نوسانات نامتقارن

  حمید فرزین: بازارهای جهانی به شهادت سردار سلیمانی و بالا رفتن ریسک جنگ در خاورمیانه واکنش نشان دادند؛ طلای جهانی بر قله هفت‌ساله نشست و طلای سیاه مرز 70دلاری را پس از ماه‌ها به خود دید. در چنین شرایطی، به نظر طبیعی می‌آید که بازارهای داخلی نیز تا حدی نوسانی و حداقل دچار شوک‌های آنی شوند. با این حال، واکنش بازارهای داخلی چندان متقارن و در تناسب با هم نبود. از یک‌سو در بازارهای دارایی، دلار و یورو رشد زیادی را تجربه نکردند، ولی سکه و طلا با افزایش قابل توجهی روبه‌رو شدند و رکوردهای تازه‌ای را به ثبت رساندند. سکه تمام بهار آزادی پس از هفت ماه از مرز پنج میلیون‌تومانی عبور کرد و حتی تا نزدیکی کانال پنج میلیون و 200 هزار تومان بالا رفت. طلای 18 عیار نیز مرز روانی 500 هزارتومانی را شکست. در حالی که سکه بالای 10 درصد رشد کرد، بازدهی دلار زیر پنج درصد باقی ماند.

در بازار سهام نیز شیب تغییرات تند بود، هرچند که در جهت منفی؛ شاخص بورس تهران هفته گذشته در اولین روز کاری بازار، سومین افت بزرگ روزانه به لحاظ درصد را به ثبت رساند. تا روز سه‌شنبه نیز در مجموع این شاخص بیش از شش درصد از ارزش خود را از دست داده بود. اما نکته جالب این بود که برخی کارشناسان در همین شرایط عنوان می‌کردند شرکت‌های حقوقی، تمایل بیشتری برای خرید داشتند. در مورد چرایی عدم تناسب رشد سکه و دلار دلایل متعددی عنوان می‌شد. از یک‌سو در بازار برای خرید دلار محدودیت‌هایی وجود دارد. ولی در بازار سکه خریدها آزادتر است. به این موضوع روند بازارهای جهانی را نیز باید اضافه کرد. طلای جهانی یکی از متغیرهایی است که با افزایش خود قیمت سکه را تحت تاثیر قرار می‌داد.

در حالی که در بازار ارز و سکه شاهد افزایش معاملات بودیم، در بازار مسکن عنوان می‌شد که پس از حمله تروریستی آمریکا به سردار سلیمانی، خرید و فروش‌ها به شدت کاهش پیدا کرد و بنگاه‌های املاک بسیار خلوت شده بود. البته فعالان این بازار معتقد بودند، در صورتی که افزایش قیمت ارز ادامه پیدا کند، می‌تواند بهای مسکن را نیز تحت تاثیر قرار دهد. به گفته آنها، در سال‌های اخیر قیمت ارز و مسکن همسو با یکدیگر حرکت کرده بودند.

در این میان، در مورد آینده بازارها نگاه‌های متناقضی وجود دارد؛ دسته‌ای از تحلیلگران عنوان می‌کنند بازارها در دو سال اخیر شوک‌های قابل توجهی را تجربه کرده‌اند و ظرفیت بیشتری برای رشد قیمت نوسانی ندارند؛ در مقابل بیشتر معامله‌گران و کارشناسان نوسانات آتی بازارها را وابسته به تحولات سیاسی می‌دانند. عده‌ای از آنها عنوان می‌کنند در صورتی که سطح تنش‌ها از شرایط کنونی بالاتر نرود، احتمال اینکه دچار شوک‌های قیمتی شویم، بسیار محدود است؛ در مقابل متغیری مانند وقوع جنگ از نظر آنها می‌تواند معادلات دیگری را رقم بزند و بازارها را با چالش‌های جدیدی مواجه کند.