پس از اوج

بعد از آنکه ارزش سهام اپل، به عنوان گران‌ترین شرکت جهان، در ماه آوریل به اوج خود رسید، پیش‌بینی اینکه روند به این سرعت معکوس خواهد شد، آسان نبود. قیمت سهام اپل تنها در روز سه‌شنبه چهارم آگوست، حدود سه درصد کاهش یافت. این ادامه سلسله کاهش‌هایی بود که در واقع از همان ماه آوریل آغاز و باعث شده تا در این مدت اپل حدود 15 درصد از ارزش سهام خود را از دست بدهد. فعلاً و با توجه به کاهش بیش از 10 درصد ارزش، می‌توان اپل را در دوره تصحیح قیمت‌ها دانست، اما اگر این روند کاهشی ادامه یابد، می‌توان گفت اپل وارد مرحله بازار افتان (bear market) شده است که می‌تواند تبعات مهمی برای آینده شرکت داشته باشد (بازار افتان به وضعیتی گفته می‌شود که قیمت سهام نه به یکباره و در کوتاه‌مدت، که برای مدتی طولانی و حتی در حد چند سال کاهش ارزشی دو‌رقمی را تجربه کند). اما چرا اپل، پس از ارائه و عملکردهایی موفق دچار چنین وضعیتی شده است؟ آن هم در حالی که درآمد شرکت از فروش محصولات خود، خصوصاً گوشی‌های هوشمند، بسیار مناسب است؟ می‌توان گفت اپل بیش از هر چیز دیگر، قربانی عنوان خود شده است. عناوینی همچون با‌ارزش‌ترین شرکت جهان، توقع‌ها را از ارائه محصولات جدید شرکت به بازار بالا برده و این کاهش ارزش بیشتر به دلیل برآورده نشدن این توقعات اتفاق افتاده است. نه‌تنها ساکنان وال‌استریت انتظار فروش بیشتری از مدل جدید آیفون داشته‌اند، که کارشناسان اقتصادی نیز چشم‌انداز بهتری برای آینده شرکت پیش‌بینی می‌کردند. چشم‌اندازی که حالا با توجه به وضعیت فعلی تصحیح شده و البته این تصحیح به مذاق وال‌استریتی‌ها خوش نیامده است. البته این، همه قضیه نیست. اپل در زمین چین در حال باختن بازی است. چین بازاری بود که با توجه به جمعیت بیش از یک‌میلیاردی و قشر متوسط تازه شکل‌گرفته آن، مدیران اپل حساب زیادی روی آن باز کرده بودند. آنها انتظار داشتند چینی‌هایی که به دنبال نشانه‌های زندگی غربی می‌گردند، اپل را اولین نشانه رفاه و زندگی به سبک غربی ببینند. البته این اتفاق در مقطعی هم رخ داد. به عنوان مثال سهم اصلی بازار چین در سه‌ماهه اول سال جاری میلادی در اختیار اپل بود، اما این مقام به سرعت و در سه‌ماهه دوم به رتبه سوم کاهش یافت. اگر بدانید در سه‌ماهه اول سال، 35 درصد از کل فروش شرکت در چین رخ داده است، بیشتر به اهمیت این کاهش رتبه پی می‌برید. مهم‌تر آنکه رقیب اپل در این کشور، نه یک شرکت خارجی دیگر که شرکت‌های چینی مانند هوآوی هستند و همین بردن مسابقه را برای اپل اگر نه غیر‌ممکن که بسیار سخت خواهد کرد. البته بحث دیگری هم در این میان وجود دارد که تنها دامنگیر اپل نیست.