پیمان هستهای با ایران
مرمت یا تخریب؟
هیچ رهبر جهانی به اندازه بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم اسرائیل آشکارا با پیمان هستهای که در سال 2015 میان ایران و شش قدرت جهانی به امضا رسید مخالفت نکرده است. نخستوزیر اسرائیل در سخنرانی خود خطاب به کنگره آمریکا این پیمان را محکوم کرد. پیمانی که طبق آن ایران میپذیرد در مقابل رفع تحریمها برنامه هستهایاش را محدود سازد.
هیچ رهبر جهانی به اندازه بنیامین نتانیاهو نخستوزیر رژیم اسرائیل آشکارا با پیمان هستهای که در سال 2015 میان ایران و شش قدرت جهانی به امضا رسید مخالفت نکرده است. نخستوزیر اسرائیل در سخنرانی خود خطاب به کنگره آمریکا این پیمان را محکوم کرد. پیمانی که طبق آن ایران میپذیرد در مقابل رفع تحریمها برنامه هستهایاش را محدود سازد. اما نتانیاهو به تازگی لحن خود را تغییر داد. او یک روز پس از برگزاری مراسم جشن سده اعلامیه بافور در لندن در دوم نوامبر گفت طرفدار مرمت پیمان هستهای است نه تخریب آن.
تصمیم ماه اکتبر دونالد ترامپ برای عدم تایید پیمان هستهای احتمال اعمال تحریمهای جدید آمریکا علیه ایران را افزایش داد. اقدامی که ممکن است به فروپاشی برجام بینجامد. دیگر امضاکنندگان یعنی بریتانیا، چین، فرانسه، آلمان و روسیه تمایل دارند برجام را حفظ کنند. بنابراین با توجه به نفوذ نتانیاهو در کنگره، آنها مشتاق هستند پیشنهادهای او را مورد توجه قرار دهند. نتانیاهو پیشنهادهایش را با ترزا می نخستوزیر بریتانیا، آنگلا مرکل صدراعظم آلمان و ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه به بحث گذاشت.
نتانیاهو قبول دارد که برجام در محدودسازی توانایی ایران در تولید اورانیوم غنیشده کاربردی در سلاح اتمی موفق بوده است اما او میگوید این توافق موشکهای دوربردی را که ممکن است قادر به حمل سلاحهای هستهای باشند نادیده میگیرد. علاوه بر این، برجام به آژانس بینالمللی انرژی اتمی (IAEA) که مسوول پایش این پیمان است اجازه نمیدهد آزادانه وارد سایتهای نظامی شود (این کار به درخواست مجوز دسترسی نیاز دارد). به گفته نتانیاهو، این موارد به ایران امکان میدهد تا پژوهش و توسعه سلاحهای هستهای را ادامه دهد و هنگامی که برجام در سال 2030 به فرجام برسد ایران قادر خواهد بود غنیسازی اورانیوم را از سر گیرد و در زمانی کوتاه صدها بمب بسازد.
پیشنهاد نتانیاهو آن است که تحریمهای سنگینی علیه برنامه موشکی ایران به اجرا گذاشته شود، بازرسیها گستردهتر شود و خطوط قرمزی تعیین شوند که تواناییهای هستهای ایران را حتی پس از پایان دوره پیمان هستهای مهار کنند. این تغییرات به مذاکره مجدد برجام نیاز ندارند اما ممکن است باعث شود ایران از برجام خارج شود. برخی در مورد حسن نیت نتانیاهو برای حفظ برجام تردید دارند چراکه او زمانی برجام را «یک اشتباه تاریخی» خوانده بود. در نهایت، با وجود مخاطرات اگر مقامات ایران به این نتیجه برسند که ساخت بمب هستهای به نفع آنهاست ممکن است به این کار اقدام ورزند. پیمان کنونی درصدد آن است که محاسبات هزینه-فایده را برای ایران تغییر دهد.