امید به آینده
مدیران اقتصادی چطور به آینده خوش‌بین شده‌اند؟
محبوبه فکوری: مدیران اقتصادی دست از بدبینی برداشته‌اند و اندکی به اقتصاد و آینده اقتصادی ایران امیدوارتر شده‌اند؛ این را گزارش‌های اتاق بازرگانی ایران بر اساس آمار و اطلاعات حاصله از دوره هجدهم طرح شاخص مدیران خرید مورد تاکید قرار داده است. بر اساس گزارشی که اتاق بازرگانی ایران منتشر کرده است، در اسفندماه سال 1399، رقم شاخص کل اقتصاد 73 /54 واحد اعلام شده که یک واحد بالاتر از بهمن‌ماه همین سال بوده است. اما این تمام ماجرا نیست؛ چراکه در فروردین‌ماه که البته بخشی از آن مصادف با تعطیلات نوروز و بخش اندکی از آن مصادف با آغاز ماه مبارک رمضان بوده است شاخص مدیران خرید بخش صنعت، معادل 29 /57 واحد اعلام شده که نسبت به اسفندماه، 04 /1 واحد کاهش را به ثبت رسانده است؛ اگرچه همچنان این رقم، بر شرایط نسبتاً مساعد در این بخش دلالت دارد؛ به این معنا که شاخص انتظارات تولید برای فروردین‌ماه 1400 کاهش قابل‌ملاحظه‌ای داشته است که با رسیدن به رقم 57 /44واحدی، زنگ خطر افت تولید در شرایط تعطیلی نوروزی و شیوع دوباره کووید 19 در سراسر کشور را به صدا درآورده است. نظرسنجی‌های انجام‌شده از بنگاه‌های اقتصادی حکایت از آن دارد که شاخص مدیران خرید برای کل اقتصاد ایران در اسفندماه، 73 /54 به دست آمده است که نسبت به بهمن‌ماه که رقمی معادل 73 /53 بوده، با نرخ بیشتری افزایش پیدا کرده که به عبارتی نشان می‌دهد فعالان اقتصادی بخش خصوصی، طی 18 ماه گذشته از ابتدای شروع طرح در بخش کل اقتصاد، بیشترین میزان این شاخص را در اسفندماه به ثبت رسانده‌اند. نکته حائز اهمیت آن است که شاخص انتظارات در ارتباط با میزان فعالیت اقتصادی در ماه آینده (57 /44) پیش‌بینی رکود بالا در فروردین‌ماه را نشان می‌دهد؛ به این معنا که از یک‌سو، طبق روال هر سال، کاهش در فعالیت‌ها در فروردین به‌طور معمول وجود دارد و از سوی دیگر ماه رمضان و همچنین تعطیلات بسیاری از کسب‌وکارها به دلیل گسترش مجدد کووید 19 بر این رکود تاثیرگذار بوده است. از سوی دیگر، شاخص میزان فعالیت‌های کسب‌وکار در اسفندماه (39 /58) نسبت به بهمن‌ماه (71 /56) افزایش داشته است و طی 18 ماه از شروع طرح به بیشترین مقدار خود رسیده است. این شاخص به ترتیب در بخش ساختمان، خدمات و کشاورزی و صنعت افزایش داشته و افزایش تقاضا در بسیاری از رشته فعالیت‌ها در ماه پایانی سال دلیل عمده آن بوده است.
از سوی دیگر، شاخص میزان صادرات کالاها یا خدمات کل اقتصاد در اسفندماه (80 /47) هرچند همچنان کاهشی است اما همانند بهمن‌ماه نرخ کاهش کمی داشته است و بیشترین عدد شاخص از ابتدای شروع طرح را ثبت کرده که عمدتاً به دلیل بهبود صادرات در بخش صنعت است. بر اساس گزارش گمرک جمهوری اسلامی ایران صادرات در اسفندماه افزایش 193 میلیون‌دلاری و رشد شش‌درصدی را نسبت به بهمن‌ماه تجربه کرده است. به هر حال همه این اعداد و ارقام نشان می‌دهد که مدیران اقتصادی نسبت به آینده خوش‌بین‌تر شده‌اند و این امیدواری وجود دارد که اقتصاد ایران با این خوش‌بینی، وضعیت متفاوت و امیدوارانه‌تری را به ثبت برساند.
