وظیفه؛ خونخواهی
مراسم تحلیف چهاردهمین دوره ریاستجمهوری در مجلس برگزار شد
سهشنبه 9 مرداد 1403 مراسم تحلیف رئیسجمهور پزشکیان در مجلس شورای اسلامی با حضور نمایندگانی از ۸۶ کشور متشکل از ۱۰۴ هیات و سازمانهای بینالمللی و همچنین با حضور اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس برگزار شد. این در حالی است که بامداد روز بعد اسماعیل هنیه که در یکی از اقامتگاههای ویژه جانبازان در شمال تهران مستقر بود با اصابت پرتابهای از هوا به شهادت رسید. رهبر انقلاب در پی شهادت اسماعیل هنیه پیامی صادر کردند. متن پیام رهبر انقلاب اسلامی به این شرح است: «رهبر شجاع و مجاهد برجسته فلسطینی جناب آقای اسماعیل هنیه در سحرگاه دیشب به لقاءالله پیوست و جبهه عظیم مقاومت عزادار شد. رژیم صهیونیستی جنایتکار و تروریست، میهمان عزیز ما را در خانه ما به شهادت رسانید و ما را داغدار کرد، ولی زمینه مجازاتی سخت برای خود را نیز فراهم ساخت. شهید هنیه سالها جان گرامیاش را در میدان مبارزهای شرافتمندانه بر سر دست گرفته و آماده شهادت بود، و فرزندان و کسان خود را در این راه تقدیم کرده بود. او از شهید شدن در راه خدا و نجات بندگان خدا باک نداشت، ولی ما در این حادثه تلخ و سخت که در حریم جمهوری اسلامی اتفاق افتاده است، خونخواهی او را وظیفه خود میدانیم. اینجانب به امت اسلامی، به جبهه مقاومت، به ملت شجاع و سرافراز فلسطین و بالخصوص به خاندان و بازماندگان شهید هنیه و یکی از همراهانش که با وی به شهادت رسیده است، تسلیت عرض میکنم و علوّ درجات آنان را از خداوند متعال مسئلت مینمایم.» آنگونه که فارس گزارش داده: روابط عمومی کل سپاه پاسداران انقلاب اسلامی بامداد چهارشنبه 10 مرداد در اطلاعیهای اعلام کرد: آقای دکتر اسماعیل هنیه رئیس دفتر سیاسی حماس و یکی از محافظان وی در اثر اصابت قرار گرفتن محل اقامت آنان در تهران به شهادت رسیدند. روابط عمومی سپاه پاسداران در اطلاعیه جدید درباره ترور شهید اسماعیل هنیه تاکید کرد: بیتردید این جنایت رژیم صهیونیستی با پاسخ سخت و دردناک جبهه مقتدر و عظیم مقاومت بهویژه ایران اسلامی مواجه و برکات مجاهدتهای «شهید القدس» دکتر اسماعیل هنیه در دفاع از آرمان و حقوق ملت فلسطین یاریبخش آنان خواهد بود.
مراسم تحلیف چهاردهم
مراسم تحلیف چهاردهمین دوره ریاستجمهوری، عصر سهشنبه ۹ مرداد ۱۴۰۳ در صحن علنی مجلس به میزبانی محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی، هیاترئیسه و نمایندگان مجلس برگزار شد. آنگونه که ایسنا گزارش داده: در مراسم تحلیف چهاردهم علاوه بر شخصیتهای کشوری و لشکری داخلی، نمایندگانی از ۸۶ کشور متشکل از ۱۰۴ هیات و سازمانهای بینالمللی حضور پیدا خواهند کرد. برخی از مهمانان خارجی پیش از مراسم تحلیف در حضورهایی جداگانه با حضرت آیتالله خامنهای رهبر انقلاب اسلامی، محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی و مسعود پزشکیان رئیسجمهور دیدار کردند. این رویداد مهم خبری را بیش از ۶۰۰ خبرنگار، عکاس و فیلمبردار از رسانههای داخلی و خارجی پوشش دادند. این مراسم همچنین با حضور مهمانان داخلی اعضای شورای نگهبان، روسای قوا و نمایندگان مردم ایران برگزار شد و رئیسجمهور منتخب در صحن علنی مجلس و با حضور نمایندگان آیین سوگند را انجام دادند. ساعتی پیش از آغاز رسمی مراسم؛ با ورود مهمانان و استقبال محمدباقر قالیباف از ایشان به ساختمان مجلس شورای اسلامی این مراسم آغاز شد. سپس سران و مقامات کشورهای خارجی حاضر در مراسم تحلیف رئیسجمهور با مسعود پزشکیان و محمدباقر قالیباف و غلامحسین محسنیاژهای عکس یادگاری گرفتند. پس از آغاز رسمی مراسم محمدباقر قالیباف رئیس مجلس شورای اسلامی با خوشامدگویی به مهمانان داخلی و خارجی گفت: امروز همه ما متعهد میشویم در راه پیشرفت و تحقق آرمانهای انقلاب دولت را یاری کنیم. وی اظهار داشت: مجلس از همه ابزارها استفاده میکند تا از دولت در مسیر دشوار پیشرو حمایت کند. پس از آن حجتالاسلاموالمسلمین محسنیاژهای رئیس قوه قضائیه سخنرانی کرد و گفت: رئیسجمهور کشور همه صلاحیتهای خود را در انجام مسئولیتهای خود بر عهده گیرد و خود را وقف خدمت مردم، ترویج دین و اخلاق، پشتیبانی از حق کند و از خودکامگی دوری کند و از حقوق اشخاص حمایت کند. وی اظهار داشت: یاد بنیانگذار جمهوری اسلامی ایران حضرت امام و یاد شهدای گرانقدر و شهید والامقام سپهبد عزیز حاج قاسم سلیمانی و همچنین یاد شهدای خدمت و رئیسجمهور شهید آیتالله رئیسی و همراهانش را گرامی میدارم و علو درجات را برایشان مسئلت دارم. در ادامه مسعود پزشکیان رئیسجمهور برای پاسداری از نظام و قانون اساسی سوگند یاد کرد. وی سپس در سخنرانی خود بخش اعظم سخنانش را به دفاع از مردم غزه و فلسطین اختصاص داد که مورد تشویقهای متعدد حضار قرار گرفت. رئیسجمهور همچنین با خواندن این بیت که با دوستان مروت با دشمنان مدارا، تاکید کرد که ما خواهان آرامش در کشور و منطقه هستیم. با تشکر مجدد رئیس مجلس از حاضران، این مراسم به پایان رسید.
فعالیت گشت ارشاد و حجاببانها با مجوز و مصوبه وزارت کشور
«فعالیت گشت ارشاد و حجاببانها با مجوز و مصوبه وزارت کشور صورت گرفت.» این عبارات بخشی از اظهاراتی است که انسیه خزعلی در گفتوگو با یکی از سایتهای خبری مطرح کرده است. یاسر عرب، فعال رسانهای و مستندساز در واکنش به اظهارات اخیر انسیه خزعلی از عبارت روز بیرون افتادن اسرار یاد میکند و مینویسد: «قرآن کریم برای روز قیامت نامهای مختلفی برمیشمارد، مانند «یوم تبلیالسرائر» یعنی روزی که اسرار نهان انسان آشکار میشود. حال این اسرار فقط شخصی و روز برملا شدن آن صرفاً قیامت نیست. قیامت مظهر زمانی است که هیچ شفیع و نفعی برای آدمی نمیماند.» مصوبه وزارت کشور اما هر اندازه با بیاعتنایی مسئولان اجرایی دولت قبل روبهرو بود، با واکنشهای تند بسیاری از طیفها از جمله حقوقدانان کشورمان مواجه شد. حقوقدانانی چون علی مجتهدزاده، صالح نقرهکار و کامبیز نوروزی با اشاره به این واقعیت که شأن قانونگذاری در ایران منحصراً در اختیار مجلس شورای اسلامی است، ورود وزارت کشور به ترسیم نقشه راه قانونی را فاقد الزامات حقوقی ارزیابی کرده و آن را برخلاف قانون اساسی دانستند. علی مجتهدزاده نخستین حقوقدانی بود که به نقد این نوع تصمیمات دولت پرداخت و در خصوص ابعاد پنهان فعالیت حجاببانها در سطح مترو و اعلام برائت احمد وحیدی از فعالیتهای حجاببانها اظهار داشت: «وزیر کشور اعلام کرده مجوز خاصی برای این کار توسط این وزارتخانه داده نشده است. دو نکته در این خصوص وجود دارد؛ اولاً چرا رسماً نهاد اعطاکننده مجوز معرفی نمیشود. ثانیاً آیا وزارت کشور درباره دیگر اقدامات مردمی که در قانون اساسی هم تصریح شده همینطور حاضر به تساهل است؟ مثلاً آیا درباره تجمعات ذیل اصل 27 قانون اساسی حاضر است همین سهلگیری را داشته باشد؟ یا درباره امر به معروف مسئولان و دستگاههای حکومتی توسط مردم؟» او در ادامه میگوید: «شهروندان زیادی در ماههای اخیر از رفتار و برخورد ماموران و افراد تذکردهنده حجاب شاکی بوده و حتی آسیب دیدهاند. اولین اثر نامشخص بودن مرجعی که این افراد به آن منتسب هستند یا از آن مجوز گرفتهاند، نامشخص بودن مسئولیت حقوقی است که به آنها منتسب میشود. درباره اقداماتی که احتمال ایجاد برخورد و تنش ناظر به آنها کم نیست تجربه نیز چنین ثابت کرده، نامشخص بودن هویت فردی و سازمانی افرادی که میگویند مرتبط با فراجا و دادستانی هستند، چه توجیهی دارد؟ اگر به هر دلیلی هر نوع تنشی ایجاد شود، تکلیف مسئولیت قانونی آن چیست؟»
باید دید نهایتاً آیا پرونده رویکردهای سلبی در مقوله حجاب و فیلترینگ فضای مجازی در دولت پزشکیان بسته میشود یا برخی افراد و جریانات همچنان با اقدامات فراقانونی ملت را از حقوق قانونیشان محروم میکنند.
انتصاب عارف به عنوان معاون اول دولت چهاردهم
مسعود پزشکیان رئیسجمهور در حکمی «محمدرضا عارف» را به عنوان معاون اول رئیسجمهور منصوب کرد. آنگونه که ایسنا گزارش داده: متن حکم رئیسجمهور به شرح زیر است: «جناب آقای محمدرضا عارف به استناد اصل ۱۲۴ قانون اساسی و با توجه به مراتب شایستگی، تجارب ارزنده مدیریتی و اجرایی، به موجب این حکم جنابعالی را به سمت «معاون اول رئیسجمهور» منصوب مینمایم. میثاق مشترک ما، سند چشمانداز، سیاستهای کلی و برنامه هفتم است که باید با تمام توان و جلب مشارکت و همکاری همگان و استفاده از همه ظرفیتها در دستور کار قرار گیرد. اداره جلسات هیات وزیران، ایجاد هماهنگی بین وزرا و مقامات اجرایی، ابلاغ مصوبات هیات دولت و پیگیری تحقق نتایج در امور محوله بر پایه میثاق مشترک و منشور اخلاقی کارگزاران دولت چهاردهم مورد انتظار است. توفیقات جنابعالی را از درگاه خداوند متعال خواستارم.»
فرابحران پایتخت
روز جمعه 5 مرداد زمین خیابان ولیعصر نزدیک میدان ولیعصر فرورفت و گودال بزرگی ایجاد شد. یک شهروند تهرانی بر اثر این فرونشست مصدوم شد. علی نصیری، رئیس سازمان پیشگیری و مدیریت بحران شهر تهران، دلیل فرونشست زمین در میدان ونک تهران را ترکیدگی لوله در خیابان برزیل اعلام کرده. آنگونه که سازندگی گزارش داده: این اولین فرونشست شهر تهران نیست و مسلماً آخرین حفره ایجادشده در پایتخت ایران هم نخواهد بود. در دوره چهارم مدیریت شهری، شهر تهران با دستگاه مخصوصی اسکن و حفرههای زیرزمینی شناسایی میشد. دستگاه مخصوص اسکن شهر از کشور ژاپن اجاره شده بود که در آخرین روزهای مدیریت محمدباقر قالیباف مدت اجاره آن تمام و این دستگاه به کشور ژاپن بازگشت. پس از سه سال هنوز دستگاهی برای اسکن معابر به شهر تهران نیامده و آنطور که مدیران شهری میگویند، اسکن انجام میشود اما با دستگاههای قدیمی. هیچکسی نمیداند این حفرههای زیرزمینی در کدام نقطه از شهر تهران وجود دارد و احتمال بروز بحران و فرو رفتن خیابانها وجود دارد. مرکز پژوهشهای مجلس شورای اسلامی در گزارشی با موضوع «فرونشست، کاهش منابع آبهای زیرزمینی و چالش برداشت بیرویه از این منابع» به چالش بزرگ کشور در این باره اشاره کرده است. در شرایطی که ذخایر آب در سدهای تامینکننده آب پایتخت نیز در حال کاهش بوده و روند تجدید آنها در شرایط بحرانی و کمآبی حاضر بسیار کند و ناچیز است، این فشار مضاعف در نهایت بر آبخوانهای پایتخت تحمیل شده و روند گسترش فرونشست را در این کلانشهر جدیتر خواهد کرد. بر اساس این گزارش، نرخ فرونشست در جنوب استان البرز و در نزدیکی تهران بالای ۳۰ سانتیمتر در سال است.