راه مسکن جداست
آیا میتوان به افت قیمتها در بازار مسکن امیدوار بود؟
آیسان تنها: بازار مسکن سال 99 را بسیار متلاطم آغاز کرد. تازهترین گزارش بازار مسکن بانک مرکزی نشان میدهد متوسط قیمت مسکن در مهر سال جاری 110 درصد نسبت به سال گذشته افزایش یافت. تعداد معاملات آپارتمانهای مسکونی تهران نیز رشد قابل توجهی داشت. بهطوری که در مهرماه سال ۱۳۹۹ نسبت به ماه مشابه سال قبل 154درصد افزایش یافته بود.
به گفته کارشناسان، افزایش قیمت مسکن در نیمه نخست سال تحت تاثیر رشد قیمت در بازارهای دیگر، بهویژه در بازار ارز و طلا بود. برخی کارشناسان افزایش ارزش بازار سرمایه در نیمه نخست سال جاری را هم از عوامل موثر بر رشد بازار مسکن میدانند. با این حال معمولاً بازار مسکن در نیمه دوم سال نسبت به نیمه اول، آرامتر است. یعنی هم قیمتها روند آرامی دارند و هم معاملات تا حد زیادی کاهش پیدا میکنند. جزئیات گزارش بازار مسکن هم حاکی از آن است که با نزدیک شدن به نیمه دوم سال از تب بازار مسکن کاسته شده است. به روایت بانک مرکزی در مهرماه تعداد معاملات نسبت به ماه قبل صرفاً 3 /2 درصد افزایش یافته است. طبق تحلیلهای کارشناسی این وضعیت از عاملی دیگر هم ناشی شده و آن آغاز افت بازارها در ماههای میانی سال است.
برای شش ماه دوم سال 99 پیشبینی دیگری هم وجود دارد. به گفته رئیس اتحادیه مشاوران املاک انتخابات ریاستجمهوری آمریکا و احتمال ایجاد برخی تحولات سیاسی در نیمه دوم امسال، شرایط متفاوتی را برای بازار مسکن رقم خواهد زد. به گفته وی اگر این تحولات به آرامش بازارها منجر شود، هم انتظار کاهش نرخ ارز وجود دارد و هم انتظار کاهش قیمت در بازار مسکن. هر چند به گفته کارشناسان قیمت مسکن به اندازه قیمت خودرو، ارز یا سکه و طلا افت نخواهد داشت.
مسکن زیر سایه بحران عرضه
خوشبینیها درباره احتمال کاهش قیمت مسکن در حالی مطرح میشود که برخی کارشناسان مشکل مسکن در ایران و به ویژه تهران را فراتر از مسائل مربوط به نوسان بازارها میدانند و معتقدند مساله اصلی بازار مسکن در ایران کاهش شدید عرضه است و این گره هم نه با افت بازارها و نه با تحولات سیاسی باز نمیشود.
طبق تحلیل برخی از کارشناسان بازار مسکن بیش از هر زمانی نیاز به سیاستگذاریهایی دارد که بخش خصوصی را به ساخت مسکن ترغیب کند. سیاستهایی از قبیل اصلاح قوانین و مقررات موجود که از انگیزه سرمایهگذاری در بخش مسکن کاستهاند. افزون بر این، در شهرهای بزرگ از جمله ایران مشکلاتی مانند کمبود زمین کلنگی نیز وجود دارد که این مورد نیز مزید بر علت شده است. بنابراین هرچند میتوان امیدوار بود که اتفاقاتی مانند تحولات مثبت سیاسی در عرصه بینالملل و همچنین افت بازارها در ایران بتواند تاثیری هم بر بازار مسکن داشته باشد اما قفل مساله مسکن در ایران نیاز به کلید دیگری دارد.