شرط و شروط جدید اسرائیل
آیا خاورمیانه در چندقدمی جنگ تمامعیار است؟
در حالی که آنتونی بلینکن، وزیر خارجه آمریکا، مشغول رایزنی با رهبران کشورهای خاورمیانه به قصد جلوگیری از گسترش جنگ در منطقه است، ارتش اسرائیل با ترور وسام حسن طویل یکی از رهبران نظامی حزبالله در داخل خاک لبنان، خاورمیانه را چند گام دیگر به جنگی فراگیر نزدیکتر کرد. از ابتدای حمله زمینی اسرائیل به نوار غزه، جنگی کنترلشده و محدود بین اسرائیل و حزبالله نیز درگرفته است. با آنکه حملات متقابل در سه ماه گذشته بین دو طرف ادامه داشته اما تا این لحظه هنوز جنگی تمامعیار میان آنها رخ نداده است. واشنگتنپست به نقل از مقامهای ناشناس آمریکایی گزارش داده است که بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر اسرائیل، برای ادامه حیات سیاسی خود، درصدد گشودن جبهه جنگ تازهای علیه لبنان است چراکه با فروکش کردن جنگ در نوار غزه، حفظ پست نخستوزیری برای او دشوار خواهد شد. نتانیاهو در داخل اسرائیل تحت فشار اپوزیسیون است تا از مقام خود استعفا کند، با این حال، بنیگانتز، رهبر حزب اتحاد ملی که به کابینه جنگ پیوسته، اعلام کرده است که مساله مرزهای شمالی اسرائیل، مساله تمام اعضای کابینه است و فقط به خواست نتانیاهو منحصر نمیشود. در سایه تبادل آتش میان اسرائیل و حزبالله، دهها هزار نفر در دو سوی مرز مجبور به ترک خانههای خود شدهاند. نگهداری از خانوادههای آواره بهخصوص برای اسرائیل که آنها را در هتلهای شهرهای مرکزی اسکان داده، پرهزینه است و از همینرو، عموم سران اسرائیل خواهان ایجاد ثبات در مرزهای شمالی برای بازگشت آنها هستند. به واقع اسرائیل خواهان عقبنشینی نیروهای حزبالله از مناطق جنوبی به شمال رودخانه لیتانی در 30کیلومتری مرز مشترک با لبنان است و آن را بخشی از قطعنامه 1701 شورای امنیت سازمان ملل میداند. در مقابل، حزبالله در پی فشار بر اسرائیل برای پایان دادن به جنگ خونین علیه نوار غزه است. تاکنون هیچکدام از طرفین، خود را مشتاق آغاز جنگی تمامعیار نشان ندادهاند، با این همه، تهدیدهای لفظی دوجانبه روزبهروز تشدید میشود. مقامهای اسرائیلی گرچه خود را حامی راهحلی دیپلماتیک برای دور نگه داشتن لبنان از جنگ نشان میدهند اما بهطور مرتب تهدید میکنند که در صورت آغاز جنگ، بیروت به غزهای دیگر تبدیل خواهد شد. سیدحسن نصرالله نیز گرچه نشانهای از علاقه خود به جنگی فراگیر با اسرائیل نشان نداده، اما بارها اعلام کرده است که اگر آتش جنگ شعلهور شود، حزبالله بههیچ مرز و قاعده و محدودیتی برای ادامه آن تن در نخواهد داد. با این همه، اسرائیل هفته پیش با ترور شیخ صالح العاروری از رهبران بلندپایه حماس در حوزه امنیتی حزبالله در حاشیه جنوبی بیروت، به گفته نصرالله از «خطوط قرمز» عبور کرد. آقای نصرالله اعلام کرد که این ترور نمیتواند بدون پاسخ بماند و متعاقب آن، نیروهای حزبالله دهها راکت به سمت پایگاه ترافیک هوایی شمال اسرائیل شلیک کردند.
قرار بازداشت جدید برای عمرانخان
یک روز پس از موافقت دادگاه ویژه رسیدگی به جرائم اسرار محرمانه با قرار وثیقه نخستوزیر برکنارشده پاکستان، «عمرانخان» با حکم بازداشت خود در پروندهای دیگر روبهرو شد. عمرانخان، رهبر حزب جنبش عدالت (PTI) که به اتهام نقض قوانین اسرار محرمانه کشور مرتبط با پرونده سایفر در زندان به سر میبرد اکنون با قرار بازداشت در پروندهای جدید مواجه شده است. قاضی دادگاه ضدتروریسم شهر راولپندی حکم بازداشت عمرانخان را در ارتباط با پرونده یورش هواداران وی به مقر فرماندهی ارتش صادر کرد و به این ترتیب نخستوزیر سابق پاکستان همچنان در زندان خواهد ماند. قاضی دادگاه ویژه رسیدگی به جرائم افشای اسرار محرمانه کشور براساس حکم دیوان عالی با پذیرش قرار وثیقه عمرانخان، دستور آزادی وی را داد و اعلام کرد اگر عمرانخان در پروندهای دیگر متهم نیست، مجاز به رهایی از زندان است. در عین حال نخستوزیر برکنارشده پاکستان در ارتباط با دو پرونده اختلاس مالی همچنان بازداشت بوده و در زندان بهسر میبرد.
شرط اسرائیل برای بازگشت ساکنان شمال غزه
دو مقام ارشد صهیونیست به پایگاه خبری «آکسیوس» گفتند تا زمانی که حماس توافق مبادله اسرا را نپذیرد، این رژیم هم اجازه بازگشت ساکنان شمال غزه را نمیدهد. پایگاه خبری «آکسیوس» گزارش داد که مقامهای رژیم صهیونیستی در دیدار با «آنتونی بلینکن»، وزیر خارجه آمریکا، درباره شرط بازگشت ساکنان شمال نوار غزه به منازل خود صحبت خواهند کرد. دو مقام ارشد صهیونیست به آکسیوس گفتند تا زمانی که حماس توافق مبادله اسرا را نپذیرد، این رژیم هم اجازه بازگشت ساکنان شمال غزه را نمیدهد. بلینکن روز یکشنبه در جریان کنفرانس خبری مشترک با وزیر خارجه قطر گفته بود: «غیرنظامیان فلسطینی باید بتوانند هرچه سریعتر در صورت فراهم شدن شرایط، به خانههای خود برگردند. آنها نباید مجبور به ترک غزه بشوند.» به نوشته آکسیوس، کابینه تلآویو با اینکه در اصل مخالفتی با اجازه دادن به فلسطینیها برای بازگشت به شمال نوار غزه ندارد اما قصد دارد از بلینکن بخواهد که این امر بخشی از یک توافق جدید مبادله اسرا باشد.
پلن B نداریم
وزیر امور خارجه اوکراین در میان نهایی نشدن روند ارائه کمکهای مالی اضافی اتحادیه اروپا به کییف، بیان کرد که این کشور هیچ برنامه جایگزینی در صورت ارائه نشدن به موقع این کمکها ندارد. دمیترو کولبا، وزیر امور خارجه اوکراین گفت، کییف برنامه جایگزینی در صورت ارائه نشدن بهموقع کمکهای مالی اتحادیه اروپا ندارد و اوکراین برای بازسازی دوران پس از جنگ به سراغ فراهم کردن امکان استفاده از اموال بلوکهشده روسیه خواهد رفت. خبرگزاری اسپوتنیک در اینباره نوشت، کولبا در گفتوگویی با روزنامه اسپانیایی الپاییس در اینباره گفت: ما پلن B (برنامه جایگزین) نداریم. شما مختارید جور دیگری فکر کنید. میتوانید از پلن A، B و C صحبت کنید، مقالات و مطالب تحلیلی منتشر کنید اما در اینجا، ما باید تمامی انرژی و توان روحی خود را روی یک چیز متمرکز کنیم و آن این است که پلن A کارآمد باشد. کولبا همچنین گفت، اگر بسته کمکی اتحادیه اروپا به تعویق بیفتد، وزیر دارایی اتحادیه اروپا باید «مهارتهای مدیریتی خود را نشان دهد».
نخستوزیری چهارم شیخ حسینه
شیخ حسینه، نخستوزیر بنگلادش در انتخابات پارلمانی که از سوی حزب اصلی اپوزیسیون تحریم شده بود، برای پنجمینبار برنده شد. حسینه دو دهه است که در قدرت مانده و طولانیترین دوره نخستوزیری این کشور را دارد. اندکی پس از بسته شدن شعب اخذ رای در روز یکشنبه، رسانههای محلی بنگلادش گزارش دادند که حزب «عوامی لیگ» شیخ حسینه ۱۷۲ کرسی از ۲۲۵ کرسی پارلمان را به دست آورده است. آمار نهایی برای همه ۳۰۰ کرسی تا دیروز دوشنبه در دسترس نبود، اما نتایج یکشنبهشب نشان میدهد که حسینه در مسیر کسب پنجمین دوره ریاست است. پیروزی حسینه هرگز مورد تردید نبود. حزب اپوزیسیون اصلی موسوم به «حزب ملیگرای بنگلادش (BNP) پس از دستگیری هزاران نفر از اعضایش در هفتههای منتهی به رایگیری، انتخابات را تحریم کرد. این باعث شد کرسیهایی که لیگ عوامی روی آنها دست نگذاشته بود، بین گروهی از احزاب کوچک و نامزدهای مستقل تقسیم شود. مقامات حزب اپوزیسیون ملیگرای بنگلادش، شیخ حسینه را به تقلب در رایگیریهای پیشین که به پیروزی او انجامید و استفاده از ماموران اجرای قانون علیه رقبای سیاسی به مثابه سلاح متهم کردهاند. ایالاتمتحده یک واحد پلیس ویژه بنگلادش را در سال ۲۰۲۱ تحریم و اعضای آن را به قتلهای فراقانونی متهم کرد.
مخالفت یونان با ائتلاف آمریکایی
با توجه به اهمیت حیاتی دریای سرخ برای مسیرهای زنجیره تامین جهانی انرژی و کالا، یک درگیری گسترده میتواند پیامدهای اقتصادی زیانباری داشته باشد. این آبراه از شرق با یمن و عربستان و از غرب با اریتره، سودان و مصر همسایه است. با توجه به وضعیت تهدیدآمیز اخیر در دریای سرخ، شرکتها به کشتیهای خود دستور دادهاند مسیر گرانتر و زمانبرتری را در اطراف آفریقا دنبال کنند. آشفتگی اقتصادی بالقوه آمریکا را بر آن داشت تا یک ائتلاف بینالمللی برای محافظت از کشتیهای تجاری در برابر حملات حوثیها تشکیل دهد. در ادامه این تنشها وزیر امور خارجه آمریکا، از ایجاد یک ائتلاف چندملیتی برای تامین امنیت دریای سرخ به خاطر افزایش حملات به کشتیهای باری خبر داد. عملیات «نگهبان رفاه» شامل نیروی دریایی آمریکا، بریتانیا، بحرین، کانادا، هلند، نروژ، یونان و سیشل میشود. گفته میشود کشورهای ژاپن، سنگاپور، کره جنوبی، نیوزیلند، لیبریا و باهاما نیز در این ائتلاف مشارکت خواهند کرد. اینها کشورهایی هستند که تحت تاثیر اقدامات حوثیها قرار دارند. برای مقابله با این مجموعه حملات بیسابقه، وزیر دفاع آمریکا از شرکتکنندگان خواست به ابتکارات بینالمللی به رهبری این کشور بپیوندند و با فرماندهی مرکزی نیروی دریایی آمریکا و ۳۹ عضو نیروهای دریایی ترکیبی برای بازگرداندن امنیت در منطقه دریای سرخ همکاری کنند. یکی از کشورهای مشارکتکننده در این ائتلاف یونان است که بنا به دستور وزیر دفاع ملی این کشور، بهعنوان بخشی از عملیات بینالمللی دریانوردی در دریای سرخ، یک ناوچه خود را برای شرکت در عملیات حفاظتی به منطقه اعزام کرد. یونان کشوری است که دارای بزرگترین ناوگان دریایی است و منافع اصلی خود را در حفظ آزادی خطوط دریایی و حفاظت از جان ملوانها میداند. اداره دریایی گارد ساحلی یونان توصیههایی برای کشتیهایی که با پرچم یونان در حرکت هستند صادر کرده و از آنها خواسته است از ورود به آبهای یمن خودداری کنند. این کشور در راستای نزدیکی رهبران محافظهکارش که از سال 2019 قدرت را در اختیار دارند، در زمینههای مختلف سیاسی و نظامی با آمریکا همسویی بیسابقهای نشان میدهد که با واکنش افکار عمومی و احزاب سیاسی روبهرو بوده است. آمریکا، یونان را بهعنوان متحد قدیمی ناتو و شریک در اتحادیه اروپا، جهت ترویج ثبات، رشد اقتصادی و حمایت از تحقق آرمانهای اروپایی در منطقه غرب بالکان میداند.
♦♦♦
ایسنا: آنتونیو تاجانی، وزیر خارجه ایتالیا، در مصاحبه با روزنامه ایتالیایی La Stampa گفت، اتحادیه اروپا باید ارتش ترکیبی خود را تشکیل دهد که میتواند در حفظ صلح و جلوگیری از درگیری ایفای نقش کند.
ایرنا: به گزارش العربیالجدید، یک منبع آگاه مصری از مذاکرات امنیتی میان مقامات مسوول در مصر و کابینه اسرائیل درباره اوضاع نوار غزه خبر داد و اعلام کرد، مذاکرات از حدود دو هفته پیش در کمیته مشترک نظامی و امنیتی میان دو طرف ادامه دارد.
فارس: گرانت شاپس، وزیر دفاع بریتانیا، در اظهاراتی ضدروسی عنوان کرده که رئیسجمهور روسیه تلاش میکند سلاحهای مورد نیاز خود را برای تداوم حملاتش علیه اوکراین به واسطه کره شمالی تامین کند.
تسنیم: پاکستان، ترکیه و عربستان سعودی در مورد افزایش همکاریهای دفاعی و نظامی توافق کردند. نشست سهجانبه همکاری نظامی با حضور مقامهای ارشد نظامی پاکستان، ترکیه و عربستان در مقر فرماندهی ارتش پاکستان در شهر «راولپندی» برگزار شد.
ایسنا: منابع رسمی اعلام کردهاند که وزیر دفاع ایالاتمتحده از بیماری مهلک سرطان پروستات رنج میبرد. به نقل از الجزیره، تیم پزشکی معالج وزیر دفاع آمریکا به صورت رسمی و در بیانیهای اعلام کرد که «لوید آستین»، وزیر دفاع ایالاتمتحده از بیماری مهلک سرطان پروستات رنج میبرد.
ایلنا: سازمان عملیات تجارت دریایی انگلیس در این ارتباط اعلام کرد که «گزارشی مبنی بر وقوع یک حادثه در ۵۰ مایل دریایی تا بندر الحدیده یمن دریافت کردیم.» منابع منطقهای اعلام کردند که نیروهای یمنی یک کشتی را در دریای سرخ هدف قرار دادهاند.
فارس: «ایتامار بن گویر»، وزیر امنیت داخلی اسرائیل، سهشنبهشب هفته گذشته گفت: در شرایط کنونی دیگر نمیشود با حماس به نرمی و آرام رفتار کرد.
ایسنا: در حالی که سازمان ملل هشدار داده است که بمباران مرکز غزه از سوی اسرائیل به شدت مانع توزیع کمکهای بشردوستانه مورد نیاز فوری مردم منطقه میشود، آمریکا در مجمع عمومی سازمان ملل متحد، وتوی قطعنامه آتشبس در غزه، را توجیه کرد.
شبکهشرق: تعداد شهدای خبرنگار در جنگ غزه به ۱۱۱ نفر رسید. «هبه العبادله» خبرنگار فلسطینی و دختربچهاش در نوار غزه به شهادت رسیدند.
♦♦♦
نخستوزیر جدید فرانسه
شرق نوشت: گابریل آتل، وزیر آموزش فرانسه، به سمت نخستوزیری رسید. پیشتر کاخ الیزه اعلام کرده بود الیزابت بورن، نخستوزیر فرانسه استعفای دولت خود را به امانوئل مکرون، رئیسجمهور این کشور تسلیم کرده و او نیز آن را پذیرفته است. یک روز پس از این اعلامیه، دولت در هتل ماتینیون، اقامتگاه رسمی نخستوزیری فرانسه، حاضر شد تا جانشین بورن را معرفی کند: گابریل آتل، وزیر آموزش و جوانان فرانسه. بورن به نظر میرسد دوباره نماینده پارلمان شود. او برای اولینبار در سال ۲۰۲۲ بهعنوان معاون در منطقه کالوادوس انتخاب شد. آتل ۳۴ساله و جوانترین نخستوزیر فرانسه است.
نارضایتی 64درصدی از نتانیاهو
اعتماد نوشت: نتایج نظرسنجیها در فلسطین به ضرر بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی شده، به این شکل که در یکی از این نظرسنجیها ۶۴ درصد از ساکنان این مناطق عملکرد او را در جنگ علیه غزه بد دانستند و این نظرسنجی حاکی از افول حزب لیکود در مقابل حزب اردوگاه «اصلی» به ریاست بنی گانتز است. طبق نتایج نظرسنجیها در فلسطین، علاوه بر اینکه ۶۴ درصد از ساکنان این مناطق عملکرد بنیامین نتانیاهو، نخستوزیر رژیم صهیونیستی را در جنگ علیه غزه بد دانستند، ۵۰ درصد از شرکتکنندگان در نظرسنجی که شامل ۶۰۰ تن از سکنه اراضی اشغالی میشود، اعلام کردند، از عملکرد او کاملاً ناراضی هستند.
فراتر از هفتم اکتبر
هممیهن نوشت: هفته گذشته، دفتر کمیساریای عالی حقوق بشر سازمان ملل گزارشی مبنی بر وخامت سریع وضعیت کرانه باختری پس از حمله حماس در 7 اکتبر منتشر کرد. اسرائیل با استفاده از نیروی نظامی غیرضروری و نامتناسب، باعث کشتار دستکم 300 فلسطینی شده است. هزاران فلسطینی بهدلیل حوادث کوچک در بازداشت قرار دارند و از زمینهایشان بیرون رانده شدند. گزارش سازمان ملل از دولت اسرائیل میخواهد شهرکنشینان و نیروهای امنیتی را مسوول نقض حقوق بشر بداند (چنانکه در این گزارش اشاره شده، شهرکنشینان در جریان حمله به فلسطینیها بهندرت متهم به جنایت شدهاند).
تداوم تنشها در روابط هند و مالدیو بر سر غزه
ایسنا نوشت: گردشگران هندی در پی اظهارات مقامات ارشد مالدیو، یک پویش تحریم گردشگری علیه این کشور به راه انداختند. این تنش از زمانی آغاز شد که «مالشا شریف» ، «مریم شیونا» و «عبدالله محزوم مجید» وزیران دولت مالدیو در رابطه با حمایت دهلینو از حمله اسرائیل به نوار غزه، «نارندرا مودی» نخستوزیر هند را «دلقک»، «تروریست» و «دستنشانده اسرائیل» نامیدند. این سه مقام مالدیو در شبکه اجتماعی ایکس از مودی، نخستوزیر هند انتقاد کردند که این موضوع خشم هندیها را به دنبال داشت. بیش از 11 درصد از گردشگرانی که به مالدیو سفر میکنند، هندی هستند.