یکه‌تازی دلار جهانی

پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا و انتخاب شدن ترامپ، شاخص دلار جهانی روند صعودی را در پیش گرفت و به بیشترین مقدار طی 14 سال اخیر رسید، از سوی دیگر، بازده اوراق قرضه آمریکا در پی افزایش انتظارات پیرامون بالا رفتن مخارج این کشور از سوی رئیس‌جمهور منتخب این کشور افزایش یافت. به دلیل امکان افزایش تورم آمریکا در پی وضع سیاست‌های مالی و تجاری دونالد ترامپ، شاخص انتظارات تورمی 10‌ساله سرمایه‌گذاران در بازار اوراق قرضه، به بالاترین سطح دو سال اخیر افزایش یافت. روند افزایشی قیمت دلار، در بازار داخلی نیز وجود داشت و این شاخص به بیشترین مقدار طی چهار ماه اخیر رسیده است. در هفته گذشته شاخص بورس نیز افزایش 1 /1‌درصدی را طی هفته داشت. در دوماه گذشته، شاخص کل بورس تهران بازدهی 1 /3‌درصدی داشته است.
روز دوشنبه هفته گذشته، در پی انتشار گزارشی مبنی بر تلاش برخی اعضای اوپک نظیر قطر، الجزایر و ونزوئلا برای حل اختلافات پیرامون توافق جهت کاهش تولید پیش از نشست این سازمان در 30 نوامبر، قیمت‌های نفت با رهایی از پایین‌ترین سطوح سه ماه اخیر، در نهایت با اندکی کاهش به کار خود خاتمه داد. به گزارش بانک مرکزی، همچنان درخصوص چگونگی مشارکت ایران، عربستان و عراق در طرح کاهش تولید نفت، تردید وجود دارد. به نقل از آژانس خبری الجزایر، وزیر انرژی عربستان گفت: دستیابی به اجماع پیرامون توافق کاهش تولید ماه سپتامبر اوپک در الجزایر، ضروری است. خبرگزاری تسنیم به نقل از رویترز از قول یک منبع آگاه نوشت: وزیر انرژی عربستان برای مذاکرات با همتای الجزایری خود در خصوص سیاست اوپک به الجزایر سفر کرد و طرفین در مورد تاریخ جدیدی برای مذاکرات کمیته فنی اوپک به توافق رسیده‌اند. به گفته او، دو طرف توافق کرده‌اند که به توافق ماه سپتامبر در الجزایر در زمینه کاهش تولید پایبند بمانند. همچنین زمان جدیدی برای نشست کمیته کارشناسان اوپک 21 نوامبر تعیین شد. همچنین وزیر انرژی عربستان گفته، برای اوپک ضروری است که به اجماعی در خصوص کاهش تولید که طرح کلی آن در ماه سپتامبر مورد توافق قرار گرفت دست یابد.
اعضای اوپک هنوز در مورد جزییات طرح کاهش تولید با یکدیگر اختلاف نظر دارند. در ماه سپتامبر، اوپک در نشست خود در الجزایر توافق کرد که تولید خود را برای اولین بار از سال 2008 کاهش دهد و شرایط ویژه‌ای برای کشورهای ایران، لیبی و نیجریه که تولید آنها به دلیل جنگ و تحریم کاهش یافته در نظر گرفته شود. همچنین بنا براعلام کمیسیون معاملات آتی کالاهای اساسی آمریکا، مدیران پولی و صندوق‌های پوششی در هفته منتهی به 8 نوامبر (پیش از برگزاری انتخابات ریاست جمهوری آمریکا) موقعیت‌های خرید خود در قراردادهای آتی نفت آمریکا را کاهش دادند و به پایین‌ترین سطح از 25 سپتامبر رساندند.

عوامل افزایشی قیمت نفت
روند قیمت نفت روز سه‌شنبه تغییر کرد و در مسیر صعودی قرار گرفت. بررسی‌ها نشان می‌دهد در این روز، با تقویت مجدد انتظارات پیرامون احتمال توافق اوپک برای کاهش اشباع جهانی در عرضه در اواخر ماه جاری، بهای نفت شش درصد رشد کرد. بنابراین قیمت نفت آمریکا بیشترین درصد رشد روزانه طی هفت ماه اخیر را تجربه کرد. در این روز، اعلام شد دبیر کل اوپک پیش از نشست ۳۰ نوامبر در وین، طی هفت روز آتی به منظور گفت‌وگو پیرامون طرح کاهش تولید نفت به کشورهای عضو این سازمان نظیر ایران و ونزوئلا سفر خواهد کرد. در حالی که دو هفته به نشست مذکور باقی مانده، اختلاف‌نظر اعضای اوپک و روسیه درخصوص جزییات دقیق توافق کاهش تولید همچنان پا‌بر‌جاست. بر اساس اظهار نظر منابع آگاه، انتظار می‌رود وزیر انرژی عربستان در هفته جاری برای حضور در مجمع انرژی به دوحه قطر سفر کند و در حاشیه آن با مقامات انرژی کشورهای تولیدکننده نفت از جمله روسیه دیدار کند. دیگر عامل افزایش قیمت‌ها، پیش‌بینی رسیدن تولید نفت شیل آمریکا در ماه دسامبر به پایین‌ترین رقم از آوریل 2014 معادل 5 /4 میلیون بشکه در روز بوده است. دیگر عامل تقویت قیمت‌ها خبرهایی بوده مبنی بر اینکه ممکن است هارولد هام، مدیر شرکت آمریکایی کانتیننتال ریسورسز، به عنوان وزیر انرژی جدید آمریکا انتخاب شود. هارولد در صورت انتخاب شدن به این سمت، اولین وزیر انرژی آمریکا خواهد بود که از میان چهره‌های برجسته این صنعت انتخاب می‌شود. روز چهارشنبه قیمت نفت برنت از 47 دلار در هر بشکه عبور کرد، هرچند این روند در ادامه روز باقی نماند و بهای نفت به سطح 46 دلار بازگشت. جدی‌تر شدن بحث‌ها در مورد اقدام اوپک برای کاهش تولید عامل رشد قیمت نفت طی معاملات چهارشنبه عنوان شده است. جینگی پان، تحلیلگر بازار نفت در این باره گفت: «اگر توافقی در زمینه محدود کردن تولید به دست آید، اولین توافق طی هشت سال گذشته خواهد بود. علاوه بر ریسک ناشی از موضع کشورهای غیر‌عضو اوپک که می‌تواند تلاش‌های در جریان برای ترمیم قیمت را به خطر بیندازد، ریسکی هم از ناحیه گزارش‌های مربوط به حجم ذخایر نفت خام آمریکا وجود دارد.»

سقوط طلا، رشد دلار جهانی
اوج‌گیری شاخص‌های دلار و سهام در روزهای پس از انتخابات ریاست جمهوری آمریکا، شانس هر رشد قابل توجهی را از طلا گرفته است. اونس طلا که جمعه هفته گذشته تا بهای 1228 دلار سقوط کرده بود، روز دوشنبه تا بهای 1221 دلار هم پایین رفت و روز سه‌شنبه تنها از فرصت‌طلبی معامله‌گران سود برد، وگرنه آسیب فنی به چهره آن پابرجاست. اونس روز سه‌شنبه به قیمت 1228 دلار بازگشت و چهارشنبه را نیز با بهای 1230 دلار آغاز کرد، با وجود این توان رشد تا میانه‌های کانال را از خود نشان نداد. به گزارش بانک مرکزی، روز دوشنبه، شاخص دلار تقویت قابل توجهی داشت و بازده اوراق قرضه آمریکا در پی افزایش انتظارات پیرامون بالا رفتن مخارج این کشور از سوی دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور منتخب این کشور افزایش یافت. در این روز، به دلیل امکان افزایش تورم آمریکا در پی وضع سیاست‌های مالی و تجاری دونالد ترامپ، شاخص انتظارات تورمی 10‌ساله سرمایه‌گذاران در بازار اوراق قرضه، به بالاترین سطح دو سال اخیر افزایش یافت. بدین ترتیب، شاخص دلار پس از رسیدن به بالاترین سطح از 3 دسامبر 2015 در ابتدای معاملات به عدد 1 /100 رسید. در این روز، نرخ یوان در برابر دلار ناشی از احتمال تشدید محدودیت‌ها بر واردات چین از سوی ترامپ، در مقطعی از معاملات به ضعیف‌ترین سطح قبل از شروع فعالیت بازار برون‌مرزی یوان در سال 2010 رسید. ترامپ در طول کارزار تبلیغاتی خود بارها چین را به تجارتی «ناعادلانه» و «دستکاری در بازار ارز» متهم کرد. او گفته بود که با افزایش تعرفه‌ها، کاری می‌کند که صادرات چین به آمریکا که معایب زیادی برای کشور داشته است، کاهش یابد. به گزارش بی بی سی، پس از انتخابات ریاست جمهوری ترامپ، شی جین پینگ، رئیس‌جمهوری چین با رئیس‌جمهور منتخب آمریکا گفت و گوی تلفنی داشت. در این گفت‌وگو دو طرف خواهان دیدار در آینده‌ای نزدیک شده‌اند تا بتوانند درباره رابطه دو کشور صحبت کنند. با این گفت‌وگو، شاید کمی از نگرانی‌های فعالان چینی کاسته شود، اما ابهامات تا روی کار آمدن ترامپ ادامه خواهد داشت. گرچه، بازار به دنبال جزییات بیشتری پیرامون سیاست‌های اقتصادی ترامپ است؛ اما اظهارات وی درخصوص افزایش مخارج داخلی ظرفیت تورم‌زایی دارد و به تقاضا برای شمش طلا آسیب وارد خواهد ساخت. همچنین، تقویت آمار خرده‌فروشی آمریکا در ماه اکتبر به دلیل افزایش خرید وسایط نقلیه موتوری و سایر کالاها از سوی خانوارها حاکی از استمرار رشد اقتصادی این کشور بوده و می‌تواند افزایش نرخ‌های بهره را در ماه آتی در پی داشته باشد.

هجوم به قله 14‌ساله
اونس طلا روز سه‌شنبه تحت تاثیر توقف موقعیت فروش و شناسایی سود معامله‌گران با رشد به نسبت خوبی روبه‌رو شد. این در حالی است که دوشنبه کف حدوداً 6‌ماهه در بازار تجربه شده بود. به گزارش «دنیای اقتصاد» شاخص دلار که روز دوشنبه به قله 14 ساله نزدیک شده بود، سه‌شنبه نیز با وجود افت مقطعی به زیر مرز 100 واحد، در نهایت روی عدد 23 /100 ایستاد. رشد دلار نشانه امید به ادامه احیای بزرگ‌ترین اقتصاد جهان و همچنین افزایش احتمال رشد نرخ بهره وجوه فدرال در آینده نزدیک است. با این حال، بانک تسویه حساب‌های بین‌المللی سه‌شنبه هشدار داد که تقویت بیش از اندازه دلار به نفع اقتصاد جهان نیست چراکه ارزهای ضعیف‌تر شاهد ضعف سختی خواهند شد.
روز چهارشنبه تعدیل روند سقوط هفته گذشته اونس ادامه داشت، اما قدرت‌نمایی دلار اجازه رشد زیاد را به طلا نداد. شاخص دلار صبح روز چهارشنبه گذشته به سوی عدد 51 /100 حرکت کرد، عددی که بالاترین سطح این شاخص در 14 سال گذشته را نشان می‌داد.

حباب در بازار سکه
هفته گذشته، روند نرخ ارز در بازار داخل صعودی بود، ضمن اینکه سکه داخلی در برابر کاهش مقاومت می‌کرد.
روز شنبه هفته گذشته، سکه بهار آزادی متناسب با افت اونس در بازارهای جهانی کاهش نیافت، تا حباب آن به بالای 40 هزار تومان برسد. برخی فعالان اعتقاد دارند، قیمت سکه به‌دلیل حباب یاد‌شده افت بیشتری خواهد کرد، حال آنکه عده دیگری باور دارند سکه‌بازان تا جایی که بتوانند در مرز یک میلیون و 100 هزار تومان از دارایی خود حمایت خواهند کرد. در اولین روز هفته گذشته، دلار با دو تومان افزایش به قیمت سه هزار و 659 تومان رسید. به گفته فعالان، ورود برخی معامله‌گران سکه برای خرید ارز و حمایت از دارایی خود عاملی بود که به رشد دلار کمک کرد.
دومین روز هفته، دلار تقریباً به‌طور کامل حساسیت نسبت به پیروزی ترامپ در انتخابات ریاست‌جمهموری آمریکا را از دست داد تا یک روز عادی در بازار ارز رقم بخورد. کاهش فاصله نرخ خرید و فروش صرافی‌ها، پایین آمدن اختلاف نرخ فروش صرافی‌ها با معامله‌گران پاساژ افشار و برابر شدن تقریبی قیمت در معاملات نقدی و فردایی مثلثی بود که خبر از عادی شدن فضای بازار ارز می‌داد. دوشنبه، سکه تمام بهار آزادی با دو هزار تومان افزایش به قیمت یک میلیون و 110 هزار تومان رسید. عده‌ای از فعالان، احتکار سکه از سوی شماری از معامله‌گران بازار را عامل افزایش حباب و رشد قیمت دانستند. روز دوشنبه، دلار از محدوده سه هزار و 670 تومان عبور کرد و با 17 تومان افزایش به قیمت سه هزار و 677 تومان رسید. به گفته فعالان، در کنار حضور معامله‌گران سکه در بازار ارز، افزایش نرخ حواله درهم دیگر عاملی بود که زمینه‌ساز افزایش قیمت دلار شد.
روز سه‌شنبه،‌ دلار در محدوده سه هزار و 670 تومان باقی ماند، ولی در مرکز مبادلات ارزی، نرخ رسمی این ارز از مرز سه هزار و 200 تومان عبور کرد. دلار مبادله‌ای که روز دوشنبه به یک‌قدمی مرز سه هزار و 200 تومان رسیده بود، روز سه‌شنبه، 36 ریال رشد دیگر را تجربه کرد و به قیمت سه هزار و 203 تومان و 5 ریال رسید. برخی کارشناسان، تقویت شاخص دلار در بازارهای جهانی را علت اصلی رشد نرخ این ارز در مرکز مبادلات دانستند. روز چهارشنبه، دلار بیشترین رشد از 9 تیرماه سال جاری را تجربه کرد تا به محدوده سه هزار و 690 تومان وارد شود. در پنجمین روز هفته، شاخص ارزی با 16 تومان افزایش به قیمت سه هزار و 691 تومان رسید. به گفته فعالان، مهم‌ترین عاملی که معامله‌گران بازار داخلی را در موقعیت خرید قرار داد، افزایش بهای نرخ حواله درهم و رسیدن آن به قیمت هزار و 14 تومان بود.

ترمیم شاخص بورس
شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به 26 آبان 857 واحد رشد هفتگی را تجربه کرد که سبب افزایش 1 /1 واحد‌درصدی شاخص کل شد. همچنین بررسی روند شاخص کل تهران از ابتدای فصل پاییز نشان می‌دهد در دوماه گذشته، شاخص کل بورس تهران بازدهی 1 /3‌درصدی داشته است. ارزش کل معاملات بورس تهران در هفته مذکور نیز با رشد چشمگیر 69 درصدی رو‌به‌رو بود. پس از انتخاب ترامپ به عنوان رئیس‌جمهور جدید آمریکا، سهام خودروسازان با کاهش قیمت مواجه بود و اخبار وزیر صنعت درمورد قراردادهای جدید نیز نتوانست موجب رشد قیمت سهام خودروسازان شود. در هفته مذکور رشد اندک قیمت اوره در بازارهای جهانی موجب شد تا معامله‌گران از سهام اوره‌سازان به خصوص پتروشیمی شیراز استقبال کنند. بازگشایی نماد بانک سینا پس از ماه‌ها توقف و رشد قیمت نفت در دو روز آخر هفته گذشته نیز، از دیگر اخبار مهم هفته بودند.

افزایش چشمگیر ارزش معاملات
شاخص کل بورس تهران در هفته منتهی به 26 آبان با رشد 1 /1‌درصدی به سطح 79 هزار و 268 واحد رسید. شاخص کل هم‌وزن نیز 334 واحد رشد را تجربه کرد که موجب بازدهی مثبت 1 /2‌درصدی آن شد. با نگاهی به بازدهی این شاخص از ابتدای سال که حدود 19 درصد است می‌توان نتیجه گرفت که هشت ماه گذشته از سال جاری صنایع کوچک با بازدهی بالاتری رو‌به‌رو بوده‌اند. همچنین در هفته مورد بررسی شاخص کل فرابورس نیز با رشد 5 /1‌درصدی همراه بود که سبب شد این شاخص به رقم 8 /831 واحدی برسد. شاخص کل فرابورس نیز از ابتدای فصل پاییز با رشد 1 /1‌درصدی همراه بوده است. در هفته گذشته، در میان صنایع تاثیرگذار بر شاخص کل، گروه‌های ماشین‌آلات و سیمان با افزایش 7 /8‌درصدی بیشترین بازدهی را ثبت کردند. پس از آن گروه‌های محصولات کاغذی و محصولات فلزی به ترتیب با افزایش 9 /7 درصدی و 6 /6‌درصدی در رتبه دوم و سوم قرار گرفتند. انبوه‌سازی نیز با 6 /4 درصد افزایش در لیست بهترین‌های این هفته بود. در مقابل صنایع زغال‌سنگ و خودرو با افت منفی 7 /6‌درصدی و منفی 9 /2‌درصدی در جایگاه بدترین بازدهی هفتگی قرار گرفتند. همچنین شاخص چهار صنعت فنی مهندسی، ابزار پزشکی، محصولات چرمی و منسوجات در هفته مورد بررسی بدون تغییر بودند.
در هفته منتهی به 26 آبان، بهترین بازدهی در میان شرکت‌های بورسی به سه شرکت از گروه سیمان تعلق داشت که به ترتیب در نمادهای سغرب، سیلام و ساراب بازدهی بالای 27‌درصدی را نصیب سهامداران خود کردند. در مقابل شرکت صنایع شیمیایی سینا در نماد «شسینا» و بانک سینا در نماد «وسینا» به همراه ماشین‌سازی نیرو محرکه با افت قیمتی بالای 10 درصد بدترین بازدهی را به خود اختصاص دادند. نماد معاملاتی بانک سینا در حالی پس از چهار ماه به بازار بازگشت که افت 12‌درصدی را در روز بازگشایی ثبت کرد. پس از هفته‌ها که بیشترین ارزش معاملات به نماد «خودرو» تعلق داشت بالاخره این سکو از این نماد گرفته شد و به شرکت صنایع آذرآب تعلق گرفت. به‌علاوه، بر اساس گزارش منتشر‌شده روی سایت شرکت بورس اوراق بهادار، ارزش کل معاملات بورس تهران در هفته مذکور با 69 درصد افزایش رو‌به‌رو شده و به بیش از 2062 میلیارد تومان رسیده است. در پنج روز کاری این هفته، تعداد 5448 میلیون سهم و حق تقدم در 350 هزار دفعه مورد معامله قرار گرفت و به ترتیب 21 درصد و 2 درصد افزایش را نسبت به هفته گذشته تجربه کرد. در هفته گذشته، سهام شرکت‌های تولیدکننده اوره در بورس تهران با صف خرید مواجه بودند. در این خصوص می‌توان به «شپدیس»، «شیراز» و همچنین «پارسان» اشاره کرد. پتروشیمی شیراز در هفته اخیر رشد هفت‌‌درصدی داشته و در روز پایانی هفته با صف خرید سنگین بسته شده است. در گروه شیمیایی، تاپیکو در دو روز اخیر رشد 10‌درصدی داشته است. گروه شیمیایی نیز در هفته مذکور با سه‌ درصد رشد همراه بوده است. همچنین در هفته گذشته مدیرعامل شرکت فولاد مبارکه از پیشنهاد برای کاهش پنج‌‌درصدی تعرفه کلاف‌های گرم و سرد برای حمایت از صنایع پایین‌دستی خبر داده است. این تعرفه هم اکنون 20 درصد بوده و کاهش تعرفه برای بالا نرفتن قیمت‌ها در بازار داخل پیشنهاد شده است.
در گروه فلزات اساسی اغلب شرکت‌ها به دلیل افت قیمت‌های جهانی فلزات در دو روز پایانی هفته کاهش یافتند اما رشد هفتگی این گروه 6 /1 درصد بوده است. لوله و ماشین‌سازی ایران در نماد «فلوله» که در این گروه قرار دارد نیز در هفته مذکور رشد خیره‌کننده 2 /21‌درصدی داشته است.

اطلاعیه‌های کدال در هفته گذشته
بر اساس اطلاعیه‌های منتشر شده روی سایت کدال در هفته منتهی به 26 آبان، شرکت سیمان بهبهان در شش‌ماهه نخست امسال به ازای هر سهم 824 ریال سود محقق کرده که نسبت به مدت مشابه سال قبل کاهش شدید 52‌درصدی داشته است. کاهش پنج‌‌درصدی فروش و رشد هزینه‌ها عامل ریزش سود این شرکت بوده است. همچنین شرکت سبحان دارو در گزارش شش‌ماهه خود 878 ریال سود برای هر سهم داشته که نسبت به مدت مشابه سال قبل افت دو‌درصدی دارد. فروش شرکت در مدت مذکور با رشد 11‌درصدی مواجه بوده است در حالی که بهای تمام‌شده آن 13 درصد افزایش داشته و موجب کاهش سود شده است. شرکت سایپا دیزل نیز در هفته گذشته پیش‌بینی درآمد خود را بر اساس عملکرد واقعی شش‌ماهه منتشر کرد. براساس گزارش منتشر شده، این شرکت در نیمه نخست سال 687 ریال زیان به ازای هر سهم شناسایی کرده است، بر این اساس سود هر سهم این شرکت در صورت جدید 937 ریال عنوان شده است. لازم به ذکر است این شرکت درپیش‌بینی قبلی خود یک ریال سود در نظر گرفته بود. در شرایط کنونی خکاوه را می‌توان پیشقراول تعدیلات منفی گروه خودرویی دانست که در صورت ادامه این روند در این گروه می‌تواند سبب حاکم شدن فضای منفی بر معاملات خودرویی شود که در نهایت موجب اصلاح نسبت‌های بالای قیمت به درآمد این گروه خواهد شد. به‌علاوه بر اساس اخبار منتشر‌شده در هفته مورد بررسی، در گروه پتروشیمی هیات مدیره شرکت پتروشیمی فجر، افزایش سرمایه 160‌درصدی این شرکت را به مجمع عمومی فوق‌العاده پیشنهاد داد. پتروشیمی فجر اعلام کرده است برنامه افزایش سرمایه را از مبلغ دو هزار و 500 میلیارد ریال به شش هزار و 500 میلیارد ریال دارد. افزایش سرمایه «بفجر» از محل سود انباشته به منظور اصلاح ساختار مالی، جلوگیری از خروج نقدینگی و جبران مخارج سرمایه‌گذاری‌های انجام‌شده که در تاریخ 15 آبان 95 به تصویب هیات مدیره رسیده و برای اظهارنظر به حسابرس و بازرس قانونی ارسال شده، خواهد بود.