تاریخ انتشار:
بدهیهای بخش تولید قسطبندی میشوند
مصوبه ۱۴ هزار میلیارد تومانی
یک بند برای سه سال با ادبیات یکسان تکرار شد. بندی که روزنهای کوچک برای تولید بود. سال ۱۳۸۹ در قانون بودجه ۹۰ بندی گنجانده شد که با رویکردهای تکلیفی و آمرانه مغایرت داشت.
یک بند برای سه سال با ادبیات یکسان تکرار شد. بندی که روزنهای کوچک برای تولید بود. سال 1389 در قانون بودجه 90 بندی گنجانده شد که با رویکردهای تکلیفی و آمرانه مغایرت داشت. این بند با حمایت از تولید بانکها را مخیر به اتخاذ یک تصمیم کرد: تقسیط بدهی بنگاههای دارای بدهی معوق. در قانون بندی با این مضمون گنجانده شد: «به منظور حمایت از تولید و اشتغال، بانکها و موسسات مالی و اعتباری دولتی دارای مجوز از بانک مرکزی موظفند با درخواست متقاضی و پس از تایید هیات مدیره بانک، اصل و سود اعم از سود قبل و بعد از سررسید تسهیلات ریالی یا ارزی سررسید شده و معوقه پرداختی به اشخاص حقیقی و یا حقوقی بابت فعالیت در امور تولیدی صنعتی، معدنی، کشاورزی و خدماتی را که در بازپرداخت اقساط تسهیلات دریافتی به دلایل موجه دچار مشکل شدهاند برای یکبار و تا پنج سال تقسیط و از سرفصل مطالبات سررسید گذشته و معوق خارج کنند. همچنین با تایید هیاتمدیره مذکور جریمه خسارت تاخیر پس از تعیین تکلیف تا آن زمان و انجام تسویه حساب کامل مورد تایید بانک یا موسسه مالی و اعتباری بخشیده شود به نحوی که در
این موارد تفاوتی میان سود قبل و پس از سررسید وجود نداشته باشد. چنانچه اشخاص حقیقی یا حقوقی برای تسویه بدهیهای معوق خود به بانکهای عامل مراجعه نکنند به هیات مدیره بانکها اجازه داده میشود با رعایت قوانین و مقررات برای مطالبات بیش از پنج میلیارد ریال خود از سایر اموال منقول و غیرمنقول آنان مازاد بر وثایق تحویلی به بانکها با حکم مراجع قضایی اقدام کنند.» این بند در سالهای1390 و 1391در بودجه تکرار شد. البته در سال 1391 تا پایان شهریور به دلیل برخی ابهامات عملاً از سوی بانکها جدی گرفته نشد اما پس از رفع ابهام گزارشهای ابتدایی نشان میداد بخشی از بدهیهای بنگاههای تولیدی تقسیط شده است. به گفته رئیس اتاق ایران از 70 هزار میلیارد تومان مطالبات غیر جاری بانکها حدود 14 هزار میلیارد تومان متعلق به واحدهای تولیدی است. این آمار، یک خبر در بطن خود به همراه دارد. بخش زیادی از مطالبات غیر جاری از آن بنگاههای دولتی است. بنابراین بند گنجانده شده برای تعیین تکلیف 20 درصد از بدهیهاست.
تفاوتهای یک دستورالعمل
اما فارغ از حجم بدهی در سال1392 دولت جدید نشانههای تازهای را پیش روی تولیدکنندگان قرار داده است. نشانههایی که آغاز آن میتواند نحوه تدوین دستورالعمل بند 16 قانون بودجه باشد. بندی که در ادامه بند 29 بودجه سال 1391 و 28 بودجه سال1390 تدوین شده است. ادبیات بند گنجانده شده همانند دو سال قبل است اما تدوین دستورالعمل کاملاً متفاوت از سالهای قبل صورت گرفته است. بانک مرکزی در سال 1392 پیشنویس دستورالعمل را به شورای هماهنگی بانکهای دولتی و کانون بانکهای خصوصی سپرد تا بانکها متنی را تهیه کنند که در عمل به آن پایبند باشند. این اقدام میتواند ضمانت اجرایی بند 16 باشد. اتفاقی که در دو سال قبل رخ نداد. در دستورالعمل سال1391 بانکهای دولتی ملزم به همکاری با بدهکاران بودند اما بانکهای خصوصی مخیر به چنین کاری بودند.
در سال جاری دستورالعمل تدوین شده تمامی بانکها و موسسات اعتباری را در شمول دستورالعمل تعریف کرده است. در دو سال قبل تاکید قانون بر بدهکاران معوق بود. در حالی که بر اساس طبقهبندی بانک مرکزی اگر از پرداخت اقساط یا بدهی دو ماه گذشته باشد و پرداختی صورت نگرفته شده باشد بدهی در طبقهبندی سررسید گذشته قرار میگیرد. مطالبات معوق نیز بدهیهایی که بیش از شش ماه و کمتر از 18 ماه از تاریخ سررسید آن گذشته باشد. مطالبات سوخت شده نیز آن نوع بدهی است که بیش از 18ماه از تاریخ سررسید آن گذشته باشد. وقتی در قانون تاکید بر معوق شود فقط طبقه دوم مطالبات تعریف شده (شش تا 18 ماه را در بر میگیرد) و بدهیهای سررسید گذشته یا سوخت شده را مشمول نمیشود. در دستورالعمل جدید به جای معوق از واژه غیر جاری استفاده شده تا تمام طبقهبندی شامل بند 16 شوند. در سال جدید علاوه بر بدهکاران ریالی، بدهکاران ارزی نیز مشمول دستورالعمل میشوند. البته بدهکاران حساب ذخیره ارزی مستثنی شدهاند. اجرای این دستورالعمل میتواند گامی باشد برای خروج از دایره رکود تورمی. زیرا با مراجعه بدهکاران به بانکها و پر کردن فرم بند 16 از شمول بدهکاران دارای مطالبات غیر جاری خارج میشوند. این اقدام میتواند منجر به تامین مجدد سرمایه در گردش برای آنها باشد. بانکها نیز با وصول برخی مطالبات میتوانند نسبت کفایت سرمایه خود را بهبود بخشند.
تفاوتهای یک دستورالعمل
اما فارغ از حجم بدهی در سال1392 دولت جدید نشانههای تازهای را پیش روی تولیدکنندگان قرار داده است. نشانههایی که آغاز آن میتواند نحوه تدوین دستورالعمل بند 16 قانون بودجه باشد. بندی که در ادامه بند 29 بودجه سال 1391 و 28 بودجه سال1390 تدوین شده است. ادبیات بند گنجانده شده همانند دو سال قبل است اما تدوین دستورالعمل کاملاً متفاوت از سالهای قبل صورت گرفته است. بانک مرکزی در سال 1392 پیشنویس دستورالعمل را به شورای هماهنگی بانکهای دولتی و کانون بانکهای خصوصی سپرد تا بانکها متنی را تهیه کنند که در عمل به آن پایبند باشند. این اقدام میتواند ضمانت اجرایی بند 16 باشد. اتفاقی که در دو سال قبل رخ نداد. در دستورالعمل سال1391 بانکهای دولتی ملزم به همکاری با بدهکاران بودند اما بانکهای خصوصی مخیر به چنین کاری بودند.
در سال جاری دستورالعمل تدوین شده تمامی بانکها و موسسات اعتباری را در شمول دستورالعمل تعریف کرده است. در دو سال قبل تاکید قانون بر بدهکاران معوق بود. در حالی که بر اساس طبقهبندی بانک مرکزی اگر از پرداخت اقساط یا بدهی دو ماه گذشته باشد و پرداختی صورت نگرفته شده باشد بدهی در طبقهبندی سررسید گذشته قرار میگیرد. مطالبات معوق نیز بدهیهایی که بیش از شش ماه و کمتر از 18 ماه از تاریخ سررسید آن گذشته باشد. مطالبات سوخت شده نیز آن نوع بدهی است که بیش از 18ماه از تاریخ سررسید آن گذشته باشد. وقتی در قانون تاکید بر معوق شود فقط طبقه دوم مطالبات تعریف شده (شش تا 18 ماه را در بر میگیرد) و بدهیهای سررسید گذشته یا سوخت شده را مشمول نمیشود. در دستورالعمل جدید به جای معوق از واژه غیر جاری استفاده شده تا تمام طبقهبندی شامل بند 16 شوند. در سال جدید علاوه بر بدهکاران ریالی، بدهکاران ارزی نیز مشمول دستورالعمل میشوند. البته بدهکاران حساب ذخیره ارزی مستثنی شدهاند. اجرای این دستورالعمل میتواند گامی باشد برای خروج از دایره رکود تورمی. زیرا با مراجعه بدهکاران به بانکها و پر کردن فرم بند 16 از شمول بدهکاران دارای مطالبات غیر جاری خارج میشوند. این اقدام میتواند منجر به تامین مجدد سرمایه در گردش برای آنها باشد. بانکها نیز با وصول برخی مطالبات میتوانند نسبت کفایت سرمایه خود را بهبود بخشند.
دیدگاه تان را بنویسید