شناسه خبر : 8015 لینک کوتاه
تاریخ انتشار:

کمبود اعتبارات بهسازی و ناوگان فرسوده جاده‌ها‌ را به اغما برده است

جاده‌ها‌ی پرمخاطره

حادثه‌خیز بودن جاده‌ها‌ی کشور، استاندارد نبودن ساخت جاده‌ها‌ و مرمت و نگهداری غیراصولی راه‌های شریانی کشور به ویژه در زمینه حمل‌ونقل جاده‌ای و فرسودگی ناوگان مصائب حمل‌ونقل عمومی کشور را بیش از سال‌های گذشته افزایش داده است.

سایه فتحی
حادثه‌خیز بودن جاده‌ها‌ی کشور، استاندارد نبودن ساخت جاده‌ها‌ و مرمت و نگهداری غیراصولی راه‌های شریانی کشور به ویژه در زمینه حمل‌ونقل جاده‌ای و فرسودگی ناوگان مصائب حمل‌ونقل عمومی کشور را بیش از سال‌های گذشته افزایش داده است. اگرچه موضوع ناایمن بودن جاده‌ها‌ی کشور مساله تازه‌ای نیست و در دهه‌های گذشته همواره از دغدغه‌های مدیریت برون‌شهری کشور بوده است اما بروز اتفاقات ناگوار در ماه‌های اخیر باعث شده تا بیش از گذشته این مساله نمایان شود. بارش برف سنگین در جاده‌ها‌ی شمالی کشور که تراژدی غم‌انگیزی را رقم زد یک بار دیگر نشان داد بی‌توجهی به موضوع راهداری زمستانی و سنتی عمل کردن در این بخش چگونه می‌تواند مشکلات را دوچندان کند و مانع کمک‌رسانی به مردم سانحه‌دیده شود. از حواشی بارش برف سنگین و مشکلات در راهداری زمستانی که بگذریم سال‌هاست که بخش حمل‌ونقل جاده‌ای با چالش و مشکلات فراوانی دست و پنجه نرم می‌کند. در این میان بی‌مهری مسوولان برنامه‌ریز و تصمیم‌گیر کشور در جهت نگهداری و بهسازی جاده‌ها‌ی کشور باعث شده هر سال بر مخاطرات این بخش افزوده شود به طوری که بنا بر آمارهای اعلامی از سوی کارشناسان امر ایران جزو 10 کشور پرسانحه جهان در زمینه سوانح جاده‌ای است. بر اساس آمار مراکز جهانی کشورهای حاشیه خلیج فارس و کشورهای جهان سوم صدر‌نشین جدول تصادفات و تلفات جاده‌ای هستند و در این میان ایران جزو 10 کشور پر‌سانحه جهان است. این رتبه نشان می‌دهد تا چه میزان در این بخش با چالش مواجهیم و باید مسوولان امر چاره‌ای برای این مساله بیندیشند.


کمبود اعتبار چالش اصلی
امروزه در هر کشوری توسعه و نگهداری از ساختارهای زیربنایی بخش حمل و نقل اساسی‌ترین نقش را در پیشرفت آن کشور دارد و در ایران این موضوع دارای اهمیت زیادی است، بنابراین توجه به این مهم همواره باید در راس بخش زیربنایی کشور قرار بگیرد. به هر شکل مسوولان جدید سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای مدعی هستند که بهبود وضعیت جاده‌‌های کشور را در اولویت برنامه خود دارند. به طوری که به گفته مدیرعامل این سازمان یکی از مهم‌ترین مسوولیت‌های سازمان راهداری و حمل‌ونقل جاده‌ای نگهداری بیش از 30 هزار کیلومتر از راه‌های شریانی کشور اعم از آزادراه، بزرگراه و راه اصلی است. باید توجه داشت در بخش تلفات جاده‌ای که در حال حاضر مهم‌ترین چالش کشور در بخش حمل و نقل محسوب می‌شود تمامی مشکلات و موانع آن مربوط به وضعیت جاده‌ها‌ی کشور نیست و بخش عمده آن ناشی از خطای انسانی است اما در این راستا باید سعی شود حداقل‌ها و هرچه که مربوط به بخش جاده‌ای است مورد بررسی کارشناسی قرار گیرد و در جهت رفع آن تلاش شود. یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند تغییر چشمگیری در کاهش سوانح جاده‌ای داشته باشد مراقبت و نگهداری از راه‌های موجود در کشور است. اما متاسفانه نگهداری مطلوب و ایده‌آل از راه‌های کشور امری است که با چالش‌های فراوانی مواجه است که باعث شده رسیدن به این هدف به سادگی میسر نشود. یکی از این چالش‌ها بالا بودن اعتبارات مورد نیاز به منظور ترمیم و نگهداری از راه‌هاست. به ‌طوری ‌که نگهداری از حدود 210 هزار کیلومتر انواع راه موجود در کشور نیازمند پنج تا شش هزار میلیارد تومان اعتبار است و این میزان اعتبار بسیار بالاتر از اعتباری است که در حال حاضر در اختیار این سازمان قرار دارد. اما به هر روی نگهداری راه‌ها موضوعی اجتناب‌ناپذیر است و چنانچه نتوان به درستی از آنها نگهداری کرد وضعیت راه‌ها به مرحله‌ای خواهد رسید که دیگر بهسازی و نگهداری از آن به صرفه نخواهد بود و کشور ناگزیر به ساخت راه‌های جدید روی خواهد آورد. index:1|width:400|height:128|align:left

مرگ خاموش در جاده‌ها‌
اما یکی دیگر از مشکلات بخش حمل‌ونقل جاده‌ای به بالا بودن سوانح جاده‌ای برمی‌گردد. مساله‌ای که در سال‌های اخیر به معضل جدی در این بخش تبدیل شده است و بارها کارشناسان نسبت به مرگ‌های خاموش در جاده‌ها‌ هشدار داده‌اند و نباید مسوولان بی‌تفاوت از کنار این امر بگذرند. هرچند تنها استاندارد نبودن ساخت و مرمت و عدم هوشمندسازی جاده‌ها‌ عامل سوانح جاده‌ای نیستند و عواملی چون خودروهای ناایمن و عدم نظارت در رشد سوانح جاده‌ای نقش دارند، با این حال گفته می‌شود یکی از مهم‌ترین دلایل تصادفات جاده‌ای طرح هندسی راه‌هاست که به طور شایسته مورد توجه قرار نگرفته است. از طرفی عدم تعریض برخی از جاده‌ها‌ بر مشکلات این بخش افزوده است. بعضی از جاده‌ها‌ به دلیل باریک بودن باعث بروز تصادف و سانحه می‌شوند چون در این جاده‌ها‌ به دلیل سبقت گرفتن ماشین‌ها از یکدیگر یا سرعت تند حادثه‌ای به وجود می‌آید. به گفته محمد سعدی‌مسگری عضو هیات علمی دانشگاه خواجه‌نصیر طوسی پیچ‌های تند، شیب جاده‌ها‌ و نبود تابلوهای اطلاع‌رسانی به موقع و کافی از مواردی است که منجر به بروز سوانح می‌شوند. ایجاد بزرگراه یکی از راهکارهای کاهش سوانح است و این در حالی است که در برخی مواقع شاهدیم این بزرگراه‌ها در جاهایی که چندان ضرورت ندارد، ساخته می‌شوند اما در نقاط سانحه‌خیز شاهد این گونه اقدامات نیستیم.

خطر فرسودگی ناوگان
نوسازی ناوگان موضوع بسیار مهمی در حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای است. اما سال‌هاست به صورت عملی مورد توجه مسوولان قرار نگرفته است. در سال‌های اخیر کارشناسان به ضرورت بر نوسازی ناوگان حمل‌ونقل عمومی تاکید کرده‌اند و بر خروج ناوگان فرسوده هشدار داده‌اند اما در عمل اتفاق چندانی در این زمینه رخ نداده است. در حال حاضر بخشی قابل توجه از ناوگان را کامیون‌ها و اتوبوس‌های بالای 25 سال تشکیل می‌دهند و به‌رغم اینکه طرح‌های متعددی برای نوسازی ناوگان به اجرا گذاشته شده است، اما هیچ کدام بازدهی مناسبی نداشته‌اند. پس از تصویب قانون توسعه حمل‌ونقل عمومی در سال 1386 و تمدید آن در قانون برنامه پنجم توسعه اما در عمل گشایشی حاصل نشد و همچنان این ناوگان فرسوده در سطح جاده‌ها‌ی کشور فعال است و هر روز سانحه جدیدی را رقم می‌زند. به طوری که در حال حاضر، ناوگان فرسوده در جاده‌ها‌ همچنان جولان می‌دهند و خسارت‌های هنگفتی به جامعه تحمیل می‌کنند و نوسازی ناوگان اندرخم یک کوچه است. این مهم همه نگاه‌ها را به 20 سال قبل یعنی تفهیم ضرورت نوسازی بر‌می‌گرداند؟ در حالی که امروز نه‌تنها احدی به ضرورت نوسازی ناوگان در کشور تردید ندارد، بلکه بر اضطراری بودن موضوع نیز یقین حاصل شده است. اما باز هم اما و اگر در نوسازی ناوگان وجود دارد که مشکل اصلی به کمبود اعتبارات و تسهیلات برمی‌گردد. با این حال به گفته مسوولان راه و شهرسازی و فعالان این بخش امید است با توجه به گشایش‌هایی که در حوزه بین‌الملل در حال وقوع است بتوان از برندهای معتبر جهت حضور در کشور دعوت کرد و مسوولان نیز حمایت‌های مالی و تعرفه‌ای مناسبی را داشته باشند.

دراین پرونده بخوانید ...

دیدگاه تان را بنویسید

 

پربیننده ترین اخبار این شماره

پربیننده ترین اخبار تمام شماره ها