روی لبه رکود

آخرین اخبار اقتصادی منتشر‌شده از کانادا، حاکی از آن است که این کشور تنها یک قدم با رکود فاصله دارد. آمار رسمی منتشر‌شده در 31 جولای حاکی از آن بود که حجم اقتصاد این کشور در ماه می با نرخ سالانه 2 /0 درصد کاهش یافته است. این پنجمین ماه متوالی است که رشد منفی در اقتصاد کانادا به ثبت رسیده است و کشور در لبه ثبت رکود در نیمه اول سال 2015 قرار گرفته است. این داده‌ها اقتصاددانان را شگفت‌زده کرده است. در واقع هیچ‌کس پیش‌بینی کاهش رشد را نیز برای این کشور نداشت و بیشتر انتظار می‌رفت ارقام مربوط به رشد اقتصادی کانادا در بدترین حالت نسبت به سال گذشته میلادی ثابت بماند. آغاز ناامید‌کننده سال 2015 اما، نشان داد واقعیت چیز دیگری است. در سه ماهه اول سال 2015 کانادا با نرخ سالیانه 6 /0 درصد رشد منفی روبه‌رو شد. اگرچه در حال حاضر دو فصل متوالی رشد منفی در کارنامه اقتصادی دولت ثبت شده اما تلاش‌ها برای اینکه کشور وارد رکود نشود و در حقیقت سال را با وضعیت بهتری به اتمام برساند، ادامه دارد. بانک مرکزی کانادا نرخ بهره را به 5 /0 درصد کاهش داد که دومین کاهش نرخ بهره در سال جاری میلادی محسوب می‌شود. اما به نظر نمی‌رسد این میزان از کاهش برای ایجاد تحرک در اقتصاد کافی باشد. شاخص اعتماد مردم نیز به کمترین حد در دو سال گذشته رسیده است که خود می‌تواند در صورت ادامه‌دار بودن مشکلات جدی را ایجاد کند. مهم‌تر آنکه، این، تنها مشکل اقتصاد کانادا نیست. ترس از وجود و احتمالاً ترکیدن حباب مسکن در شهرهای بزرگ این کشور مانند تورنتو و ونکوور وجود دارد و روز‌به‌روز در حال افزایش است. افزایش شدید قیمت‌ها در طول سه تا پنج سال گذشته در بازار مسکن شهرهای بزرگ این کشور، حالا بازار را با نا‌اطمینانی روبه‌رو کرده است. به عقیده کارشناسان، شاخص‌هایی مثل بالا بودن نرخ خرید و اجاره به درآمد، خانه‌های ساخته‌شده‌ای که فروخته‌نشده و در عین حال بالا رفتن همزمان قیمت‌ها، نشان می‌دهد وضعیت فعلی احتمالاً پایدار نبوده و به زودی قیمت‌ها تعدیل خواهند شد. در واقع روند کاهش قیمت مسکن، همین حالا هم آغاز شده اما خوشبختانه ملایم‌تر از آن است که بتوان از آن به عنوان ترکیدن حباب یاد کرد. پیش‌بینی می‌شود قیمت فروش مجدد خانه‌ها تا انتهای سال 2015 حدود 2 /0 درصد کاهش یابد. اما میزان فروش مسکن کاهشی 22‌درصدی را در مجموع سال 2015 تجربه خواهد کرد که رقم بالایی محسوب می‌شود و این در حالی است که پیش‌بینی می‌شد آمار فروش مسکن در سال 2015 در کانادا حدود دو درصد رشد داشته باشد. فعلاً همه مشکلات، به نفت ارتباط داده می‌شود. کاهش قیمت دوباره نفت که هنوز هم پس از توافق ایران احتمال کاهش بیشتری هم دارد، باعث فشار بر اقتصاد کانادا شده است. علاوه بر اثرات بر اقتصاد، شرکت‌های نفتی کانادا نیز مجبور به کاهش فعالیت‌های خود شده‌اند. بر اساس آمار رسمی، حداقل 16 پروژه نفتی در سال جاری در این کشور تعطیل شده است که می‌تواند هم بر بیکاری و هم بر افزایش خطر رکود تاثیر داشته باشد. با توجه به پیش‌بینی‌ها مبنی بر اینکه تا سا ل 2020، قیمت نفت کمتر از بشکه‌ای 50 دلار خواهد بود، به نظر می‌رسد کانادا، همانند دیگر کشورهای عمده صادرکننده نفت، باید به فکر راه‌حلی دائمی برای این مشکل باشد.