بازخوانی اندیشههای جرج استیگلر برنده جایزه نوبل اقتصاد به بهانه ۸۰ سالگیاش
سرباز شیکاگو
جرج استیگلر، میلتون فریدمن، کنت ارو، ملوین ردر و رابرت سولو نام پنج دوست که چهار نفر از آنها جایزه نوبل اقتصاد را از آن خود کردند. میلتون فریدمن و جرج استیگلر را از اقتصاددانان اصلی و جریانساز مکتب شیکاگو میدانند. بردن جایزه نوبل اقتصاد و همکاری و دوستی با اقتصاددانان بزرگی چون میلتون فریدمن، تئودور شولتز و کنت ارو و بیش از همه اینها تحکم و جدیتی که استیگلر در دفاع از نظریات اقتصادی خودش داشته به ما انگیزه کافی برای دقت بیشتر روی زندگی و آثار این اقتصاددان تاثیرگذار را داده است. تولد او هم بهانه خوبی است تا از نزدیک به 80 سال زندگی و تلاش آکادمیک او نگاهی بیندازیم.
جرج ژوزف استیگلر بدون شک برای مورخان اقتصادی تفکرات قرن بیستم یکی از شخصیتهای مورد توجه است. نظریه «قیمت رقابتی» او در سال 1942 به شکلگیری و توسعه اقتصاد خرد بعد از جنگ جهانی دوم کمک بسیاری کرد. نظریات بیسابقه او در زمینه سازماندهی صنعتی پدیدآورنده پایههای اصلی این رشته بود. پایهریزی اقتصاد قانونگذاری، اقتصاد انتخاب عمومی و اقتصاد اطلاعات همگی مرهون تلاشهای استیگلر بوده است و او بیشتر از همه برای کوششهایش در زمینه اقتصاد اطلاعات مورد تقدیر قرار گرفت همچنین استیگلر پس از آن در سال 1946 به ریاست انجمن اقتصاد آمریکا و در سال 1977 به ریاست موسسه تاریخ اقتصادی آمریکا رسید. او در سال 1975 به عنوان یکی از اعضای آکادمی ملی علوم آمریکا پذیرفته شد و سر انجام در سال 1982 جایزه نوبل اقتصاد را از آن خود کرد.
نظریههای استثنایی استیگلر، نظریه تولید در سال 1941 و پس از آن مقاله «توسعه تئوری مطلوبیت» در سال 1950، پیشرفت نظری عظیمی در تفکر نوین به وجود آوردند. میتوان گفت این نظریات سرآغاز اجماع عمومی که هماکنون میان اقتصاددانان وجود دارد بودند و اکنون از آنها به عنوان منبعی معتبر استفاده میشود. همانطور که پیش از این نیز گفتیم تاکید او بر اثبات تجربی نظریاتش مثالزدنی بود.
همکاران و دانشجویانش، استیگلر را فردی شوخطبع ولی قاطع در بیان نظراتش میدانستند. استیگلر از به چالش گرفتن دیگر اقتصاددانان هراسی نداشت و در یکی از صحبتهایش رو به اقتصاددانان از آنها انتقاد کرد که نباید تنها به بیان فرضیاتشان بدون ارائه دلیل و مدرک تجربی اکتفا کنند و در مورد قانونگذاری و تاثیر آن بر اقتصاد و قیمتها از اقتصاددانان دعوت کرد تا اثرات قانونگذاری را مورد بررسی دقیق قرار دهند. او همچنین اقتصاددانان گذشته را که به نقد قانونگذاری دولت پرداخته بودند بدون آنکه اثرات تجربی آن را مورد مطالعه موردی قرار دهند، شدیداً مورد انتقاد قرار داد.
آثار اصلی استیگلر را تحت چهار عنوان میتوان دستهبندی کرد: تاریخ اقتصاد، نظریه اقتصاد خرد، اقتصاد صنعتی و اقتصاد مقررات بخش عمومی.
مقالات برجسته استیگلر در خصوص سیر اندیشه اقتصادی (1948) و مقالاتی در تاریخ اقتصاد (1965) نوشته شده است.
کتابهای استیگلر: سازمان صنعتی (1968)
شهروند و دولت: مقالاتی در مقررات دولتی (1982) حاوی مقالاتی است که استیگلر طی سالها در زمینه رفتارهای بازرگانی و نظریه مقررات اقتصادی نوشته است.
کتابهای خدمتگزاران خانگی در آمریکا (1974)، سرمایه و نرخهای بازده در صنایع کارخانهای (1963) و عرضه و تقاضای متخصصان علمی (1975) بخشی از کارهای تجربی استیگلر در دوره 1959-1943 است که استیگلر با «دفتر ملی تحقیقات اقتصادی» در سال 1946 با همکاری میلتون فریدمن تحت عنوان بامها و پشتبامها نوشت و کماکان به عنوان یکی از نخستین انتقادها بر محدود کردن سودبری اقتصادی در ادبیات اقتصادی خواندنی است.
دیدگاه تان را بنویسید