خنجر از پشت

نتایج یک پژوهش نشان می‌دهد در حالی که کشورهای ثروتمند در داخل کشور مدافع انرژی‌های تجدیدپذیرند، 60 درصد کمک‌های مالی به پروژه‌های انرژی آفریقایی بر سوخت‌های فسیلی است. دولت‌های ثروتمند متهم هستند که توسعه سوخت‌های فسیلی را در آفریقا ترویج می‌دهند. تحلیل‌ها نشان می‌دهد 60 درصد از کمک‌های عمومی برای پروژه‌های انرژی در سوخت‌های فسیلی هزینه می‌شود در حالی که سهم تجدیدپذیرها تنها 18 درصد است. گروه مدافع انرژی پاک اویل چنج که این پژوهش را بر عهده داشته برآورد کرد کمک مالی به بخش انرژی آفریقا در سال‌های 2014 تا 2016 حدود 5 /59 میلیارد دلار بوده است. این پژوهش دریافت که دولت‌هایی که در کشور خود در حال گذار از سوخت‌های فسیلی هستند به چنین پروژه‌هایی در آفریقا کمک مالی می‌کنند، جایی که جوامع بشری بدترین تاثیر منفی را از تغییرات اقلیمی تجربه می‌کنند. مصر، آنگولا و آفریقای جنوبی نزدیک به نیمی از کمک‌های مربوط به انرژی را در این مدت دریافت کرده‌اند. در این میان چین با ارائه پنج میلیارد دلار در سال، که 88 درصد آن در حوزه سوخت‌های فسیلی صرف شده، بیشترین کمک مالی به پروژه‌های انرژی آفریقا را داشته است. نزدیک به سه‌چهارم پول در استخراخ نفت و گاز و 13 درصد دیگر آن در تولید برق از نیروگاه‌های زغالی بوده است. پس از چین، گروه بانک جهانی، ژاپن و آلمان قرار دارند. بر اساس این گزارش در این مدت بانک جهانی بیشتر در حوزه زیرساخت‌های سوخت‌های فسیلی سرمایه‌گذاری کرده و همچنین در بیانیه‌ای اخیراً اعلام کرده که به تامین مالی صنایع بالادستی نفت و گاز خاتمه خواهد داد. محمد عدو، رئیس مرکز تغییرات اقلیمی بین‌المللی کریستین اید می‌گوید: «این کشور با استفاده از بودجه کمکی خود از یک‌سو به ترویج توسعه در آفریقا کمک می‌کند و از سوی دیگر اثرات تغییرات اقلیمی باعث می‌شود مزایای این توسعه خنثی شود. کشورهای ثروتمند باید از توسعه انرژی‌های کثیف در آفریقا دست برداشته و ثروت خود را در فراهم کردن انرژی پاک و سبز هزینه کنند چنین رویکردی می‌تواند هم به نفع آفریقا و هم به نفع جهان باشد. وی تشریح کرد کمک چین در بخش انرژی آفریقا تعجب‌آور بوده و این در حالی است که این کشور سرمایه‌گذاری سنگینی را در سرزمین خود برای کاهش آلودگی هوا در شهرهایش انجام داده است. گزارش اخیر نشان می‌دهد کمتر از دو درصد از کمک‌های مالی به بخش انرژی آفریقا به حوزه انرژی‌های تجدیدپذیر یا متمرکززدایی الگوهای مقیاس‌کوچک انرژی اختصاص می‌یابد. بر اساس گزارش اخیر گروه تیرفاند، که خواهان انرژی‌های تجدیدپذیر بیشتری است، نزدیک 700 میلیون نفر که اکثراً در کشورهای جنوب صحرای آفریقا هستند در سال 2030 نیز همچنان بدون برق خواهند بود. تولی ماکاما، مشاور ارشد شرکت تغییرات نفت بین‌الملل اعلام کرد: «زمانی که ما تصمیم به انجام پروژه‌های انرژی در آفریقا گرفتیم باید این سوال مهم را می‌پرسیدیم که آیا این پروژه در بلندمدت به نفع مردم خواهد بود؟ دولت‌ها باید شفافیت قراردادها، موارد مالی و برنامه‌ریزی انرژی را افزایش داده و گفتمان معناداری با جامعه مدنی برای پاسخ به این پرسش داشته باشند.»