سیاست کرونایی
آیا اثرات جنگ اوکراین بر اروپا ادامه دارد؟
حکومت چین با کنار گذاشتن یکشبه استراتژی «کووید صفر» عملاً راه را برای بروز یک فاجعه باز کرده است و علائم این فاجعه در ابتدا در مناطق روستایی با افزایش ناگهانی میزان ابتلا به کووید 19 نمایان شده است. به گزارش شرق، به مدت تقریباً سه سال، حکومت کمونیستی چین سرسختانه استراتژی مقابله با کووید خود را دنبال کرد و رسانههای تحت کنترل دولت این استراتژی «کووید صفر» را ستایش کردند. در این مدت، تقریباً هرروز رسانههای این کشور به تمجید از «رهبری و هدایت خردمندانه» شی جینپینگ، رئیسجمهور چین، میپرداختند که «کمک کرد تا چین بتواند این ویروس را شکست دهد». ویروسی که از چین شیوع یافت و با گذشت سه سال هنوز مقامهای پکن حاضر به شفافسازی درباره دلیل و منشأ انتشار این ویروس نیستند. رسانههای چین بسیار علاقه داشتند تا وضعیت غرب را «فاجعهبار» توصیف و تاکید کنند با وجود اینکه «مردم در غرب بهراحتی جان خود را بر اثر ابتلا به کووید 19 از دست میدهند»؛ اما در چین همهچیز خوب است. با شیوع نوع بسیار مسری ویروس میزان ابتلا در چین هم افزایش یافت؛ اما حکومت پکن بهجای تعدیل استراتژی خود برای رویارویی با این چالش، با راهاندازی یک کمپین گسترده واکسیناسیون با واکسنهای معتبر و آماده کردن کشور برای یک گشایش محتاطانه مانند تایوان، ژاپن، کره جنوبی و نیوزیلند، تصمیم گرفت استراتژی بسیار سختگیرانه قرنطینه سراسری را انتخاب کند. در شانگهای 26 میلیون نفر مجبور شدند در ماههای آوریل و می برای چندین هفته در آپارتمانهای خود حبس شوند و تقریباً در سایر کلانشهرهای چین هم ساکنان مجبور بودند هر دو تا سه روز یکبار آزمایش PCR بدهند تا بتوانند زندگی محدود روزمره را داشته باشند؛ اما اعتراضهای کمسابقه و گسترده مردم به این سیاست سختگیرانه و قرنطینه شهرها، باعث عقبنشینی حکومت شی و لغو یکباره سیاستهای قرنطینه شد؛ اقدامی که با نگرانی و هشدار داخلی و خارجی نسبت به لغو بیمحابای محدودیتها روبهرو شد. با گذشت حدود سه هفته از لغو محدودیتها، اسناد افشاشده از کمیته ملی بهداشت چین نشان میدهد که برخلاف ادعای مقامات حزب کمونیست چین، روزانه دهها میلیون نفر در این کشور به کرونا مبتلا میشوند. بر اساس این اسناد، تنها در یک روز نتیجه آزمایش کرونای حدود ۳۷ میلیون نفر از مردم چین مثبت بوده؛ اما چین بهطور رسمی آمار مبتلایان در این روز را فقط سههزار و 49 نفر اعلام کرده است. همچنین در این اسناد آمده است حدود ۲۵۰ میلیون نفر از مردم این کشور در ۲۰ روز نخست از ماه دسامبر به کرونا مبتلا بودند که حدود ۱۸ درصد از جمعیت یکمیلیارد و 400 میلیوننفری چین است؛ اما مقامات رسمی شمار مبتلایان در 10 روز اول دسامبر را فقط ۶۲ هزار و ۵۹۲ نفر عنوان کرده بودند. فایننشالتایمز با انتشار گزارشی عنوان کرد که «سون یانگ» معاون مرکز نظارت و مقابله با بیماریهای چین، این گزارش رسمی را به کمیته ملی بهداشت چین ارائه داده و مدعی شده که در موج جدید ابتلا، نیمی از ساکنان پکن و سیچوان به ویروس کرونا آلوده شدهاند. در شرایطی که بیمارستانهای چین مملو از بیماران بدحال است و ارزیابی شده که دستکم روزانه بیش از پنج هزار بیمار جان باختهاند، چین مدعی است که چهار روز در هفته گذشته هیچ تلفاتی از ابتلا به کرونا را ثبت نکرده است. تقریباً سه سال سیاست سختگیرانه رژیم چین در برابر کووید موسوم به «کووید صفر»، مصونیت کمی برای عموم مردم چین در برابر نوع بسیار مسری اومیکرون ایجاد کرده است و به نظر میرسد در این کشور از کنترل خارج شده است. یکی از ساکنان پکن به اپکتایمز گفت که پنج عضو خانواده خود را در مدت ۱۰ روز از دست داده است که حداقل دو نفر از آنها مبتلا به کووید بودند. همه آنها با واکسنهای چینی سینوواک واکسینه شده بودند. او در مصاحبهای گفت: «این واکسنهای تقلبی واقعاً هیچ محافظتی ارائه ندادهاند. مردم عادی که مبتلا به کووید هستند، چیزی جز مصونیت خود بهعنوان دفاع ندارند.»
مشکل زادوولد در کره جنوبی
آمار تولد نوزادان در کره جنوبی برای هشتاد و سومین ماه متوالی کاهش یافت و به عبارت دیگر، هفت سال متوالی است که نمودار رشد جمعیت این کشور ثروتمند آسیایی روی منحنی نزولی سیر میکند. به گزارش ایرنا از یونهاپ کره جنوبی، دادهها نشان میدهد که تعداد نوزادان متولد شده در کره جنوبی در ماه اکتبر به کمترین میزان رسیده که نشاندهنده نرخ پایین زادوولد در این کشور است. بر اساس دادههای آماری کره، در ماه اکتبر در مجموع ۲۰۶۵۸ نوزاد به دنیا آمدند که 4 /0 درصد کمتر از سال قبل است. این کمترین رقم برای ماههای اکتبر از زمان آغاز گردآوری دادههای مرتبط توسط آژانس آمار در سال ۱۹۸۱ است. این آمار همچنین نشاندهنده هشتاد و سومین ماه متوالی کاهش نرخ زادوولد در کره جنوبی است. در دوره ژانویه تا اکتبر، تعداد نوزادان متولدشده در کره جنوبی 8 /4 درصد نسبت به سال قبل کاهش یافته و به ۲۱۲۸۸۱ نفر رسیده است. کره جنوبی با کاهش نوزاد روبهرو شده است زیرا بسیاری از جوانان در مواجهه با رکود اقتصادی و قیمتهای بالای خانه، بچهدار شدن را به تعویق میاندازند یا از بچهدار شدن منصرف میشوند. در سال ۲۰۲۰، تعداد نوزادان جدید با ۱۰ درصد کاهش نسبت به سال گذشته به ۲۷۲۳۳۷ نفر رسید. از زمان ثبت ۴۰۶۲۴۳ زایمان در سال ۲۰۱۶، میزان زایمان سالانه در این کشور نسبت به سال گذشته کاهش یافته است. تعداد درگذشتگان نیز در اکتبر به ۲۹۷۶۳ نفر رسید که 3 /7 درصد نسبت به سال قبل افزایش داشت. به دلیل اینکه تعداد مرگومیرها از موالید پیشی گرفت، جمعیت کشور کره جنوبی در ماه اکتبر ۹۱۰۴ نفر کاهش یافت و سی و ششمین ماه متوالی کاهش را نشان داد. کره جنوبی اولین کاهش طبیعی جمعیت خود را در سال ۲۰۲۰ گزارش کرد و روند کاهش جمعیت ادامه دارد.
بحران انرژی لتونی
وزارت دارایی لتونی گفت: بعد از پشت سر گذاشتن دو سال اقتصادی دشوار ناشی از همهگیری ویروس کرونا، انتظار میرفت وضعیت اقتصادی بهبود یابد اما این امر رخ نداده و اکنون کشور در آستانه یک بحران انرژی قرار گرفته و وضعیت چشمانداز اقتصادی در سال ۲۰۲۳ چندان مطلوب نیست. به گزارش ایسنا، تارنمای «شبکه خبری بالتیک» موسوم به «بیانان» (BNN) با انتشار این خبر نوشت: در حالی که لتونی توانست با موفقیتی دور از انتظار بحران ناشی از همهگیری کووید ۱۹ را پشت سر گذارد، وضعیت (اقتصادی) پس از ۲۴ فوریه (5 اسفند ۱۴۰۰) با وقوع جنگ روسیه و اوکراین، به صورت کامل تحت تاثیر آن قرار گرفت، خاتمه یافتن تبادلات تجاری با روسیه بهعنوان بزرگترین شریک تجاری و متخاصم در این جنگ، با بحران ناشی از سیل پناهجویان اوکراینی و از دیگر سو افزایش بهای انرژی ناشی از این جنگ مواجه شد، در نتیجه اکنون کشور در آستانه یک بحران کامل انرژی قرار گرفته است. بر اساس این گزارش، لتونی ناگزیر است در سال ۲۰۲۳ با بودجه موسوم به «بودجه موقت» سال مالی جدید خود را آغاز کند، بودجهای که در آن هیچگونه ابتکار عمل یا راهحل جدید اقتصادی در نظر گرفته نشده است.
اسپانیا بعد از جنگ اوکراین
با وجود تحریمهای غرب علیه روسیه در نتیجه جنگ اوکراین، واردات اسپانیا از محصولات کشاورزی و شیلات روسیه در بازه زمانی مارس تا سپتامبر سال جاری میلادی (۲۰۲۲) به ۱۳۸ میلیون و ۷۰۰ هزار یورو رسید که این میزان 9 /25 درصد بیشتر از سال ۲۰۲۱ و پیش از جنگ اوکراین است. به گزارش ایرنا به نقل از روزنامه ال موندو، دادههای مطالعه «تاثیر بحران مواد خام ناشی از جنگ روسیه و اوکراین بر تجارت خارجی کشاورزی و غذایی اسپانیا» نشان میدهد این کشور، خرید از روسیه را در تمام گروههای بخش کشاورزی و شیلات (به جز سبزیجات و حبوبات) افزایش داده است. واردات روغنها، مواد چرب و نوشیدنیها بیش از ۱۰۰ درصد، غلات 3 /83 درصد و واردات ماهی و سختپوستان 7 /50 درصد افزایش یافته است. بر اساس این مطالعه که توسط اداره تحلیل و آمار وزارت کشاورزی و شیلات اسپانیا تهیه شده است، پنج محصولی که بیشترین میزان خرید از روسیه بین مارس (اسفند / فروردین) و سپتامبر (شهریور /مهر) را به ثبت رساندهاند، عبارتاند از: گندم به ارزش ۲۹ میلیون یورو، ماهی منجمد ۲۳ میلیون و ۳۰۰ هزار یورو، ماهی تازه ۱۷ میلیون یورو، تفاله چغندر و محصولات جانبی نشاسته ۱۴ میلیون و ۹۰۰ هزار یورو و روغن سویا به ارزش ۱۲ میلیون و ۱۰۰ هزار یورو.
جنگ دیگری در راه است؟
در حالی که جنگ اوکراین به یکسالگی خود نزدیک میشود و کشورهای اروپایی هنوز گرفتار تبعات اقتصادی و بحران انرژی ناشی از آن هستند، منطقه بحرانی دیگری، اروپا را با خطر احتمالی آغاز جنگ دومی در این قاره مواجه کرده است. به گزارش ایلنا، روزنامه واشنگتنپست نوشت: سه دهه پس از فروپاشی خونین یوگسلاوی سابق، خصومتهای قومیتی که آتش درگیریها را برانگیخته، همچنان ادامه دارد. کوزوو در سال ۲۰۰۸ استقلال خود را از صربستان جمهوری سابق یوگسلاوی اعلام کرد، اما صربستان آن را رها نمیکند. تهاجم روسیه به اوکراین بُعد جدیدی به این بنبست افزوده است و اکنون، ارتش صربستان پس از هفتهها تشدید تنشها بین مقامهای کوزوو و اقلیت صرب محلی، دستور آمادهباش داده است. کوزوو دارای یک میلیون و ۸۰۰ هزار نفر جمعیت با اکثریت قومی آلبانیتبار است که بیش از ۱۰۰ هزار نفر از آنها صرب هستند. در ماه آگوست (مرداد /شهریور) مقامات کوزوویی تلاش کردند اقلیت صرب را وادار کنند پلاک خودروها و مدارک شخصی خود را بر اساس آنچه دولت پریشتینا ارائه میدهد تغییر دهند و از پلاکهای صادرشده توسط دولت صربستان خودداری کنند. بسیاری از اقلیتهای صرب ساکن در کوزوو این دستور دولتی را تهدیدی علیه هویتشان و توهینآمیز قلمداد کردند. اما قبل از اینکه در نهایت مقامات کوزوو تسلیم شوند، تصمیم گرفتند که این دستور را به زور اجرا نکنند، بسیاری از افسران پلیس صرب در شمال کوزوو استعفا دادند. بعد از اینکه سه نفر از این افسران به دلیل مظنون بودن به تروریسم دستگیر شدند جامعه صرب با مسدود کردن و ایجاد موانع در خیابانها واکنش نشان دادند.
♦♦♦
ایرنا: جنگندههای ارتش ترکیه چهارشنبه هفته گذشته روستاهای منطقه العمادیه استان دهوک را به بهانه حضور پکک بمباران کردهاند. گزارشی درباره تلفات احتمالی ناشی از وقوع این حملات هوایی منتشر نشده است. ترکیه چند روز پیش منطقه «العمادیه» استان دهوک عراق را به بهانه حضور عناصر پکک هدف حملات هوایی خود قرار داده بود.
ایسنا: «یواو گالنت» به عنوان وزیر جنگ دولت جدید رژیم صهیونیستی به نخستوزیری بنیامین نتانیاهو انتخاب شده است. تلویزیون رژیم صهیونیستی همچنین گزارش داد که حزب راستگرای لیکو «امیر اوحانا» را برای ریاست کنست انتخاب کرده است.
ایلنا: یون سوک یول رئیسجمهوری کره جنوبی اعلام کرد هرگونه اقدام تحریکآمیز کره شمالی باید بیدرنگ با اقدام تلافیجویانه پاسخ داده شود، حتی با وجودی که پیونگیانگ به سلاح هستهای دسترسی دارد زیرا ما نباید به دلیل آنکه کره شمالی سلاح هستهای دارد، بترسیم.
ایرنا: دیمیتری پسکوف سخنگوی کرملین اعلام کرد که تصمیمات اتخاذشده در پاسخ به سقف تعیینشده قیمت برای نفت روسیه، در داخل کشور مورد توجه قرار گرفته و هیچ ارتباط مستقیمی با اوپکپلاس انجام نشده است.
تسنیم: هیات امور اسیران و آزادگان فلسطین اعلام کرد که رژیم صهیونیستی در سال جاری میلادی به بیش از ۶۰۰ کودک فلسطینی ساکن شهر اشغالی قدس پابند الکترونیک زده و آنها را در حبس خانگی قرار داده است.
فارس: به نقل از پایگاه خبری العهد، کاترین راسل، مدیر اجرایی سازمان یونیسف پس از بازدید از یمن در ماه جاری میلادی گفت: کودکان یمن بیشترین هزینه جنگ را میپردازند. برای این کودکان، زندگی به مبارزه برای بقا تبدیل شده است.
ایرنا: به دنبال چهار هشدار در مورد بمبگذاری احتمالی در برزیل برای مراسم تحلیف «لولا داسیلوا» رئیسجمهوری جدید، تدابیر امنیتی در این کشور تشدید شده است. به نقل از خبرگزاری افه، تیم انتقال دولت تضمین داد با وجود تهدیدهای تروریستی از سوی گروههایی که در برابر پذیرش نتایج انتخابات مقاومت میکنند، مراسم تحلیف به صورت مسالمتآمیز برگزار خواهد شد.
ایرنا: لیندزی هویل، رئیس مجلس عوام انگلیس با اشاره به سقوط دو دولت بوریس جانسون و لیز تراس در سال ۲۰۲۲ میلادی گفت که آشفتگیهای سیاسی حزب حاکم محافظهکار، دموکراسی انگلیس را مضحکه جهان کرد.
♦♦♦
انتقاد کرزی از آمریکا
اعتماد آنلاین نوشت: حامد کرزی گفت: من میخواستم ایالات متحده آمریکا متحد مردم افغانستان باشد و در روستاهای ما جنگ نکند. آنها میدانستند که پناهگاههای تروریسم در پاکستان است. این را بارها به ما گفتند. روستاهای افغانستان را بمباران میکردند. آنها میآمدند و به ما میگفتند که پاکستان در حال آموزش افراطگرایان و تروریستهاست. بعد میرفتند و میلیاردها دلار به آنها میدادند.
سودای حذف رقیب
شرق نوشت: رئیسجمهوری ترکیه میخواهد مهمترین و شاید بزرگترین رقیب در عمر سیاسی خود را به هر روش ممکن از میدان به در کند. اردوغان که گامهای جدی خود برای ورود به عرصه سیاسی ترکیه را از زمان تصدی بر شهرداری استانبول در سال 1993 برداشت، به خوبی میداند که اگر میخواهد در انتخابات ریاستجمهوری پیروز شود، باید استانبول مهمترین شهر ترکیه را جدی بگیرد. «اکرم اماماوغلو»، شهردار استانبول، مهمترین رقیب اردوغان در انتخابات سال آینده محسوب میشود و ظاهراً رئیسجمهور اقتدارگرای ترکیه عزم خود را جزم کرده تا مانع از حضور اماماوغلو در انتخابات پیشرو شود.
واکنش به تهدید واشنگتن برای ترور پوتین
فرهیختگان نوشت: وزیر امور خارجه روسیه با اشاره به تهدیدهای مسوولان آمریکایی درباره هدف قرار دادن سر کرملین آن را بهمنزله تهدید به ترور پوتین دانست. سرگئی لاوروف اعلام کرد: «اظهارات مسوولان آمریکایی در پنتاگون درباره «ضربه برای قطع سر کرملین» در واقع تهدید به حذف فیزیکی و قتل رئیسجمهوری روسیه است.» لاوروف افزود: «واشنگتن پا را فراتر از همه گذاشته، برخی مسوولان پنتاگون تهدید به وارد کردن ضربهای برای قطع سر کرملین میکنند، در واقع ما درباره تهدید به حذف فیزیکی رئیسجمهوری روسیه صحبت میکنیم.»
نگرانی برای زنان افغانستان
ایسنا نوشت: شورای امنیت از طالبان افغانستان خواست از سیاستهایی که زنان و دختران را در این کشور هدف قرار میدهد، پا پس بکشد. این شورا در بیانیهای از آنچه «فرسایش فزاینده» حقوق بشر در افغانستان خواند، ابراز نگرانی کرد. شورای امنیت نسبت به محدودیتهای فزاینده بر آموزش زنان احساس «نگرانی عمیق» میکند و «به مشارکت کامل و برابر و هدفمند زنان و دختران در افغانستان فرا میخواند». این شورا طالبان را به «بازگشایی مدارس و عقبنشینی از سیاستها و اقداماتی که به منزله فرسایش روزافزون احترام به حقوق بشر و آزادیهای اولیه» است، ترغیب کرد.