رو به خاموشی

قطع برق شهرهای مختلف و مصرف بیش از حد گاز در سرمای پاییز و زمستان امسال یک‌بار دیگر بحران ناترازی در ایران را به رخ کشید. بحرانی که کنشگران این عرصه معتقد هستند اگر فکری برای زیرساخت‌های فرسوده و فرآیند یخ‌زده سرمایه‌گذاری ناشی از تحریم و سوءمدیریت داخلی در این حوزه نشود، سال آینده و سال‌های بعد دیگر عملاً برقی برای تمام طول روز نخواهیم داشت. رفع ناترازی انرژی در ایران نیازمند یک رویکرد جامع و چندوجهی است که هم بخش عرضه و هم بخش تقاضا را دربر گیرد. در بخش عرضه، گسترش و به‌روزرسانی زیرساخت‌های تولید و انتقال انرژی ضروری است. بهره‌گیری از فناوری‌های نوین برای افزایش راندمان تولید، به‌ویژه در نیروگاه‌های حرارتی، می‌تواند مصرف سوخت را کاهش دهد و بازدهی را بهبود بخشد. همچنین، توسعه منابع انرژی تجدیدپذیر نظیر باد و خورشید، علاوه بر کاهش وابستگی به سوخت‌های فسیلی، به تنوع‌بخشی به سبد انرژی کشور کمک می‌کند. در بخش تقاضا، اصلاح الگوی مصرف و ارتقای بهره‌وری انرژی از طریق سیاست‌های تشویقی و آگاهی‌بخشی به مردم بسیار حائز اهمیت است. اجرای طرح‌های هوشمندسازی در مصرف انرژی، مانند استفاده از کنتورهای هوشمند و مدیریت بار، می‌تواند نقش موثری در کاهش مصرف غیرضروری داشته باشد. همچنین، تدوین و اجرای استانداردهای سخت‌گیرانه‌تر برای تجهیزات پرمصرف و حمایت از تولید و توزیع محصولات کم‌مصرف، به کاهش ناترازی کمک می‌کند. از منظر سیاست‌گذاری، بازنگری در نظام قیمت‌گذاری حامل‌های انرژی برای نزدیک‌تر کردن قیمت‌ها به واقعیت اقتصادی ضروری است. با این حال، این اقدام باید با در نظر گرفتن حمایت از اقشار کم‌درآمد همراه باشد تا از بروز مشکلات اجتماعی جلوگیری شود.