گفت‌وگو با شاعران معاصر ایران

کتاب گفت‌وگو با شاعران معاصر ایران به کوشش گیردهاری تیکو و علیرضا انوشیروانی، عضو وابسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی است که انتشارات آرشام آن را در 166صفحه و با شمارگان550 نسخه، به بهای 80000 ریال منتشر کرده است.
به گزارش فارس گیردهاری تیکو (1996- 1925م)، استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه‌های برکلی و ایلی‌نوی در آمریکا، در شهر سرینگار کشمیر و در خانواده‌ای پاندیت متولد شد. تیکو در سال 1943 مدرک کارشناسی خود را در رشته ریاضیات و زبان فارسی و مدرک کارشناسی ارشد خود را در سال 1945 در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه پنجاب لاهور دریافت کرد.
او سال‌ها بعد در سال 1954 به عنوان کارمند وزارت امور خارجه هند به تهران رفت و در آنجا به تحصیلات خود ادامه داد و توانست در سال 1956 مدرک کارشناسی ارشد و در سال 1961 مدرک دکترای خود را در رشته زبان و ادبیات فارسی از دانشگاه تهران، با گرایش ادبیات ایران و هند دریافت کند. او در تابستان سال 1965 (1344) به اتفاق دوستانش امین بنانی و حسن کامشاد، با احمد شاملو، مهدی اخوان‌ثالث، فروغ فرخزاد، محمود مشرف‌آزاد‌تهرانی و سهراب سپهری دیدار داشت. این شاعران معاصر در حوزه خارج از تاییدات مقامات دولتی آن زمان فعالیت می‌کردند و شهرتی نداشتند و اشعارشان سانسور و ممیزی می‌شد و آن مطالبی که از آنان چاپ می‌شد، مورد اعتراض منتقدان قرار می‌گرفت و محکوم می‌شد و ادیبان خارجی که به طور رسمی از ایران دیدن می‌کردند حق ملاقات با آنان را نداشتند.
در این گفت‌وگو، پروفسور تیکو نظر این شاعران را پیرامون شعر خود و دیگران و همچنین سیاست حاکم فرهنگی جویا شد. نوارهای ضبط‌شده این گفت‌وگوها سال‌ها به دلیل تحقیقات دیگر و کسالت پروفسور تیکو به فراموشی سپرده شد تا بالاخره به همت علیرضا انوشیروانی، عضو فعلی هیات علمی دانشگاه شیراز و عضو وابسته فرهنگستان زبان و ادب فارسی، که سال‌های 1985 تا 1991 دانشجوی دکترای ادبیات تطبیقی دانشگاه ایلی‌نوی بود، از روی نوار پیاده شد.
پس از صرف بیش از دو سال وقت، انوشیروانی متن فارسی را تدوین کرد و کار ترجمه آن به انگلیسی به پایان رسید. انوشیروانی پس از پایان تحصیلات به ایران بازگشت و پروفسور تیکو که سال‌ها از عارضه جسمانی رنج می‌برد در سال 1996 دار فانی را وداع گفت. بنا به وصیت او و درخواست خانواده وی، انوشیروانی کار را ادامه داد و با همکاری ژانت اسمار، استاد ادبیات تطبیقی دانشگاه ایلی‌نوی، این کتاب را در سال 2004 در آمریکا به دو زبان به چاپ رساند. پس از گذشت هفت سال، به پیشنهاد همسر پروفسور تیکو، انوشیروانی چاپ فارسی این کتاب را بر عهده گرفت و نگذاشت این اثر با‌ارزش از دست برود و به فراموشی سپرده شود. این کتاب دریچه‌ای اعجاب‌آور به سوی عقاید و دیدگاه گروهی از شاعرانی که زیر فشار سانسورهای شاه فعالیت می‌کردند، می‌گشاید، شاعرانی که اکنون دیگر به عنوان پیشگامان نوآوری در شعر نو فارسی شناخته شده‌اند.