فلاشبک بازار مسکن

دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن طی گزارشی، قیمت واقعی شهریور امسال را مشابه قیمت فروردین سال 1390 دانسته است. این شباهت زمانی اهمیت می‌یابد که هشدار کارشناسان به افزایش یکباره قیمت در بازار مطرح می‌شود. گزارش اخیر حاکی است بررسی روند قیمت مسکن از ابتدای سال 1391 تا پایان اردیبهشت سال 1394 نشان از یک روند صعودی نسبتاً شدید از ابتدا تا انتخابات سال 92 دارد و پس از آن، قیمت‌ها با ثبات نسبی روبه‌رو بودند. بازار مسکن در این دو مقطع زمانی مشابه، از منظر معاملات و اجاره نیز علامت‌هایی را به دست می‌دهد. گزارش دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن حاکی از آن است که بازار اجاره به یکباره و در ابتدای امسال، شیب افزایشی ملایمی را تجربه کرد و در شهریورماه، توانست افزایش 12‌درصدی را نسبت به ماه مشابه سال قبل، ثبت کند. در این مقطع زمانی، عامل قیمت مسکن و کنترل نرخ تورم علامت «ثبات در بازار» را نشان می‌دهد چرا که نرخ تورم به سمت کاهش حرکت کرده و قیمت مسکن نیز به یک ثبات نسبی رسیده است. با این حال، کارشناسان بسیاری، دو مقطع زمانی قید‌شده را علامتی برای یک رفتار مشخص و ثابت از بازار مسکن می‌دانند. شاید بر همین اساس هم باشد که بسیاری از همین صاحب‌نظران معتقدند بعد از رکود فعلی، باید منتظر تند شدن شیب افزایشی قیمت بود؛ افزایش قیمتی که شاید از ابتدای سال، آهنگ ملایم خود را حفظ کرده بود اما در شش‌ماه دوم سال آماده ثبت علامت‌های تندتری است. در این میان، بخش دیگری از گزارش اخیر، رفتار بازار مسکن را در مقایسه با بازارهای دیگر از جمله بازارهای رقیب بررسی کرده است. بر این اساس، روند شاخص‌های بازار مسکن در کنار بازار دارایی‌های رقیب و شاخص قیمت کالاها و خدمات عمومی نشان از آن دارد که بازارهای دیگر به سطح نرخ تورم عمومی رسیده‌اند. در حالی که شاخص قیمت مسکن، در پایین‌ترین جایگاه نسبت به دیگر بازارها قرار داشته است. شاید بی‌راه نباشد که به تایید بسیاری از کارشناسان، این مساله را به معنای کم شدن میل سرمایه‌گذاران برای ورود به بازار مسکن دانست. با این حال، هشدار برای این بازار بازهم ادامه دارد. علامت‌هایی که بازار مسکن نشان می‌دهد، حاکی از تغییر رفتار این بازار در آینده نزدیک است. در چنین شرایطی، اغمای بازار مسکن به یک تکانه بزرگ از رکود به سمت افزایش قیمت آن هم در فصل سرد، سیر خواهد کرد. آینده‌ای که کارشناسان برای بازار پاییزی و زمستانی مسکن می‌گویند، بر ستون کاهش حاشیه سود و به فروش نرفتن واحدهای مسکونی تکمیل‌شده استوار شده است؛ ستونی که پایه اصلی آن کاهش قدرت خرید متقاضیان مسکن بوده است. هرچند که مشخص نیست اگر آن‌طور که کارشناسان می‌گویند قیمت‌ها به سمت افزایش سیر کند، تغییر نکردن قدرت خرید متقاضیان می‌تواند چه اتفاقی را در بازار مسکن رقم بزند.
از این‌رو دفتر برنامه‌ریزی و اقتصاد مسکن اعلام کرده است که سیر نزولی قیمت حقیقی مسکن همچنان ادامه دارد به ‌طوری که قیمت‌های واقعی در شهریور امسال با قیمت اسمی مسکن در فروردین‌ماه سال 1390 برابر شده است. در این گزارش آمده است که روند قیمت مسکن از ابتدای سال 1391 تا پایان خرداد سال 92 در شهر تهران حاکی از این است که قیمت مسکن صعودی نسبتاً شدید داشته و سپس از تیرماه سال 1392 از ثبات نسبی برخوردار بوده است. همچنین بررسی بازار مسکن و بازارهای رقیب با استفاده از آخرین اطلاعات و آمار منتشر‌شده نشان می‌دهد از خردادماه سال 1392 از نوسانات در همه این بازارها کاسته شده است.