منتهی به آغاز جام جهانی در این کشور اعتراضات مردمی نسبت به هزینه‌های هنگفت این مراسم در کنار شعارهایی که ناشی از دلزدگی مردم از فساد مالی مدیران دولتی بود، موجب شد بار دیگر این واقعیت خودنمایی کند که برزیل چهل و سومین کشور جهان از نظر فساد مالی است و مرتفع‌تر شدن آسمانخراش‌ها و رونق صنایع نیز نمی‌تواند آن را پنهان کند. از سال 2005 همزمان با افشای یکی پس از دیگری پرونده‌های فساد مالی چهره‌های سرشناس سیاسی و اقتصادی، حساسیت جامعه نیز نسبت به این معضل افزایش یافته است. بسیاری در برزیل بر این باورند که درهای زندان همیشه برای چهره‌های مطرح و صاحب نفوذ متهم به فساد مالی بسته نمی‌ماند و این مردم هستند که باید سالانه هزینه 53 میلیارد‌دلاری فساد مالی آنها را پرداخت کنند. اما در حالی که برزیلی‌ها برای ریختن آرای خود به صندوق‌های انتخابات در ماه آینده آماده می‌شوند، ده‌ها چهره برجسته سیاسی ائتلاف دولتی دیلما روسف، رئیس‌جمهور این کشور به فساد مالی متهم شده‌اند. آن هم از سوی مدیر سابق شرکت دولتی پتروبراس که خود پرونده‌های سنگینی در این زمینه دارد. انگشت اتهام پائولو روبرتو کوستا، مدیر اجرای سابق بخش پالایشگاهی پتروبراس که در زندان به سر می‌برد زمانی به سوی این چهره‌های سیاسی نزدیک به روسف نشانه رفت که مجله برزیلی «وجا» برای گفت‌وگو به سراغ او رفت. کوستا به روشنی وزیر انرژی و هر دو رهبر کنگره را به فساد متهم کرد. انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل قرار است در تاریخ 5 اکتبر برگزار شود اما حتی پیش از اتهام‌زنی‌های مدیر سابق شرکت نفتی دولتی برزیل نیز وضعیت روسف برای پیروزی دوباره در این انتخابات چندان خوب نبود. او رقیبی به نام مارینا سیلوا دارد که چهره‌ای شناخته‌شده در زمینه محیط زیست است و کمپین انتخاباتی او نیز روسف را به دلیل فساد مالی که در دولت او دامن پتروبراس را گرفت، هدف انتقاد قرار داده است. همچنین سیلوا شعار تغییر مسیر برزیل و حرکت این کشور به سوی اتکای بیشتر بر منابع تجدید‌پذیر انرژی را سر داده است. شاید بتوان گفت هم‌اکنون پتروبراس به یک میدان مین برای چهره رئیس‌جمهور کنونی به عنوان یک مدیر تبدیل شده و اتهاماتی که کوستا به چهره‌های سیاسی وارد می‌کند، تردیدهایی را در مورد فلسفه دولتمداری حزب کارگر پدید آورده که هم‌اکنون نیز چهره‌های برجسته آن به رسوایی‌هایی مانند خرید رای متهم شده‌اند. با وجود این خانم روسف همچنان می‌کوشد با به زبان آوردن کلیدواژه‌هایی مانند «دموکرات بودن» و «دموکراسی» تاکید کند اقدامات مناسب علیه متهمان به فساد مالی انجام خواهد شد تا وجهه خود و ائتلافش را حفظ کند. او روز شنبه در جریان تبلیغات انتخاباتی خود در سائوپائولو گفت در انتظار اطلاعات رسمی در خصوص این پرونده به سر می‌برد اما هنوز خیلی زود است که بخواهد بر مبنای گمانه‌زنی‌ها واکنش نشان دهد. کوستا که از سال 2004 تا 2012 از مدیران ارشد پتروبراس بود در ماه مارس پس از اینکه بازرسان یک پرونده پولشویی را کشف کردند، به زندان افتاد. بازپرس پرونده نیز می‌گوید کوستا 23 میلیون دلار سود ناشی از دست داشتن در این پولشویی را به حساب بانکی در سوئیس منتقل کرده است. او که اخیراً با ارائه اطلاعات بیشتر در مورد حسابرسی قراردادهای پروژه‌های نفتی موافقت کرده بود به مجله وجا گفت علاوه بر سه مقام دولتی و وزیر انرژی بیش از 30 قانونگذار نیز هر یک حدود سه درصد از ارزش قراردادها را دریافت کرده‌اند. اکنون با پایان جام جهانی و فروکش کردن اعتراضات مردمی، سرنوشت انتخابات ریاست‌جمهوری برزیل با پرونده‌های فساد مالی مدیران ارشد دولتی گره خورده است.