آزمون جدید
واگیری و شکاف بین کارگران
بحرانها آزمونهای نهایی را پیشروی سازمانها میگذارند. بسیاری از آنها تحت فشار واگیری جهانی نحوه فعالیت خود را تغییر میدهند. سه رویه که از قبل در حال اجرا بودند ممکن است سرعت گیرند. اول، نحوه برگزاری جلسات؛ دوم، چگونگی سازماندهی تیمها؛ و سوم، شکاف گسترده بین درونیهای (خودیهای) شرکت یعنی کارکنان تماموقت و بیرونیها (غیرخودیها) یعنی کارکنان آزاد و پیمانکاران.
بحرانها آزمونهای نهایی را پیشروی سازمانها میگذارند. بسیاری از آنها تحت فشار واگیری جهانی نحوه فعالیت خود را تغییر میدهند. سه رویه که از قبل در حال اجرا بودند ممکن است سرعت گیرند. اول، نحوه برگزاری جلسات؛ دوم، چگونگی سازماندهی تیمها؛ و سوم، شکاف گسترده بین درونیهای (خودیهای) شرکت یعنی کارکنان تماموقت و بیرونیها (غیرخودیها) یعنی کارکنان آزاد و پیمانکاران.
به تازگی تعداد جلساتی که با استفاده از زوم (Zoom) و دیگر اپلیکیشنها برگزار شد آنقدر زیاد بود که احتمالاً مدیران به این فکر میافتند این رویکرد از روش جمع شدن در یک اتاق دربسته بهتر است. بر اساس برآوردها در ۲۳ مارس روزی که بریتانیا وارد قرنطینه شد و سازمان بهداشت جهانی هشدار داد که واگیری در حال شتاب گرفتن است، 1 /2 میلیون نفر اپلیکیشن زوم را دانلود کردند. حتی زمانی که افراد دوباره به سرکار بازگردند بسیاری از کسانی که به ویروس مبتلا نشدهاند از اینکه نزدیک همکاران قرار گیرند واهمه خواهند داشت.
جلسات از راه دور معایبی دارند. ممکن است گفتوگوها غیرضروری و طولانی باشند و همه افراد به قرار گرفتن در جلوی دوربین علاقهای ندارند. بنابراین جلسات فیزیکی بهطور کامل کنار گذاشته نمیشوند اما آنها سهم کوچکتری از کل جلسات را به خود اختصاص خواهند داد. تغییر دیگر آن است که بین کارکنان کلیدی ارتباطات بیشتری برقرار میشود. تعامل کارکنان به چیزی بیشتر از جلسات نیاز دارد. از قدیم، کارکنان برای یک گفتوگوی کوتاه سر میز یکدیگر میرفتند. این تعاملات اغلب زمانی سودمند بود که آنها با افرادی از ادارات دیگر سروکار پیدا میکردند. اکنون این تعاملات غیررسمی امکانپذیر نیستند. زنجیرههای ایمیلی جایگزینی ناقص و خستهکننده برای آن تعاملات بهشمار میروند. در دوران بحران اخیر بسیاری از بنگاهها به اپلیکیشنهایی مانند اسلک (Slack) روی آوردند که به تیمها امکان میدهد در یک همایش اختصاصی با یکدیگر ارتباط داشته باشند. استیوارت باترفیلد (Stewart Butterfield) مدیرعامل اسلک میگوید شرکت متوجه شد در اواسط ماه فوریه تیمهای زیادی در کره جنوبی و ژاپن از این اپلیکیشن بهره میبردند. موج دوم افزایش بهرهبرداری در هفته پس از ۹ مارس اتفاق افتاد و نشانهای دال بر آن بود که شرکتها فاصلهگذاری اجتماعی را جدی گرفتهاند. در مجموع، استفاده از اسلک بین اول فوریه تا ۲۵ مارس حدود ۲۰ درصد افزایش یافت و از ۱۵ تا ۲۵ مارس تعداد کاربرانی که بهطور همزمان با یکدیگر اتصال داشتند از 5 /10 به 5 /12 میلیون نفر رسید.
احتمالاً بزرگترین تغییر شکاف بین درونیها و بیرونیها باشد. کارفرمایان به احتمال زیاد از گروه اول محافظت و پشتیبانی میکنند و تا زمانی که توانایی مالی داشته باشند تمام یا بخش بزرگی از دستمزد آنها را میپردازند. بیرونیها که پیوند ضعیفتری با بنگاه دارند ممکن است در حاشیه قرار گیرند. این شکاف توضیح میدهد چرا در هر دو سوی اقیانوس اطلس موج بزرگی از بیکاری به راه افتاده است.
شکاف بین درونیها و بیرونیها یکی از رویههایی است که ویلیام دیویدو (William Davidow) و مایکل مالونه (Michael Malone) در کتاب جدید خود با عنوان «انقلاب خودمختاری» به آن پرداختهاند. کارکنان دائمی به خاطر هزینههایی مانند مراقبتهای بهداشتی (در آمریکا) و مستمریها (در تمام نقاط جهان) بار سنگین و پرهزینهای بر دوش کارفرمایان هستند. ابزارهای آنلاین به کارفرمایان کمک میکنند نیاز خود به نیروی کار را از قبل پیشبینی کنند و برنامهریزی برای کارکنان را بلافاصله انجام دهند. بحران اخیر ممکن است بنگاهها را به استفاده بیشتر از این رویه تشویق کند چراکه آنها دوباره بررسی میکنند وجود کدام کارکنان تماموقت ضروری و کدام دسته غیرضروری است.
علاوه بر این، واگیری جهانی فرآیند حرکت به سمت خودکارسازی را تسریع میکند. شرکتها در برخی موارد برای انجام فعالیتها به شدت به خودکارسازی متکی هستند چون ممکن است برخی از کارکنان بیمار شوند. در دیگر موارد ممکن است فشار از بیرون باشد. مثلاً مشتریان بیشتری به خرید آنلاین عادت میکنند یا به جای انتظار درازمدت در صف مراکز تماس برای رسیدگی به درخواستهایشان ترجیح میدهند با وبسایتها تعامل داشته باشند. به نظر میرسد پس از پایان دوران واگیری این عادات تثبیت شوند و در نتیجه نیاز به کارکنان انسانی کاهش یابد.
کاهش عرضه مشاغل تماموقت و با دستمزد خوب ممکن است با افزایش تقاضا برای آنها همراه شود. این بحران درسی تلخ برای کسانی خواهد بود که در اقتصاد غیررسمی کار میکنند چراکه آنها به شدت آسیبپذیر هستند. استقلال و توانایی مدیریت زمان خویش وقتی جذاب است که فرصتهای شغلی فراوان باشند. اما کارگران قدر امنیت شغلی در دوران سختی را درک میکنند هرچند مجبور باشند مشقت رفت و آمد روزانه به محل کار را تحمل کنند. اوجگیری بیکاری قطعاً افزایش تمایل به مشاغل باثبات را به همراه خواهد داشت و احتمال دارد در این صورت فشارها برای کاهش دستمزدها شدت بگیرد.
شاید کارکنان به شنیدن این جمله عادت کرده باشند که «همه ما سوار یک کشتی هستیم». اما بحران اخیر در حال ایجاد یک نظام طبقاتی در کشتیهای شرکتی است. مدیران در کابینهای درجه یک و کارکنان اصلی در کابینهای اختصاصی مستقر میشوند اما کارکنان آزاد و پیمانکاران با دستانی لرزان به قایقهای نجات چسبیدهاند.
منبع: اکونومیست