منافع بخش خصوصی، ضرر جامعه
هزینه سنگین مشارکت خصوصی-دولتی
پل معلق عثمانگزی یکی از طولانیترین پلهای جهان در سال 2016 افتتاح شد و با طول 2700 متر بر روی دریای مرمره کشیده شده است. این پل به همراه یک جاده جدید فاصله زمانی پیمایش بین استانبول (بزرگترین شهر) و ازمیر (سومین شهر بزرگ) ترکیه را به نصف میرساند. اما بحران ارزش پول ترکیه عبور از پل را برای بسیاری از مردم غیرممکن میکند. اگر کسی مجبور باشد به مدت یکماه روزی یکبار از پل بگذرد باید عوارضی معادل دو برابر حداقل دستمزد بپردازد. عوارض پل در سال جدید یکبار دیگر افزایش مییابد. رجب طیب اردوغان، رئیسجمهور ترکیه، شمار زیادی از پلها، تونلها، فرودگاهها و بیمارستانهای جدید را ساخت. بسیاری از این پروژهها با مشارکت بخشهای خصوصی و دولت (P.P.P) ساخته میشوند که در آن شرکتها ساخت و راهاندازی زیرساختارها را در ازای دریافت عوارض از مصرفکنندگان یا پرداخت از صندوقهای دولت برعهده میگیرند. کاهش ارزش لیر در سال گذشته هزینه این مشارکت را برای مالیاتدهندگان بالا برده است. دولت کسب حداقل درآمد ارزی را برای شرکتهای مشارکتکننده تضمین میکند. میزان این تضمینها در دو دهه پیشرو به 150 میلیارد دلار خواهد رسید. این مبلغ در ابتدای سال 2021 معادل 1 /1 تریلیون لیر بود که تا آخر دسامبر به 7 /1 تریلیون لیر افزایش یافت. قراردادهای مشارکت خصوصی-دولتی اغلب از نظر اقتصادی توجیهپذیر هستند. این قراردادها در ترکیه و دیگر نقاط سابقه بهتری در اجتناب از تاخیر و هزینههای مازاد در مقایسه با پروژههای دولتی- داشتهاند. آنها همچنین به شرکتهای ساختوساز ترکیه در جذب دانش و سرمایه کمک کردهاند. بسیاری از این پروژهها از جمله بیمارستانهایی که بهموقع و در آستانه همهگیری کووید 19 به بهرهبرداری رسیده بودند موفقیت زیادی داشتند. اما گاهی اوقات بهترین پروژهها نصیب چند شرکت میشود. آقای کانگوز از اندیشکده TEPAV در آنکارا میگوید ما بیش از حد به مشارکت خصوصی-دولتی اتکا کردهایم و کارها را در محیطی غیرشفاف انجام میدهیم. قراردادها برای آقای اردوغان منافع سیاسی به همراه دارند. او خوشنامی ساخت پروژهها را نصیب خویش کرده و وانمود میکند که شرکتها هزینه آنها را میپردازند چراکه سرمایهگذاریها به عنوان بدهی دولت تلقی نمیشوند. مدافعان مشارکت خصوصی-دولتی میگویند ترکیه نمیتوانست با پرداخت مستقیم دولت چنین زیرساختارهایی را بسازد. اما تا زمانیکه اقتصاد ترکیه به سامان برسد این مردم هستند که باید هزینه سنگینی بپردازند.