وقایع‌نگاری یک انقلاب ناتمام

11 فوریه 2011، خلع مبارک: عمر سلیمان در تاریخ 11 فوریه، از واگذاری قدرت از سوی حسنی مبارک 82‌ساله به ارتش مصر خبر داد. او قدرت را به شورایی نظامی به سرپرستی «احمد شفیق»، نخست‌وزیر دولتش اعطا کرد تا او این کابینه را هدایت کند. این اقدام حسنی مبارک، پس از قیام 18‌روزه به رهبری جوانان مصری صورت گرفت که توانستند سه دهه دیکتاتوری را که در جهان عرب حکمفرما بود درهم شکنند.





25 فوریه 2011، سرکوب نظامی: در تاریخ 25 فوریه 2011، ده‌ها هزار مصری معترض، به میدان مشهور «تحریر»، همان میدانی که جرقه قیام‌های مردمی در آنجا زده شد و به سرنگونی حسنی مبارک انجامید، ریختند. آنها قصد داشتند فشار خود بر دولت انتقالی نظامی را حفظ کنند. اما سران نظامی که تا پیش از این از آنها به‌عنوان قهرمانان محبوب یاد می‌شد، به مردم معترض خاطرنشان کردند خطوط قرمزی وجود دارد که اجازه دخالت‌های بیشتر به مردم داده نمی‌شود. نظامیان و نیروهای امنیتی به میدان تحریر آمدند و اقدام به ضرب و شتم معترضان و دستگیری صدها نفر از آنها کردند.





30 نوامبر 2011، اعلام آمادگی اسلامگرایان برای شرکت در انتخابات: پس از چند روز درگیری میان ارتش و معترضان، نخستین انتخابات پارلمانی، پس از خلع حسنی مبارک برگزار شد. در این انتخابات، حزب اسلامگرای موسوم به «اخوان‌المسلمین»، 40 درصد از آرا را به دست آورد.





30 ژوئن 2012، محمد مرسی سوگند یاد کرد: محمد مرسی، رهبر حزب اخوان‌المسلمین، در نخستین انتخابات آزاد مصر، به پیروزی رسید؛ مرسی 60‌ساله دانش‌آموخته مهندسی از آمریکا و حقوقدان سابق، نخستین اسلامگرایی بود که به عنوان رئیس‌جمهور مصر با رای مردم انتخاب می‌شد.





جولای 2012، افزایش تنش میان مرسی و ارتش: منازعات میان اخوان‌المسلمین و ارتش مصر تشدید شد. اولین نشانه‌های رسمی جنگ قدرت میان اخوان‌المسلمین از یک‌سو و نیروهای نظامی مصر از سوی دیگر، زمانی مشخص شد که دادگاه عالی قانون اساسی این کشور طی حکمی اولین پارلمان پس از مبارک را که اکثریت آن بر اساس رای ملت در اختیار اسلامگرایان بود، منحل کرد.





12 آگوست 2012، برکناری فرماندهان ارشد از سوی مرسی: مرسی وزیر دفاع قدرتمند خود را همراه با سران ارشد نظامی و سایر فرماندهان برجسته، وادار به بازنشستگی کرد. او همچنین قوانین وضع‌شده از سوی دولت نظامی را پیش از ورود به دفتر ریاست‌جمهوری، باطل و قوانین خود را جایگزین آنها کرد.





22 نوامبر 2012، قدرت‌یابی بیشتر توسط مرسی: محمد مرسی با یک مجمع قانون اساسی در آستانه فروپاشی، در حالی که مردم معترض در خیابان‌ها با نیروهای پلیس بر سر روند کند تغییرات این کشور می‌جنگیدند، با صدور حکمی، به خودش اختیارات جدیدی اعطا کرد که به او به‌عنوان محافظ انقلاب مصر، اختیاراتی فراتر از تمامی دادگاه‌های این کشور اعطا می‌کرد. او با استفاده از همین اختیارات، دستور به محاکمه حسنی مبارک داد. اما این قدرت‌طلبی مرسی، سبب وحشت و نگرانی مردم مصر از ظهور یک دیکتاتور دیگر شد.





مارس 2013، بحران اقتصادی مصر: کمبود سوخت منجر به افزایش قیمت مواد غذایی شد و حتی تا پیش از فرا رسیدن تابستان، کشور مصر با خاموشی‌های گسترده روبه‌رو شد. این کشور همچنین با بدهی‌های فراوان به کمپانی‌های نفتی دست‌ و پنجه نرم می‌کرد. دولت مصر ماه‌ها با صندوق بین‌المللی پول (IMF) بر سر دریافت کمک‌های مالی مذاکره کرد.





30 ژوئن 2013، میلیون‌ها مصری خواهان برکناری مرسی: در ژوئن ۲۰۱۳ و در سالگرد تحلیف محمد مرسی، نخستین رئیس‌جمهور انقلاب ۲۰۱۱ مصر، موج جدیدی از اعتراضات در این کشور علیه دولت جدید شکل گرفت. مخالفان که در راس آنها محمد البرادعی قرار داشت، خواهان کناره‌گیری محمد مرسی از قدرت و برگزاری انتخابات زودهنگام در مصر بودند. با شدت گرفتن اعتراضات وزرای کشور، امور خارجه، دفاع، محیط زیست، گردشگری، دادگستری و برنامه‌ریزی مصر و همچنین نخست‌وزیر دولت مرسی یکی پس از دیگری استعفا کردند.





اول جولای 2013، اولتیماتوم ارتش به مرسی: عبدالفتاح ‌السیسی، فرمانده ارتش مصر، در بیانیه‌ای که از تلویزیون پخش شد، به محمد مرسی رئیس‌جمهور مصر برای حل بحران سیاسی این کشور ۴۸ ساعت فرصت داد و به او هشدار داد درصورتی‌که در جهت انجام این خواسته‌ها گام برندارد، اقدام به برکناری او از سمتش خواهند کرد.





3 جولای 2013، کودتای نظامی علیه مرسی: ژنرال عبدالفتاح السیسی، در نطقی تلویزیونی از برکناری محمد مرسی، نخستین رئیس‌جمهور مصر که در انتخاباتی آزادانه برگزیده شده بود، طی یک کودتای نظامی خبر داد. او که در صحبت‌هایش بر این مساله تاکید می‌کرد که خواسته‌های میلیون‌ها مصری را اجابت کرده، همچنین اعلام کرد قدرت در اختیار دولت موقت قرار می‌گیرد.





4 جولای 2013، سوگند رئیس‌جمهور موقت: عدلی منصور، رئیس دادگاه عالی قانون اساسی مصر به عنوان رئیس‌جمهور موقت این کشور سوگند یاد کرد. او در حالی مراسم تحلیف خود را به‌جا آورد که نیروهای امنیتی مرسی را در مکانی نامعلوم و به ‌دور از وسایل ارتباطی، در حصر نگه داشته و دادستانی نیز اقدام به دستگیری صدها نفر از هم‌حزبی‌های مرسی کرد.





8 جولای 2013، مرگ ده‌ها طرفدار مرسی: در درگیری‌های میان حامیان مرسی و پلیس مصر، ده‌ها تن کشته شدند. شاهدان عینی دلیل به خشونت کشیده شدن این اعتراضات را حمله اعضای حزب اخوان‌المسلمین به دفتر نیروهای امنیتی می‌دانند.





16 جولای 2013، پاکسازی دولت از اخوان‌المسلمین: عدلی منصور، رئیس‌جمهور موقت مصر، کابینه جدید خود را با تلفیقی از سیاستمداران لیبرال و چپگرا تشکیل داد و در کابینه 34نفره او هیچ اثری از اعضای منتسب به حزب اخوان‌‌المسلمین به چشم نخورد.





22 آگوست 2013، آزادی مبارک از زندان: یک روز پس از اینکه دادگاه مصری اعلام کرد مبارک به دلیل وخامت وضعیت جسمانی قادر به گذراندن حبس در زندان نیست، دولت نظامی مصر او را به بیمارستان منتقل کرد.





23 سپتامبر 2013، ممنوعیت فعالیت اخوان ‌المسلمین: یک دادگاه مصری فعالیت تشکیلات اخوان‌المسلمین در مصر را غیرقانونی خواند و دستور ضبط دارایی‌های این گروه را صادر کرد. بنا بر حکم صادرشده در تاریخ ۲۳ سپتامبر، هرگونه فعالیت این تشکیلات ممنوع شده و اموال و املاک آن به تملک دولت درمی‌آید. این ممنوعیت، آن‌گونه که رئیس دادگاه حکم داده، تمام فعالیت‌های اخوان‌المسلمین را دربر می‌گیرد.





4 نوامبر 2013، مرسی دادگاهی شد: محمد مرسی به اتهام تحریک به قتل معترضان محکوم شد اما او صلاحیت دادگاه را زیر سوال برد و خود را همچنان رهبر قانونی کشور نامید. ظاهر شدن مرسی در دادگاه، نخستین حضور او در انظار عمومی پس از کودتای سوم جولای بود که منجر به سرنگونی او از قدرت شد.





21 می 2014، محکومیت مبارک و پسرانش در دادگاه: یک دادگاه جنایی مصر، حسنی مبارک، دیکتاتور سابق این کشور را درحالی‌که در بیمارستان نظامی مصر بستری بود، به جرم سوءاستفاده مالی و استفاده از اموال دولتی، به سه سال حبس محکوم کرد. این دادگاه همچنین، پسران مبارک یعنی جمال و علاء را به چهار سال زندان محکوم کرد.





8 ژوئن 2014، سوگند سیسی برای ریاست‌جمهوری: ژنرال عبدالفتاح السیسی، بالاخره پس از یک سال در دست‌گیری قدرت در دولت نظامی، به‌عنوان رئیس‌جمهور جدید مصر سوگند یاد کرد. او وعده داد مشکلات اقتصادی و سیاسی مصر را رفع کند.