اقتصاددان بلندپرواز

«کریستالینا ایوانووا جورجیِوا- کینووا» زاده 13 آگوست 1953، اقتصاددان بلغار است که به عنوان دوازدهمین مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول از سال 2019 به خدمت مشغول است. او مدیر ارشد اجرایی «گروه بانک جهانی» از سال 2017 تا 2019 بود و پس از استعفای «جیم یونگ کیم» از 1 فوریه تا 8 آوریل 2019 به عنوان سرپرست گروه بانک جهانی خدمت کرد. او قبلاً نایب‌رئیس کمیسیون اروپا در زمان «ژان کلود یونکر» از سال 2014 تا 2016 بود. او دارای یک دختر است. همسرش «کینو کینوف» مهندس است. این زوج به همراه تک‌دختر و نوه‌شان در صوفیه، بلغارستان، زندگی می‌کنند. در ایالات‌متحده از او به عنوان فردی «بزرگ» و «بسیار موفق» یاد می‌شود و در زمره «برجسته‌ترین چهره‌های جهانی» قرار دارد. متوسط حقوق او 351 هزار و 758 دلار در سال است. منبع درآمد او عمدتاً از راه کارآفرینی به دست آمده است. خالص دارایی او هفت میلیون دلار تخمین زده می‌شود.

مروری بر زندگی جورجیِوا

جورجیوا در صوفیه در خانواده‌ای بوروکرات به دنیا آمد. پدرش یک مهندس عمران بود که بر پروژه‌های راه‌سازی دولتی نظارت می‌کرد و پدربزرگش «ایوان کارشوفسکی» یک انقلابی برجسته بلغاری بود. جورجیوا دارای مدرک دکترا در اقتصاد و کارشناسی ارشد در اقتصاد سیاسی و جامعه‌شناسی از «موسسه عالی اقتصاد کارل مارکس» (که اکنون دانشگاه اقتصاد ملی و جهانی نامیده می‌شود) در صوفیه است. پایان‌نامه او در مورد «سیاست حفاظت از محیط‌زیست و رشد اقتصادی در ایالات‌متحده آمریکا» بود. او همچنین در اواخر دهه 1980 در دانشکده اقتصاد لندن و در موسسه فناوری ماساچوست، تحقیقات و مطالعات تکمیلی در زمینه اقتصاد منابع طبیعی و سیاست زیست‌محیطی انجام داد. او بیش از 100 مقاله دانشگاهی نوشته و همچنین یک کتاب درسی در مورد «اقتصاد خرد» تالیف کرده است. جورجیوا به زبان‌های بلغاری، انگلیسی و روسی مسلط است و همچنین تا حدودی به فرانسوی صحبت می‌کند. 

فعالیت‌های اولیه

جورجیوا کار خود را در «گروه بانک جهانی» در سال 1993 به عنوان یک اقتصاددان محیط‌زیست برای اروپا و آسیای مرکزی آغاز کرد. به دنبال آن، او در سمت‌های مختلفی در بانک خدمت کرد و در نهایت به سمت مدیر بخش محیط‌زیست که مسئول استراتژی محیط زیستی، سیاست‌ها و وام‌دهی بانک جهانی است رسید. در این سمت، او بر 60 درصد از عملیات وام‌دهی گروه بانک جهانی نظارت داشت. از سال 2004 تا 2007 او مدیر موسسه و نماینده مقیم در فدراسیون روسیه مستقر در مسکو بود. او به واشنگتن دی‌سی بازگشت تا مدیر «استراتژی و عملیات توسعه پایدار» شود. سمت نهایی او در بانک جهانی، دبیر مجموعه و معاون رئیس بود که مسئولیت اصلی ارتباط با اعضای هیات‌مدیره اجرایی موسسه، به نمایندگی از سهامداران بانک (کشورهای عضو) را بر عهده داشت. در آن زمان، او روی اصلاحات حاکمیتی بانک و افزایش سرمایه همراهِ آن کار کرد. در ژانویه 2010، جورجیوا قصد خود را برای استعفا از این سمت به دلیل نامزدی برای کمیسیون اتحادیه اروپا اعلام کرد.

کمیسر اروپا

پس از اینکه «رومیانا جِلِوا»، نامزد سابق بلغارستان برای پست «کمیساریای اروپایی برای کمک‌های بشردوستانه و مدیریت بحران»، در جریان استماع تایید صلاحیت خود از سوی اعضای پارلمان اروپا به دلایلی مورد انتقاد قرار گرفت، او پیشنهاد خود را پس گرفت. سپس دولت بلغارستان «کریستالینا جورجیوا» را به عنوان نامزد جدید خود پیشنهاد کرد. در 21 ژانویه 2010، «خوزه مانوئل باروسو» (رئیس کمیسیون اروپا) با جورجیوا ملاقات و موافقت خود را اعلام کرد و اظهار داشت که «خانم جورجیوا دارای تجربه و دانش بین‌المللی قوی است که با آن او می‌تواند در مقام خود به عنوان کمیسر اتحادیه اروپا مشارکت قابل‌توجهی داشته باشد». جلسه تایید جورجیوا در 4 فوریه 2010 در پارلمان اروپا برگزار شد. او با پرسش‌هایی در مورد مناسب بودن خود برای این مجموعه مواجه شد. جورجیوا هائیتی را به عنوان یک اولویت، به‌ویژه نیاز به ارائه سرپناه و خدمات بهداشتی و احیا و بازگرداندن عملکردها و خدمات دولت، به‌منظور شروع کار برای بازسازی و توسعه بلندمدت، معرفی کرد. جورجیوا با واکنش گرمی از سوی نمایندگان پارلمان اروپا مواجه شد و «مایکل کَشمن»، عضو حزب کارگر در پارلمان اروپا «صداقت و وسعت عمیق دانش» او را ستود. وقتی به «نیرج دوا»، نماینده محافظه‌کار بریتانیا در پارلمان اروپا گفت که از منافع اتحادیه اروپا دفاع خواهد کرد و یک نیروی مستقل خواهد بود، اعضای کمیته او را تشویق کردند. «ایوو واجگل»، نماینده لیبرال پارلمان اروپا، نیز از او تمجید کرد و گفت: «اجازه دهید رفتار مسالمت‌جوی شما و اعتمادبه‌نفسی را که در خود دارید تحسین کنم.» عملکرد او در جلسه استماع به‌طور گسترده در بلغارستان و به‌طور زنده در بسیاری از رسانه‌های ملی پخش شد، که به عنوان موضوعی برای بازگرداندن افتخار ملی پس از استماع ناموفق جلوا تلقی شد. دومین نشست «کمیسیون باروسو»، شامل خود جورجیوا، در 9 فوریه 2010 از سوی پارلمان اروپا با 488 رای موافق در مقابل 137 رای مخالف و 72 رای ممتنع تصویب شد و او روز بعد کار خود را آغاز کرد. جورجیوا بودجه بحران پناهجویان در اروپا را سه برابر کرد. او در هماهنگی واکنش اتحادیه اروپا به پیامدهای انسانی زلزله 2010 هائیتی، زلزله در شیلی و سیل در پاکستان نقش داشت. در میان سیل‌های اروپای جنوب شرقی در ماه می 2014، جورجیوا کمک‌های پس از فاجعه را هماهنگ و به درخواست صربستان برای کمکی به مبلغ یک میلیارد یورو (4 /1 میلیارد دلار) در سال پاسخ داد. در می 2015، بان کی مون، دبیر کل سازمان ملل، او و «نازرین شاه پراک» را به عنوان روسای مشترک «پنل عالی‌رتبه تامین مالی بشردوستانه» منصوب کرد؛ ابتکاری با هدف تهیه توصیه‌هایی برای «اجلاس جهانی بشردوستانه» در سال 2016.

نایب‌رئیس کمیسیون اروپا

در سال 2014، رسانه‌های خبری گزارش دادند که سفرای چندین کشور غربیِ اتحادیه اروپا از همان ابتدا حمایت کشورهایشان را از نامزد شدن جورجیوا برای کمیسیون آتی «یونکر» اعلام کرده‌اند که نشان می‌دهد او ممکن است به سمت «نماینده عالی اتحادیه در امور خارجی و سیاست امنیتی» دست یابد. نامزدی او به دلیل درگیری‌های سیاسی در بلغارستان نامشخص بود. اما فروپاشی دولت سوسیالیستی راه را برای نامزدی او باز کرد. تا آگوست، «گئورگی بلیزنشکی»، نخست‌وزیر موقت بلغارستان، نامزدی او را برای جایگزینی کاترین اشتونِ بریتانیایی اعلام کرد. رئیس جدید کمیسیون اروپا، «ژان کلود یونکر»، در عوض پست «معاون رئیس‌جمهور در امور بودجه و منابع انسانی» را به جورجیوا اختصاص داد و کارمند دولتی باتجربه اتحادیه اروپا یعنی «فلوریکا فینک-هویجر» به عنوان «معاون» وی تعیین شد. بنابراین جورجیوا ارشدترین تکنوکرات در کمیسیون یونکر بود؛ تنها یکی از هفت معاون رئیس که هرگز به عنوان وزیر ملی خدمت نکرده است. او در این نقش مسئولیت 33 هزار کارمند را بر عهده داشت و در مورد چگونگی هزینه‌کرد «بودجه اتحادیه اروپا» به پارلمان اروپا، شورا و دیوان محاسبات اروپا گزارش می‌داد. در عرض چند ماه پس از تصاحب سمت جدید خود و در بحبوحه تردیدها در مورد اتحادیه اروپا و بودجه آن به مبلغ 159 میلیارد دلار، جورجیوا توانست در مورد افزایش چند میلیارددلاری بودجه برای سال 2014 مذاکره کند.

بانک جهانی

از سال 1993 تا 2010، او در تعدادی از مناصب در گروه بانک جهانی خدمت کرد و در نهایت در مارس 2008 معاون رئیس و دبیر مجموعه شد. او همچنین به عنوان عضو هیات امنا و دانشیار در بخش اقتصاد دانشگاه اقتصاد ملی و جهانی در بلغارستان خدمت کرده است. در 27 سپتامبر 2016، دولت بلغارستان کریستالینا جورجیوا را برای پست دبیر کل سازمان ملل نامزد کرد. نامزدی کوتاه او برای دبیرکلی در سازمان ملل پس از رای‌گیری در شورای امنیت سازمان ملل متحد در 5 اکتبر به پایان رسید؛ جایی که جورجیوا رتبه هشتم را از ده نامزد کسب کرد. در همان رای‌گیری، آنتونیو گوترش از حمایت شورای امنیت برای پست دبیرکلی سازمان ملل متحد برخوردار شد. در 28 اکتبر 2016، بانک جهانی اعلام کرد که جورجیوا اولین مدیرعامل «بانک بین‌المللی برای بازسازی و توسعه» و «انجمن توسعه بین‌المللی» از تاریخ 2 ژانویه 2017 خواهد شد. در 21 آوریل 2018، اعلام شد که سهامداران بانک جهانی بسته بلندپروازانه‌ای از اقدامات را تایید کردند که شامل افزایش سرمایه 13 میلیارددلاری، یکسری اصلاحات داخلی و مجموعه‌ای از اقدامات سیاستی است که توانایی نهاد جهانی مبارزه با فقر را برای افزایش منابع و انجام ماموریت خود در مناطقی از جهان که به بیشترین کمک نیاز دارند به‌شدت تقویت می‌کند. جورجیوا نقش کلیدی در تضمین این افزایش، بزرگ‌ترین افزایش سرمایه در تاریخ بانک، ایفا کرد. در 7 ژانویه 2019، اعلام شد که «کیم»، رئیس گروه بانک جهانی استعفا می‌کند و جورجیوا نقش رئیس موقت گروه بانک جهانی را در 1 فوریه 2019 بر عهده می‌گیرد. در 29 سپتامبر، جورجیوا مدیرعامل بعدی صندوق بین‌المللی پول  شد. او تنها نامزد این شغل بود و اولین کسی است که از یک کشور نوظهور این مقام را بر عهده گرفت. یک تحقیق مستقل در سال 2021 از گزارش‌های Doing Business بانک جهانی از سوی شرکت حقوقی «ویلمر هال» (WilmerHale) نشان داد که جورجیوا از کارکنان خواسته داده‌ها را برای افزایش رتبه‌بندی چین تغییر دهند. در اکتبر 2021، هیات اجرایی صندوق بین‌المللی پول تحقیقاتی را مبنی بر دستکاری جورجیوا در گزارش Doing Business در سال 2018 در دوران تصدی خود به عنوان رئیس بانک جهانی آغاز کرد. هیات بعداً تشخیص داد که تحقیقات «به‌طور قطعی نشان نداد» که او اشتباه عمل کرده است و به رهبری جورجیوا ابراز اطمینان کرد.

صندوق بین‌المللی پول

در 29 سپتامبر 2019، جورجیوا به عنوان مدیرعامل بعدی صندوق بین‌المللی پول منصوب شد تا جانشین کریستین لاگارد شود. لاگارد قرار بود رئیس هیات اجرایی بانک مرکزی اروپا شود. او تنها نامزد این شغل بود و اولین فردی است که از یک اقتصاد نوظهور در این سمت خدمت می‌کند. سنت صندوق بین‌المللی پول این بود که نامزدها نمی‌توانستند در ابتدای دوره ریاست‌ خود بیش از 65 سال داشته باشند، اما به دنبال فشارهای امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، این قانون برای جورجیوا لغو شد. دوره ریاست جورجیوا از اول اکتبر 2019 آغاز شد و به مدت پنج سال ادامه خواهد داشت. در میان همه‌گیری کووید، او در جولای 2021 به گروه ویژه رهبران چندجانبه در زمینه واکسن‌ها، درمان‌ها و تشخیص‌های کووید برای کشورهای در حال توسعه، به ریاست مشترک «تدروس آدهانوم» و «دیوید مالپاس» پیوست.

در سال 2016، جورجیوا به دلیل کارش در توسعه جهانی، جایزه Devex Power with Purpose را دریافت کرد. در سال 2017، نام او از سوی شرکت مستقر در بریتانیا به نام «Richtopia» رتبه دوم در فهرست صد فرد تاثیرگذار در سازمان‌های چندملیتی را از آن خود کرد. جایزه «پرنسس مارینا استورزا» و «مدال انجمن سیاست خارجی» به کریستالینا اعطا شد. در سال 2020، جورجیوا در فهرست صد فرد تاثیرگذار تایم در جهان قرار گرفت. در سال 2022، فوربس، کریستالینا را  به عنوان یکی از 50 زن پیشرو در سراسر اروپا، خاورمیانه و آفریقا معرفی کرد.

جورجیوا و خاورمیانه عربی

کریستالینا جورجیوا، مدیرعامل صندوق بین‌المللی پول، 15 اکتبر 2023 پس از دیدار با وزرای دارایی و روسای بانک‌های مرکزی خاورمیانه و شمال آفریقا (MENA) و پاکستان در اجلاس سالانه بانک جهانی و صندوق بین‌المللی پول که در مراکش برگزار شد فراخوان زیر را صادر کرد: نشست‌های سالانه صندوق بین‌المللی پول و بانک جهانی پس از 20 سال که ما در دوبی جمع شده بودیم، به جهان عرب بازگشت. در طول دو دهه گذشته چیزهای زیادی تغییر کرده است، اما شاید یکی از امیدوارکننده‌ترین تغییرات این باشد که رشد فراگیر به یک کلمه عمومی و یک دعوت متحدکننده در سراسر منطقه تبدیل شده است. با انعکاس اهمیت آن، سال گذشته صندوق بین‌المللی پول کتابی را منتشر کرد که در آن اصلاحات اولویتی را که به منا اجازه می‌دهد به رشدی فراگیر و سرشار از شغل دست یابد، برجسته کرد. برای این نشست‌های سالانه، ما با سیاست‌گذاران، اندیشکده‌ها، جوانان و موسسه‌های شریک همکاری می‌کنیم تا تمرکز منطقه را به اولویت‌های مشاغل بیشتر و بهتر، رفاه مشترک و افزایش صدای جوانان برگردانیم. بسیاری از کشورهای منطقه هنوز در تلاش هستند تا فرصت‌های بیشتر و عادلانه‌تر را برای همه تضمین کنند. بخش بزرگی از جوانان غیرفعال هستند، نابرابری‌های گسترده روستایی /شهری همچنان ادامه دارد و فرصت‌های اقتصادی برای زنان کمیاب است. سیستم‌های حمایت اجتماعی ضعیف و ایجاد شغل با کاستی همراه است. شوک‌های اخیر مانند همه‌گیری و جنگ روسیه در اوکراین و همچنین روندهای جهانی مانند تغییرات آب‌وهوا و اتوماسیون این آسیب‌پذیری‌ها را تشدید کرده است. نتیجه افزایش نابرابری‌ها و شکاف فرصت‌ها و فضای سیاستی محدودتر برای مقابله با آنهاست. ما در صندوق بین‌المللی پول شریک دیرینه کشورهای منطقه خاورمیانه و شمال آفریقا در تلاش برای رشد فراگیر و انعطاف‌پذیرتر هستیم. در کنفرانس‌های منطقه‌ای امان (2014) و مراکش (2018)، از سیاست‌گذاران منا، بخش خصوصی و جامعه مدنی خواستیم تا یک قرارداد اجتماعی جدید شکل دهند تا اطمینان حاصل شود که مزایای توسعه اقتصادی به‌طور گسترده‌تری نصیب همه شهروندان می‌شود. اگرچه پیشرفت کند بوده اما حفظ شتاب اصلاحات ضروری است. این نشست‌های سالانه در مراکش فرصتی را برای ما فراهم کرد تا مجدداً یک فراخوان برای اقدام جهت استقامت به منظور از بین بردن شکاف میان الگوهای رشد گذشته و موتورهای رشد آینده مطرح کنیم.